Hukuk Genel Kurulu 2015/3383 E. , 2017/1436 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki “işçilik alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İstanbul Anadolu 15. İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 09.07.2013 gün ve 2013/387 E., 2013/472 K. sayılı kararının temyizen incelenmesi davalı ... Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. vekilince istenilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 26.01.2015 gün ve 2013/9278 E., 2015/2211 K. sayılı kararı ile;
"...A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş akdinin işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla mesai ve asgari geçim indirimi alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... Ambalaj San. ve Tic. A.Ş., davacı ile aralarında iş akdi bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... İşçi İstihdam Aracılık Hizmetleri Oto. Yedek Parça Serv. Ve Bakım San. Tic. Ltd. Şti., davaya cevap vermemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının iş akdini feshinin haksız olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılardan ... Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı ...."nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı dava dilekçesinde fazlaya ilişkin hakkını saklı tutarak 200,00 TL fazla mesai ücreti istemiş, talebini ıslah yolu ile 3.200,00 TL olarak artırmıştır. Mahkemece davacının talebi aşılarak 3.966,52 TL ye hükmedilmesi HUMK 74 (HMK 26) maddesinde belirtilen taleple bağlılık kuralına aykırı olup bozmayı gerektirmiştir..."
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili müvekkilinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma, yıllık izin ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... Ambalaj San. ve Tic A.Ş. vekili davacı ile müvekkili şirket arasında iş sözleşmesi bulunmadığını bu nedenle davacının tüm taleplerinde haksız olduğunu bildirerek davanın reddini savunmuş, davalı ... İşçi İstihdam Aracılık Hizmetleri Otomotiv Oto Yedek Parça Servis ve Bakım San. ve Tic. Ltd. Şti. ise davaya cevap vermemiştir.
Yerel Mahkemece davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisi bulunduğu, davacı işçinin iş sözleşmesinin haksız şekilde feshedildiği, bilirkişi raporu ve toplanan deliller kapsamında talep konusu alacaklara hak kazandığı belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davalı ... Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. vekilinin temyizi üzerine hüküm Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde açıklanan gerekçelerle bozulmuştur.
Mahkemece davacının başlangıçta istediği fazla çalışma ücretinin 1.470,00 TL olduğu, bilirkişinin bu rakamı 1.365,00 TL olarak raporda gösterdiği, davacının ıslah dilekçesinde fazla çalışma ücreti talebini 3.000,00 TL’ye çıkardığı daha önceki talebiyle birlikte davacının toplam talebinin 4.470,00 TL’ye ulaştığı, kısa kararda bu miktarın başlangıçtaki talebinin yanlış yazıldığı, hükmedilen fazla çalışma alacağının hesaplanabilmesi için bilirkişi raporunda belirtilen miktar üzerinden %35 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığında davacının başlangıç ve ıslah talebinden daha az miktar olan 3.966,52 TL’ye ulaşıldığı, bu suretle verilen kararda davacı talebinin aşılmasının söz konusu olmadığı gerekçesiyle direnme kararı verilmiş, direnme kararı davalı ... Ambalaj ...ve Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, hüküm altına alınan fazla çalışma alacağı yönünden mahkemenin talep aşımında bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Bilindiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 26. maddesinin birinci fıkrası, ""Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir "" hükmünü içermektedir.
Mahkemece direnme gerekçesinde, davacının başlangıçtaki fazla çalışma alacağı talebinin 1.470,00 TL olduğu ıslah dilekçesi ile bu talebini 3.000,00 TL yükselttiği, sonuç olarak talebinin 4.470,00 TL’ye ulaştığı, bilirkişi raporunda hesaplanan 6.102,34 TL fazla çalışma alacağından %35 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığında davacı talebinden daha az miktar olan 3.966,52 TL’ye ulaşıldığı ve bu miktara hükmedildiği belirtilmiştir.
Ne var ki, dava dilekçesinin açıklamalar kısmının 4 numaralı bölümünde davacı vekili, davalının müvekkilinin alacaklarını eksik hesapladığını müvekkilin tam alacaklarının aşağıda belirtildiği şekilde olduğunu bildirerek fazla çalışma alacağının 1.470,00 TL olduğunu açıklamış ancak dilekçenin “konu” ile “sonuç ve istem” bölümlerinde fazlaya ilişkin dava ve talep haklarını saklı tutmak kaydıyla 200,00 TL fazla çalışma alacağı talep etmiş ve harcını da bu miktar üzerinden yatırmıştır.
Davacı vekili ıslah dilekçesinde ise, dava dilekçesinde yapılan alacak hesaplarının talep şeklinde algılanarak bilirkişi raporunda gösterildiğini, dilekçede bir kanaat oluşturmak için yapılan tahmini hesaplamaların karar verilirken dikkate alınmaması gerektiğini açıklamıştır. Buna karşın mahkemece talep konusu alacaklara ilişkin dava dilekçesinde yapılan muhtemel alacak hesaplarının talep gibi değerlendirilerek sonuca gidildiği anlaşılmıştır.
Hâl böyle olunca, davacının ıslah dahil fazla çalışma alacağı talebi 3.200,00 TL olmasına rağmen mahkemece 3.966,52 TL’ye hükmedilmesi 6100 sayılı Kanunun 26. maddesinde düzenlenen taleple bağlılık ilkesine aykırı olup, Özel Daire bozma kararı yerindedir.
Açıklanan nedenlerle Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulması gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
S O N U Ç : Davalı ... Ambalaj San ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının davalı Ünsa Ambalaj San. ve Tic. A.Ş."ye geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 22.11.2017 gününde oy birliği ile karar verildi.