8. Hukuk Dairesi 2011/2643 E. , 2011/3780 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı
... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Isparta Aile Mahkemesinden verilen 21.12.2010 gün ve 237/948 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili, duruşmasız olarak incelenmesi ise, davalı vekili taraflarından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 28.06.2011 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davacı vekili Avukat ... geldi. Başka kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde edinilen ve davalı adına tescil edilen ciddi miktarda mal varlığının 1.1.2002 öncesi ve sonrası hukuki durumları dikkate alınarak ev kadını olması sebebiyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla mal varlığının yarısına tekabül edecek miktardan şimdilik 100.000 TL"nin yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, davanın nitelendirilmesinde tereddüte düşüldüğü kanaati ile taleplerini açıklama anlamında birleşen dosyadaki edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi isteğini içeren davayı açtıklarını bildirmiştir.
Davalı ... vekili, vekil edeninin mallarına katkıda bulunulduğu iddiasının yersiz olduğunu, malların çoğunun davalının babasının yanında çalışması ve babasının malları devri sebebiyle edinildiğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuş, birleşen dosya açısından ise zamanaşımı def"i ve derdestlik itirazında bulunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 19.651,73 TL.nin karar tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili ve katılma yolu ile davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkeme kararında yer alan “Davanın kısmen kabul kısmen reddi” kavramları dikkate alındığında dava konusu tüm istekleri kapsadığı ve tüm isteklerin temyiz konusu yapıldığının kabulü gerekir.
Taraflar 7.10.1980 tarihinde evlenmiş, 9.6.2004 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 25.10.2007 tarihinde kesinleşmesiyle evlilik birliği son bulmuştur. TMK"nun 179. maddesine göre mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır. Başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında 1.1.2002 tarihine kadar 743 sayılı MK.nun 170. maddesi uyarınca “mal ayrılığı” bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı 9.6.2004 tarihine kadar ise, 4721 sayılı TMK"nun 202. maddesi hükmü uyarınca yasal “edinilmiş mallara katılma” rejimi geçerlidir. Eşler arasındaki mal rejimi TMK"nun 225/2. maddesi uyarınca boşanma davasının açıldığı tarih itibariyle sona ermiştir. Dava dilekçesindeki açıklamalar, dosya kapsamı, birleşen dosyanın tereddüt sebebiyle açıldığının bildirilmesi ve Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararı gerekçesinde davanın evlilik içinde edinilen malların tasfiyesine ilişkin olduğunun belirtilmesi dikkate alındığında, HUMK"nun 76.maddesi de gözetilerek davacının davasının 1.1.2002 tarihi öncesi edinilen malvarlığı yönünden katkı payı, 1.1.2002 sonrası edinilen malvarlığı yönünden katılma alacağı isteğine ilişkin olduğunun kabulü gerekir. Davacının birleşen dosyadaki talebi asıl davadaki talebinin açıklaması, malların ve isteğin netleştirilmesi ile ilgili olduğuna göre bağımsız bir dava olarak kabul edilemeyeceğinden, davalının zamanaşımı defi ve derdestlik itirazının incelenme imkanı yoktur.
Dava konusu yapılan Isparta"da bulunan 1087 ada 1033 parsel 11.1.1994, Antalya"da bulunan 4069 ada 1 parsel üzerindeki binanın 8 nolu dubleks meskeni 7.3.2000 tarihinde 743 sayılı TKM"nin 170. maddesine göre eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinildiğine göre; taraflar arasındaki bu uyuşmazlığın Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulması gerekmektedir. 743 sayılı TKM"nin yürürlükte olduğu; 1.1.2002 tarihinden önce eşler arasında yasal mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde, karı ve kocanın diğerinden katkı payı karşılığında bir tazminat isteyebilmesi için mutlaka parasal veya para ile ölçülebilen maddi bir değer koymak suretiyle katkısının bulunması gerekir. Bundan ayrı, aynı kanunun 153. maddesi gereğince eve kadın bakar. Başka bir anlatımla kadının eve ve çocuklarına bakması, ev işleri yapması onun yasal ödevidir. Eşlerden birinin edindiği mala diğer eşin doğrudan maddi bir katkısı yoksa, bu talep kabul edilemez. Somut olayda; davacı kadının çalışmadığı, ev hanımı olduğu açık olup mahkemece, bu taşınmazların alımında katkısının olmadığının kabulü yerindedir. Davacı taraf ziynetlerle katkının kabulü gerektiğini iddia etmiş ise de; ziynetlerle ilgili açılmış davacının herhangi bir davası veya isteği olmadığı gibi dosyada toplanan delillerle davacının ziynetlerle katkısı olduğu hususunda soyut tanık beyanları dışında bir delil yoktur. Ayrıca ne miktar ve nitelikte ziynetin hangi taşınmazın alımında ne zaman ve hangi oranda kullanıldığına ilişkin bir açıklama veya ispat da bulunmamaktadır.
