17. Hukuk Dairesi 2018/4910 E. , 2020/4387 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu aracın 06/01/2011 tarihinde sebep olduğu trafik kazasında,davacıların desteğinin öldüğünü beyanla ıslah ile artırılan anne ... için 59.851,59 TL,baba ... için 53.028,52 TL olmak üzere toplam 112.880,11 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 3.500,00 TL araç hasarı, 1.000,00 TL cenaze gideri ile desteğin anne-babası için 75.000,00"er TL, desteğin kardeşi için 50.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş,
Davalılar ... ve ... vekili, desteğin aşırı hızlı ve alkollü olduğu için kontrolünü kaybettiğini ve kaza yaptığını, müvekkillerinin talep edilen maddi ve manevi zararlardan yana bir sorumluluklarının bulunmadığını, davacıların talep ettikleri tazminat miktarlarının son derece yüksek olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... A.Ş. vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Dairemizin ilgili bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile ... için 32.881,18.-TL maddi 35.000,00 TL manevi, ... için 26.703,31.-TL maddi, 35.000,00 TL manevi, 1.750,00-TL araç hasarı, 152,50-TL cenaze masrafı, ... için 25.000,00.-TL manevi tazminatın tahsiline,davalı sigortadan talep edilen manevi tazminat, araçta meydana gelen zarar ve cenaze masraflarına ilişkin istemin reddine, karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili,davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre,davacılar vekilinin tüm,davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazası sonucu meydana gelen ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Bozma öncesi mahkemece, davanın kısmen kabulü ile ... için 29.054,17.-TL maddi 20.000,00 TL manevi, ... için 25.742,00.-TL maddi, 18.000,00 TL manevi, 2.625,00-TL araç hasarı, 228,75-TL cenaze masrafı, ... için 10.000,00 .-TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalılar ... ve ... vekili ve davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bozmadan sonraki kararda ise; davanın kısmen kabulü ile ... için 32.881,18.-TL maddi 35.000,00 TL manevi, ... için 26.703,31.-TL maddi, 35.000,00 TL manevi, 1.750,00-TL araç hasarı, 152,50-TL cenaze masrafı, ... için 25.000,00-TL manevi tazminatın tahsiline,davalı sigortadan talep edilen manevi tazminat, araçta meydana gelen zarar ve cenaze masraflarına ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Dairemizin, 15/10/2015 tarih ve 2013/20344 E.- 201/10714 K. sayılı kararı ile davacı vekilinin manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş,mahkeme kararı, bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi trafik kusur oranlarının belirlenmesi konusunda uzman bilirkişilerden seçilecek üç kişilik bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi için davalılar ... ve ... yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Bu bozma kararı ile davalılar ... ve ... lehine kazanılmış usulü müktesep hak oluştuğundan aleyhe bozma yasağı gereğince bu davalıların daha aleyhine hüküm kurulamaz.
Bu durumda mahkemece, bozmadan sonra verilen kararda, aleyhe bozma yasağı gereğince usuli kazanılmış haklar da dikkate alınarak davalılar... ve ... yönünden bozmadan önce verilen kararda hükmedilen tazminata hükmedilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine
verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacılar için takdir olunan manevi tazminatın bir miktar fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun şekilde manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin tüm, davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2)ve(3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 2.618,00 TL fazla alınan peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ..."e geri verilmesine, 06/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.