17. Hukuk Dairesi 2018/1704 E. , 2020/4380 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki rücuan tazminat davasının yapılan istinaf incelemesi sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili şirket tarafından ... numaralı Makine Kırılması Poliçesi ile sigortalı ... Sigorta Sözleşmesi bulunan ... Makine San. İnş. Ve Tic. Ltd. Şti"nde 27/11/2013 tarihinde 14:30-15:10 civarında boyahane bölümünün üst katında yangın gerçekleştiğini, hasarın boya hattına ait astar fırının içerisinde biriken tozların aniden yanması ile meydana geldiğini, yanan astar fırının bakımının davalı firma tarafından yapıldığını, ekspertiz raporu ve yangın-iftaiye raporu ile tespit edildiği gibi davalı üretici firma tarafından yapılan bakımın yetersizliğinin hasara sebebiyet verdiğini, sigortalıya 41.757,00 TL tazminat ödendiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 41.757,00 TL tazminatın ödenme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, yangın ile ilgili yapılan incelemenin teknik ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, yangın raporunu hazırlayan belediye ekiplerinin yangın nedenini kesin olarak belirtmediklerini ve varsayıma dayalı geçersiz bir rapor düzenlediklerini, müvekkili şirketin yangın öncesi ve sonrası ... firmasında yaptığı olay yeri incelemelerinde dava dışı firmanın makinenin kullanımında teknik standartlara ve iş güvenliğine aykırı kullanımlarının belirlendiğini ve bu aykırılıkların ... firmasına bildirildiğini, ayrıca boya ve kurutma kabini ile ilgili yapılan sözleşme sonrasında gerekli eğitim ve makina kullanımına ilişkin dökümanların müvekkili şirket tarafından ... yetkililerine verildiğini, teknik olarak yapılmaması gereken ve iş güvenliğine açık şekilde aykırı olan hususlar hakkında uyarılar yapıldığını, yangın sonrası olay yerindeki kamera kayıtlarının incelenmesinde iş güvenliğine aykırı taşlama işleminin yangından bir saat önce yapıldığı ve yangına bu işlemin sebebiyet verdiğinin tespit edildiğini, olay yeri incelemelerinde boya-kurutma sisteminin olay anında çalışmadığının belirlendiğini, geriye dönük olarak ... firmasından olay yerini gösterir kamera kayıtlarının istenmesini, periyodik bakım ve boya-kurutma kabini sisteminin nasıl kullanılması gerektiğine dair ayrıntılı bir sunumun ... firmasına gönderildiğini, müvekkili şirketin sorumluluğunun kurduğu sistemin imalatından doğan hatalara ilişkin olduğunu, kullanıcıların kendi kusurlarından ileri gelen veya yüklenici firma haricinde dışarıdan temin ettikleri ve uyarılara rağmen yerine getirmedikleri hususlardan dolayı herhangi bir hukuki sorumluluklarının bulunmadığını, ... firmasının kullanım hatalarından dolayı meydana gelen yangında müvekkili şirkete atfedilebilecek herhangi bir kusur bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Yerel mahkemece, davanın kabulü ile 41.757,00 TL"nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktarın 35.388,00 TL"sine 10/07/2014 tarihinden itibaren, bakiyesine 15/08/2014 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, dair karar verilmiş, karara karşı davalı vekilinin istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce davalı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, makine kırılması sigorta poliçesi kapsamında rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkili şirkete makine kırılması sigorta poliçesi kapsamında sigortalı işyerinde meydana gelen yangın nedeniyle müvekkili şirketin ödediği tazminatın, yangının işyerinde bulunan ve davalı tarafça bakımı yapıldığını iddia ettiği boya hattına ait astar fırının içerisinde biriken tozların aniden yanması nedeniyle meydana geldiğini belirterek davalıdan rücuan tazminini talep etmiştir.