Banka hesapları ile ilgili talep bakımından, mahkemece yapılan araştırma sonunda boşanma dava tarihi itibarıyla davalı adına bulunan hesaplarda tasfiyeye tabi tutulabilecek herhangi bir miktar tespit edilemediğine göre bu yönden hesaplama yapılmaması da doğrudur.
Dava konusu 32 AY 630 plakalı megane araç 28.12.2003 tarihinde satın alınarak davalı ... adına tescil edilmiş olup edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alınan edinilmiş mal niteliğindedir. Ancak aracın alımında 26.12.2003 tarihinde Oyakbanktan 36 ay vadeli aylık 1.221,48 TL geri ödemeli 29.000 TL kredi kullanılmış olup kredinin toplam geri ödeme miktarı 43.973,63 TL.dir. Bu durumda kredi ödemelerinin boşanma dava tarihine kadar olan 5 adet taksit miktarı edinilmiş mal, boşanma dava tarihi sonrasına tekabül eden 31 adet taksit ödemesi ise davalının kişisel malı niteliğindedir. Davacının katılma alacağının hesabında bu hususun gözetilmesi gerekir. Kural olarak, edinilmiş mallara katılma rejimi süresi içinde edinilen mallara yapılan katkı nedeniyle katılma alacağı TMK. nun 202, 225, 231, 235 ve 236. maddeleri gereğince ve bu maddelerin kapsamlarına uygun olarak hesaplanmalıdır. Ancak somut olayda 14.10.2009 tarihli hukukçu bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere, dava konusu aracın karar tarihine en yakın belirlenen değeri, ödenmesi gereken boşanma dava tarihi sonrasına isabet eden kalan miktardan daha az olup, aktifin pasiften az olduğu ve geride ödenmesi gereken aracın değerinden fazla kredi borcunun kaldığı açık olup bu bakımdan yukarıda açıklanan TMK"nun ilgili maddeleri gereğince yöntemine uygun olarak edinilmiş mallara katılma alacağının hesaplanması olanağı bulunmamaktadır.
Dava konusu edilen plakaları dosya içinde mevcut otobüsleri de aktifinde bulunduran 1996 yılında kurulan Öz Isparta Tur Turizm ve Yolcu Taşımacılığı limited şirketinde davalı ... yarı oranda hissedardır. Şirketin faaliyetinin 1.1.2002 sonrasında da devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu şirketle ilgili davacının 1.1.2002 öncesi katkı alacağı az yukarıdaki açıklamalar karşısında olamayacağı açıktır. Ancak 1.1.2002 sonrası faaliyetleri sebebiyle davacının katılma alacağı bulunması mümkündür. Mahkemece, uzman mali müşavir raporlarında şirkete ait defterler ve hesaplar incelenerek usulüne uygun hesaplama sonunda TMK"nun 231.maddesine göre artık değer olarak kabul edilecek miktar, davalının şirkete yarı oranda hissedar olduğu da gözetilerek 39.303,46 TL olarak belirlendiğine, bu miktarın yarısı oranında (TMK"nun 236/1.m.) 19.651,73 TL katılma alacağına hükmedildiğine, dava konusu edilen otobüslerin şirketin aktif ve pasifinde yer aldığı ve bulunan miktar içinde dikkate alındığı gerekçeli raporda açıklandığına göre taraf vekillerinin bu yöne ilişen temyiz itirazları da yerinde değildir.
Açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve aşağıda dökümleri yazılı 292,00 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 875,31 TL"nin temyiz eden davalıdan ve 18,40 TL peşin harcın da onama harcına mahsubu ile kalan 1.148,91 TL"nin temyiz eden davacıdan alınmasına 28.06.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.