22. Hukuk Dairesi 2017/20753 E. , 2019/5054 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işyerinde 13/04/2013-25/08/2014 tarihleri arasında davalı şirket ... isimli işyerinde alacart ustası olarak çalıştığı, fazla mesai ve genel tatillerde, yaz sezonunda 6 aylık dönemde yoğun çalıştırıldığı, söylemesine rağmen çalışma koşullarının iyileştirilmediği, ücretlerinin ödenmediği, bu nedenle Alo 170’e şikayette bulunduğu, sonuç alamadığı ve talebini yazılı olarak yinelediği, bunun üzerine 08/08/2014 tarihinde bir kısım teftiş yapıldığı, 25/08/2014 tarihinde de iş akdinin feshedildiği, fesih sebeplerinin yerinde olmadığı iddiası ile kıdem ve ihbar tazminatı, fazla çalışma ve genel tatil ücreti ile kötü niyet tazminatı alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalılar vekilleri, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanın deliller ve yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, hükmü temyiz eden tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında giydirilmiş ücretin miktarının belirlenmesi noktasında uyuşmazlık söz konusudur.
Kıdem tazminatına esas alınacak olan giydirilmiş ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda herhangi bir araştırma yapılmaksızın, varsayımsal olarak davacının günlük giydirilmiş ücretine eklenmesi gereken yemek bedeli belirlenmiştir. Ne var ki; hem davacı hem de davalı belirlenen miktarlara itiraz etmişlerdir.
Üstelik, Dairemizce temyiz incelemesine tabi tutulan 2017/18870, 24581, 24582, 25756, 24680, 24602, 20834 ve 21428 esas sayılı dava dosyaları birlikte değerlendirildiğinde, 18870 ve 21428 esas sayılı dava dosyalarında bir öğün yemek bedelinin 4.00 TL, 20834 esas sayılı dava dosyasında 4.73 TL; diğer dava dosyalarında 6.00 TL, bu dosyada ise 4,91 TL olarak kabul edildiği görülmektedir.
Aynı işyerinde, aynı yıl için farklı yemek bedellerinin belirlenmesi hatalı olduğundan, sözü edilen dava dosyaları birlikte incelemeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir.
Ayrıca; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının lojmanda kaldığına dair bir delil bulunmadığı gerekçesiyle lojman bedeli eklenmeksizin sonuca gidilmiştir. Ancak, Dairemizce incelenen eldeki dava dosyası dışındaki pek çok dava dosyasında işçilerin lojmanda kaldığının kabul edildiği dikkate alındığında, davacının lojmanda kalıp kalmadığının araştırılması gerekmektedir.
Mahkemece, tanıklar yeniden dinlenilerek davacının lojmanda kalıp kalmadığı, lojmanda kaldığının tespiti halinde lojman bedelinin miktarı araştırılarak bu tutarın bir güne isabet eden miktarı bulunmalı, bu suretle bulunacak miktar davacının günlük çıplak ücretine eklenerek giydirilmiş ücreti tespit edilmelidir. Davacının lojmanda kalmadığının tespiti halinde ise şimdiki gibi karar verilmelidir.
Mahkemece, davacının işyerinde yediği yemek bedelinin işverene maliyeti araştırılmalı ve sonucuna göre yemek bedelinin tutarı tespit edilmelidir. Bu hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacının yargılama giderlerine yönelik temyizi bulunmakla birlikte bozma nedenlerine göre davacının bu temyizinin bu aşamada incelenmesine gerek bulunmadığı kanısına varılmıştır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 05/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
