8. Hukuk Dairesi 2010/6047 E. , 2011/3775 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk ( Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Satış iptali ve katılma alacağı
... ile ..., ... aralarındaki satış iptali ve katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Buldan Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 28.04.2010 gün ve 4/85 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı ... vekili ile davalı ... taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, tarafların 2000 yılında evlendiklerini, evlilik birliği içerisinde edinilen...plakalı traktör ile 20 balya tütün bedeli üzerinde 1/2 oranında alacağı bulunduğunu, davalı eşin traktörü muvazaalı olarak annesi davalı ...’ye devrettiğini açıklayarak traktörün satışının iptali ile 1/2 oranında vekil edeni adına tesciline olmadığı takdirde fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere traktör ve tütün bedeli üzerinden 7000 TL alacağın yasal faiziyle birlikte davalılardan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, davanın yersiz olduğunu, davacının katılma alacağı bulunmadığını, diğer davalının ise bedelini ödeyerek traktörü satın aldığını, davacının tütün teslimine katkısı bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuş, davalı ... yargılama oturumlarında, bedelini ödeyerek traktörü davalı ...’den satın aldığını, davacının hiçbir katkısı bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, traktör satış sözleşmesinin iptaline ilişkin davanın reddine, alacak talebine yönelik davanın kısmen kabulü ile traktörün 1/2 değeri üzerinden belirlenen 4000 TL katılma alacağının dava tarihinden geçerli yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınmasına, tütün bedelinin 1/2’si olan 1052.78 TL katılma alacağının dava tarihinden geçerli yasal faiziyle birlikte davalı ...’den alınmasına fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı ... ile davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Taraflar, 04.01.2000 tarihinde evlenmişler, 26.10.2005 tarihinde açılan davanın boşanmayla sonuçlanması üzerine 06.04.2007 tarihinde kesinleşen hükümle boşanmışlardır. Eşler arasındaki evliliğin boşanmayla sona erdirilmesine karar verilmesi halinde mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona erer (TMK.m. 225/2).
Taraflar arasında evlilik tarihinden 1.1.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TMK. m. 170.), bir yıl içinde başka mal rejimini seçmediklerinden 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden boşanma davasının açıldığı 26.10.2005 tarihine kadar eşler arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 s.K. md. 10/1, 4721 s.K. TMK. md. 202/1.) .
Dava; TMK.nun 202/1 ve devamı maddeleri uyarınca yasal edinilmiş mallarla katılma rejiminden kaynaklanan katılma alacağına ilişkin olup, dava konusu 20 RF 631 plakalı traktör 20.04.2004 tarihinde satış yoluyla davalı koca Veli adına tescil edilmiş, 27.04.2005 tarihinde satış yoluyla diğer davalı ...’ye devredilmiş, dosyadaki bilgi ve belgelere göre tütünün teslimi 2002 yılında yapıldığı anlaşılmıştır. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, taraflar arasındaki boşanma hükmü 06.04.2007 tarihinde kesinleştiğine, davacı tarafından 08.01.2008 tarihinde eldeki dava açılmış olup TMK.nun 178.maddesi uyarınca 1 yıllık zamanaşımı süresinin geçmediği anlaşıldığına ve tütün bedeli edinilmiş mal niteliğinde olduğu belirlenmek suretiyle davacının tütünle katılma alacağı belirlendiğine edinilmiş mallara katılma rejiminde malın aynısının (mülkiyetinin ) istenmesi mümkün bulunmadığına, ancak şahsi hak niteliğinde bulunan alacak (bedel) istenebileceğine bu nedenle traktöre ilişkin satışın iptali ile ½ oranında davacı adına tescil isteğinin reddine karar verilmesinde usul ve kanuna aykırı bir yön görülmediğine, göre davalı ... ve davalı ... vekilinin aşağıda yazılı nedenler dışındaki sair temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu bölümlerinin açıklanan nedenlerle ONANMASINA,
Davalı ... ile davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; dava konusu traktör yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde satın alınarak davalı koca adına tescil edilmiş, 27.04.2005 tarihinde satış yoluyla diğer davalı ...’ye devredilmiştir. Mahkemece traktör bedelinin davalı ...’dan tahsiline karar verilmesi gerekirken her iki davalıdan müştereken ve müteselsilen alınmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir. Diğer yönden; dava katılma alacağına ilişkin olup bu tür davalarda faizin başlangıç tarihi olarak karar tarihinin esas alınması gerekirken hatalı değerlendirme sonunda tütün bedeli ve traktör bedeli üzerinden belirlenen alacağa dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Davalı ... ile davalı ... vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan kabulü ile traktör bedeli üzerinden belirlenen katılma alacağından davalı ...’nin sorumlu tutulması ve katılma alacağına yürütülen faizin başlangıç tarihine ilişkin bölümlerin açıklanan nedenlerle HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 62,54 TL onama harcın peşin harçtan mahsubu ile artan 5,96 TL’nın istek halinde temyiz eden davalı ...’ye iadesine ve 68,50 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ...’ye iadesine 27.06.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.