Mahkemesi : İş Mahkemesi

Dava, Kurum işleminin iptali ve tespit istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
04.11.1997 tarihinden itibaren süregelen 1479 sayılı Kanuna tabi isteğe bağlı sigortalılığı bulunan, ilk primi 01.03.2000 günü yatırıp anılan tarihten itibaren düzenli ödeme yapan davacı adına, davalı işveren …’ne ait ... sicil numaralı işyerinden 04.04.1999 – 08.04.1999 tarihleri arasında 3 günlük, davalı işveren ... adına tescilli .... sicilli işyerinden 01.06.1999 – 16.08.1999 döneminde tam gün üzerinden eksiksiz 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamında zorunlu sigortalılık bildirimleri gerçekleştirildiğinin davalı Kurumca 2007 yılının Ocak ayında belirlenmesi üzerine, 04.04.1999 – 01.03.2000 dönemi isteğe bağlı sigortalılığının iptal edilip yersiz karşılandığı ileri sürülen sağlık hizmet giderleri yönünden borç tahakkuk ettirildiği anlaşılmakta olup 1999 yılındaki zorunlu sigortalılık bildirimlerinin gerçeğe aykırı olduğu iddia edilerek Kurum işlemin iptali ile borçlu olunmadığının ve sağlık hizmetlerinden yararlandırılması gerektiğinin tespitinin talep edildiği davada mahkemece yapılan yargılamada, Kurum kayıtlarının aksinin aynı güçte delille kanıtlanamadığı gerekçesiyle istem reddedilmiştir.
1479 sayılı Kanundaki boşluğu gidererek sigortalıları sağlık sigortası kapsamına almak, başka anlatımla sigortalı ve ilgilileri sağlık sigortası yardımlarından faydalandırmak için kanun koyucu tarafından ilk kez 05.11.1985 gün ve 3235 sayılı Kanunla düzenleme yapılmış, tanınan bu hak, süreç içerisinde değişikliklerle sürdürülmüştür. Buna göre 3235 sayılı Kanunun 1. maddesiyle 1479 sayılı Kanuna eklenen Ek 11. maddede, sağlık sigortası yardımlarından, 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babalarının yararlanacağı belirtilmiş, maddede 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanunun 37. maddesiyle yapılan değişiklikle, bu Kanunun 24. maddesine göre sigortalı olanlardan sigortalılığı devam edenler ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babalarının sağlık sigortası yardımlarından yararlanacakları hüküm altına alınarak böylelikle isteğe bağlı sigortalılar sağlık sigortası kapsamından çıkarılmış, anılan hüküm, 15.02.2006 tarihinde yürürlüğe giren 5454 sayılı Kanunun 8. maddesiyle yeniden değiştirilerek, bu Kanun ile 2926 sayılı Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babalarının sağlık sigortası yardımlarından yararlanacakları bildirilerek isteğe bağlı sigortalılar hakkındaki düzenleme korunmuştur.
Bununla birlikte 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanunun 47. maddesi ile 1479 sayılı Kanuna eklenen Geçici 23. maddede, 04.10.2000 tarihinden önce; bu Kanuna ve 2926 sayılı Kanuna göre isteğe bağlı sigortalı olarak kayıt ve tescili yapılıp sağlık sigortası primi ödemiş olanların, zorunlu sigortalılık kapsamından çıkarak isteğe bağlı sigortalı olanların, talepleri doğrultusunda sağlık sigortası primi kesilmeyenlerin, isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunmadan sigorta ve sağlık sigortası primlerini ödemiş olup ödemeleri isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak değerlendirilenlerin, 04.10.2000 tarihinden sonra zorunlu sigortalılık kapsamından çıkarak isteğe bağlı sigortalı olanlar ile bunlardan malûllük, yaşlılık ve ölüm aylığı alanların, bu sürelere ilişkin prim ve her türlü borçlarını bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde talepte bulunmaları ve talep tarihinden itibaren 6 ay içinde ödemeleri koşuluyla bu Kanun hükümleri çerçevesinde sağlık sigortası yardımlarından yararlanabilecekleri açıklanarak isteğe bağlı sigortalılara bu yardımlardan faydalanabilmeleri için olanak tanınmıştır. Ayrıca vurgulanmalıdır ki isteğe bağlı sigortalılığın, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sona ereceği, 1479 sayılı Kanunun 79. maddesi hükmüdür.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde, 506 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalılık bildirimlerinin geçerli olması durumunda, çakışan dönemde 1479 sayılı Kanun kapsamındaki isteğe bağlı sigortalılıktan söz edilemeyeceği açık olup dosya içerisinde yer alan belgeler ile dinlenen tanıkların anlatımlarına göre 04.04.1999 – 08.04.1999 dönemi sigortalılık bildirimlerinin fiili çalışmaya dayanmadığı ve geçersiz olduğu kanıtlanmıştır. Bu bakımdan 01.06.1999 – 16.08.1999 dönemine ilişkin olarak, dönemsel sigorta primleri bordrolarında kayıtlı sigortalıların bilgi ve görgülerine başvurulmalı, gerektiğinde aynı çevrede faaliyet yürüten işyeri işverenleri ve çalışanlarının ifadeleri alınmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, anılan bildirimlerin geçerli olduğu anlaşıldığı takdirde bu kez, Geçici 23. madde kapsamında, davacı tarafından yatırılan isteğe bağlı sigortalılık primleri içerisinde sağlık sigortası primlerinin bulunup bulunmadığı, başka anlatımla sağlık sigortası primlerinin ödenip ödenmediği belirlenerek elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın reddedilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davacıya geri verilmesine, 19.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.