(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2016/31965 E. , 2020/3957 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin güvenlik görevlisi olduğunu ve iş akdinin haksız nedenle feshedildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacalarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu davacının fazla mesai yapıp yapmadığı noktasındadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda , dosyada mevcut işe giriş çıkış kayıtları esas alınarak değerlendirme yapılmış ve davacının ortalama olarak 18:00-08:00 vardiyasında yaptığı gece çalışmasının 20:00-06.00 saatleri arasında olduğu, 14 saat süren vardiyada 2 saat ara dinlenmesi kullanıldığı,bu ara dinlenme süresinin gece ve gündüz çalışmalarının birbirine oranlanması durumunda 10 saatlik gece çalışması içinde 1,5 saat ara dinlenmesi kullanıldığı ve gece çalışmasının 8,5 saat olduğu, 4 saatlik gündüz çalışmasında ise 0,5 saat ara dinlenmesi kullanıldığı,davacının tüm çalışma süresi içinde 2 saat fazla çalışma yaptığı, davacının 14 saati aşan ve 14 saatin altında kalan çalışmaları yönünden de ara dinlenme süresinin yukarıda belirlenen esasa göre değerlendirileceği belirtilmiştir. Dosyada bir kısmı imzalı, bir kısmı imzasız ücret bordroları yer almaktadır. Mahkemece hükme esas bilirkişi raporunda, 2014 yılı Şubat ayı ücret bordrosunda 29 saat fazla çalışma tahakkuku bulunduğu belirlenerek bu ay yönünden 29 saati aşan fazla çalışmaların hesaplamaya esas alınacağı belirtilmiştir. Bilirkişi, sadece Şubat 2013 ayında fazla çalışma tahakkuku bulunduğunu belirterek hesaplama yapmış ise de sondajlama usulü yapılan incelemede imzasız olsa da 2013 yılı Kasım ayı bordrosunda da fazla çalışma tahakkuku olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre,çalışma dönemine ait tüm ücret bordrolarının değerlendirilerek diğer aylarda fazla çalışma tahakkuku olup olmadığı belirlenmeli ve sonucuna göre değerlendirilmelidir. Açıklanan nedenle yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.03.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.