Mahkemece bilirkişi heyetine yerinde inceleme yetkisi verilerek aldırılan 06.05.2016 tarihli bilirkişi raporunda, yangının fırın içerisinde asılı olarak kalan toz parçacıklarının parlaması sonucu başladığı, tesisin davalı firma tarafından kurulduğu, bakımının da davalı tarafından yapıldığı, davalı firmanın yeterli ve gerekli bakımı gereği gibi yapmaması sonucu yangının meydana geldiği belirtilmiş; davalı vekilinin itirazı üzerine aldırılan 21.12.2016 tarihli ek bilirkişi raporunda davalının oluşan zarardan sorumlu olduğu, dosyada bulunan 11.09.2013 tarihli, 1.588,16 TL bedelli servis bedeli faturası ile 08.10.2013 tarihli altı adet filtreye ilişkin faturanın birlikte değerlendirilmesi sonucu, taraflar arasında yazılı bir bakım sözleşmesi bulunmadığı anlaşılmakta ise de, servis bedelinin ancak söz konusu kabinin bakımına ilişkin olabileceğinin düşünüldüğü, davalının söz konusu ekipmana sürekli olmasa dahi, yangın hadisesinden yaklaşık 2,5 ay kadar önce bir bakım hizmeti verdiğinin açık olduğu, bu tip makinenin olağan periyodik bakımının vasat işçilerce yapılmasının mümkün olmadığı, teknik servisçe periyodik bakım yapılmasının gerekli olduğu, tesisi kuran ve bakımını yapan davalı firmanın, gerek tesisin tehlike arzetmeyecek şekilde kurulumundan, gerekse de yine tehlike arzetmeyecek şekilde bakımından sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Somut olayda mahkemece, bilirkişiler tarafından hazırlanan 06.05.2016 tarihli kök rapor ve 21.12.2016 tarihli ek rapor hükme esas alınarak, meydana gelen yangının davalı firmanın yeterli ve gerekli bakımı gereği gibi yapmaması sonucu fırın içerisinde biriken toz partiküllerinin belirli bir parlama sıcaklığına geldikten sonra yanması sonucu meydana geldiği, davalının oluşan zarardan sorumlu olduğu belirtilerek davanın kabulüne dair karar verilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince aynı gerekçelerle başvurunun esastan reddine dair karar verilmişse de yapılan araştırma inceleme hüküm vermeye yeterli değildir.
Dosyada yer alan davalı ... Makina İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. genel müdürü olduğu belirtilen Fahrettin Sarıkaya ile dava dışı ... Makina San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti. firması yetkilileri arasında riziko tarihinden sonra yapılan yazışmalar, bu tarafların talebi ile düzenlenen 06.10.2015 tarihli makine mühendisi raporu, tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde, davalı ... Makina İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının, Finansal Kiralama sistemi ile satın alınan ve davaya konu yangına sebep olduğu belirtilen boya hattına ait astar fırının üretici firması olduğu, düzenli olarak bakım yapmak konusunda taraflar arasında bir sözleşme yok ise de davalı şirket tarafından bakımının yapıldığına dair dosyada beyanların ve faturaların yer aldığı, bu haliyle davalı şirketin üreticisi olduğu fırının aynı zamanda bakımını üstlendiği anlaşılmaktadır.
Tarafların talebi ile düzenlenen 06.10.2015 tarihli makine mühendisi raporunda, fırın ünitesinin hemen yanında yaklaşık 1,5 metre mesafede imal edilen çelik konstrüksiyonların olduğu, bu malzemelerin burada taşlama sistemi ile temizlendiğinin belirtildiği ve çadır ile bölünen bölgede de boyama için ayrılan yerin zemininde örtü serili olduğu ve boya kalıntılarının yapılan incelemede tespit edildiği, fırın ünitesi çalışır kullanılırken burada boyama yapılması durumunda brülör ve havalandırma fanları üzerine yapışan boya zerrecikleri ile tutuşma riskinin oluşacağı belirtilmiştir.
Bu durumda mahkemece, dava konusu yangının gerçekleştiği tarihten önce de yangının meydana geldiği bölgede taşlama işleminin yapılıp yapılmadığı, taşlama işleminin riziko tarihinden önce de yapıldığının tespit edilmesi halinde oluşabilecek zararlar konusunda fırının imalatçısı ve aynı zamanda bakımını yapan davalı şirketin dava dışı ... Makina San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti. firması yetkililerini riziko tarihinden önce de uyarıp uyarmadığı ve alınan bilirkişi raporlarında bahsi geçen yangına sebep olduğu belirtilen bölgede boya birikmesi işleminin ne kadar zamanda oluşabileceği, bu birikme süresine göre dava dışı ... Makina San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti. firması yetkililerinin davalı şirketten bakım talep edip etmediklerinin araştırılması için dosyada daha önce rapor hazırlayan bilirkişilerden farklı, konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi Kararının BOZULMASINA, HMK 373/1. maddesi gereğince istinaf mahkemesinin davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine dair kararının kaldırılarak dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde davalı ... Makina San. İnş. ve Tic. A.Ş."ye geri verilmesine, 06/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.