MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; davalıya ait ... plaka sayılı aracın 13/04/2012-13/04/2013 tarihleri arasında müvekkili sigorta şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk trafik sigorta poliçesi kapsamında sigortalı olduğunu ... plaka sayılı aracın sürücüsü tespit edilemeyen bir pozisyonda sürücü ..."in sevk ve idaresindeki ... plaka sayılı araca çarpması sonucu kaza yaptığını meydana gelen kazada müvekkili sigorta şirketi tarafından sigortalı bulunan araç sürücüsünün tam kusurlu olduğunu, olay tarihinde söz konusu aracın ... tarafından kullanıldığını ve ..."nun olay tarihinde ehliyetinin bulunmadığını ve olay yerinden firar ettiğini kaza nedeniyle müvekkili sigorta şirketi tarafından kazada vefat eden ..."in mirasçısı ..."e 75.423,00 TL aynı kazada hasar gören ... plaka sayılı aracın hasarından dolayı araç maliki Mehmet Emin Ertuğrul"a 1.750,00 TL olmak üzere toplam 77.173,00 TL"nin ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi ile davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Aynı kazada araçta yolcu olan ve sakatlanan ..."ın açtığı Kilis 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/281 Esas sayılı dosyasında çıkan tazminat için Gaziantep 13. İcra Müdürlüğünün 2014/54371 sayılı dosyasına 8.7.2014 tarihinde yapılan 36.633,76 TL olarak ödenen tutarın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, dava dışı 3. kişiye ödeme yapan trafik sigortacısının ödediği bedelin, KTK"nun 95. maddesi ile ZMSS poliçesi ve ZMSS Genel Şartları gereği davalı sigortalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
KTK"nun 95. maddesinde "Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir" hükmüne yer verilmiştir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.4.b maddesinde ise; tazminatı gerektiren olayın, aracın Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından sevkedilmesi sonucunda meydana gelmesi halinde, sigortacının sigorta ettirenine kusur oranında rücu edebileceği belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki çekişme, davalı sigortalının maliki olduğu aracı kullanan davadışı sürücünün olay tarihinde sürücü belgesinin bulunup bulunmadığı, dolayısıyla da zararın teminat kapsamında kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda mahkeme tarafından dava dışı sürücünün ehliyetinin olup olmadığı Gaziantep İl Emniyet tarafından 19.10.2015 tarihli yazısında sürücünün ehliyet bilgilerini yollamış, yazı ekinde Adana 2 Nolu Devlet Güvenlik 2000/29 Esas-2002/51 Karar sayılı 15.02.2002 günlü ilamı ile sürücü ..."nun Türk Ceza Kanunu 403/5 gereği uyuşturucu suçundan 10 yıl hapis ile 119. madde gereği sürücü belgesinin süresiz olarak geri alınmasına dair kararı bulunmaktadır. Yine yazı ekinde yer alan Adana 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 2002/17 Esas sayılı dosya üzerinden 16.05.2014 tarihinde ek karar sürücü ... 13.4.2014 tarihli dilekçe ile mahkemeden memnu hakların iadesi talebinde bulunduğu mahkemenin 16.05.2014 tarihinde sürücü belgesinin iadesine karar verdiği anlaşılmaktadır.
Yasaklanmış hakların geri verilmesi, belli bir suç veya cezaya mahkûmiyete bağlı olarak gerek 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda, gerekse diğer kanunlarda öngörülen çeşitli hak yoksunluklarının kaldırılmasını sağlayan hukukî bir düzenleme olup, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 121 ve 124. maddeleri ile 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu’nun 416 ve 420. maddelerinde yer alan "yasaklanmış hakların geri verilmesi" kurumuna, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nda ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nda yer verilmediği, 19/12/2006 tarihinde yürürlüğe giren ve 5560 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun"un 38. maddesiyle 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’na 13/A maddesi eklenmek suretiyle tekrar düzenlendiği, bu düzenleme ile ceza mahkûmiyetinden doğan müebbet hak yoksunluklarının giderilmesi amaçlandığı, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’na eklenen 13/A maddesinde, 5237 sayılı Kanun dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebilecektir. Yasaklanmış hakların geri verilmesiyle hükümlü hangi haklardan yoksun kalmış ise bu hakları kullanma hakkını kazanmaktadır. Ancak elde edilen bu hak, geçmişe etkili bir hak olmayıp, geleceğe yöneliktir. Bu nedenle yasaklanmış hakların geri verilmesi mahkûmun önceki hukuki statüsüne otomatik olarak kavuşmasını sağlamamaktadır. Kişinin hakkın elde edebilmesi için başvuru üzerine memnu haklarının iade edildiğinin bir kararla tespit edilmesinde zorunluluk bulunmaktadır.
Bu hukuki düzenleme uyarınca davadışı sürücünün memnu haklarının 16.05.2014 tarihli mahkeme kararı ile iade edildiği, kararın geçmişe etkisi olmadığından 15.10.2012 tarihinde gerçekleşen kazanın sürücü belgesiz araç kullanımı sırasında meydana gelmiş olmasına göre, toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek davalı sigortalıya ait aracın sürücüsünün kusuru oranında belirlenecek tazminata hükmedilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 02/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.