MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tüketicinin açtığı abonelik sözleşmesi davasının bozma ilamı üzerine mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü;

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, ... mahallesi, 43673 ada 7 parsel sayılı taşınmazdan daire satın aldığını, su aboneliği için davalı idareye müracaat ettiğinde, Belediye Gelirleri Kanunu"nun 87 ve 88. maddelerine göre 2.973,31 TL kanalizasyon ve su tesislerine katılma payının ödenmesi şartı ile aboneliğin yapılacağının bildirildiğini belirterek, kanal katılım ve şebeke hissesi ödenmeksizin su aboneliğinin yapılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı, davacıya ait meskenin olduğu yere kanalizasyon hizmeti getirdiğini, Belediye Gelirleri Kanunu 87 ve 88. maddeleri ve ASKİ Tarifeler Yönetmeliğinin 39. maddesi gereğince davacının kanal katılım payı ödemesi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının iskan izni alınmış binadan daire satın aldığını, kanalizasyon ve su bağlantısı yapılmayan binaya iskan izni verilmeyeceği, iskan izni alınan binadaki kanalizasyon hizmeti için katılım payının önceden ödenmiş olması gerektiği, davacıdan yeniden katılım payı istenemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; verilen bu hükmün temyizi üzerine 13.Hukuk Dairesinin 04.06.2012 tarih, 2011/15062 E.-14607 K.sayılı kararı ile ve "eksik inceleme " gerekçesi ile bozularak, dosya mahalline iade edilmiş, mahkemece bozma kararına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Bozma ilamı sonrası yapılan yargılama neticesinde; bozma sonrası alınan bilirkişi raporu doğrultusunda "... Davanın KISMEN KABULÜ ile, davacının davalı kuruma kanal katılım ve şebeke hissesi bedeli olarak 924,08 TL den sorumlu olduğunun, bunu aşan kısımdan sorumlu olmadığının tespitine, belirtilen bedelin davacı tarafından ödenmesi halinde taraflar arasında abonelik sözleşmesinin kurulmasına, fazla istemin reddine, ..." karar verilmiş; sözkonusu karar davalı vekilince temyiz edilmiştir .
Uyuşmazlık, davacının konutuna su abonesi olmak için kanal katılım payı ve şebeke hissesi bedeli ödemekle yükümlü olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu"nun kanalizasyon harcamalarına katılma payı başlığı altındaki 87.maddesi “Belediyelerce ve belediyelere bağlı müesseselerce, aşağıdaki şekilde kanalizasyon tesisi yapılması halinde, bunlardan faydalanan gayrimenkullerin sahiplerinden kanalizasyon harcamalarına katılma payı alınır;
a) Kanalizasyon tesisi yapılması,
b) Mevcut tesislerin sıhhi ve fenni şartlara göre ıslah edilmesi iki ve daha fazla yol kenarında bulunan gayrimenkuller hangi yoldaki kanalizasyona bağlanmış ise, payın hesabında yola ait kanalizasyon giderleri nazara alınır,” düzenlemesini getirmiştir. Aynı yasanın 88.maddesi su tesisleri için 87.maddeye paralel bir düzenleme öngörmüştür.
2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununa dayalı olarak çıkarılan ASKİ Tarifeler Yönetmeliğinin 39.maddesi ise “2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu"nun 87. ve 88.maddeleri gereği bir programa göre yapılacak yani; içme, kullanma, endüstri suyu ve kanalizasyon yatırımları ile mevcutların genişletilmesi (tevzi), iyileştirilmesi (ıslahı) amacıyla yapılan harcamalar ve istek üzerine ....nce yapılacak işlerin toplam yatırım giderleri tesislerin hizmet edeceği saha dahilindeki gayrimenkullerin sahiplerinden su ve kanalizasyon tesisleri harcamalarına katılma payı alınır.
Su ve kanalizasyon şebekelerine katılma paylarının binasız arsanın vergi değeri payına isabet eden kısmı, inşaat ruhsatının alınması aşamasında avans olarak tahsil edilir.
Bina tamamlandıktan sonra bağımsız bölümlere veya binanın tamamına tahsis aboneliği verilmesi sırasında arsa değeri üzerinden alınan avans düşülerek, yapı değerinin emlak vergi beyanı üzerinden ayrıca %2 oranından fazla olmamak üzere katılım payı tahsil edilir” düzenlemesini içermektedir.
Yine 3194 sayılı İmar Kanununun “Yapı Kullanma İzni” başlıklı 30.maddesinin 3.fıkrasında “Bu maddeye göre verilen izin yapı sahibini kanuna, ruhsat ve eklerine riayetsizlikten doğacak mesuliyetten kurtarmayacağı gibi her türlü vergi, resim ve harç ödeme mükellefiyetinden de kurtarmaz.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen yasa ve tarifeler yönetmeliği hükümleri birlikte değerlendirildiğinde davalı idarece yasanın yürürlük tarihinden sonra yeni kanalizasyon ve içme suyu tesisleri yapılmış olması veya mevcutların iyileştirilmesinin yapılması halinde, tesislerin hizmet edeceği saha dâhilindeki gayrimenkul sahiplerinden yönetmelikte belirlenen ilkelere göre su ve kanalizasyon tesisleri katılım payı talebe hakkı vardır. Ancak, bu katılım payı davalı tarafça hizmet götürülmesi koşuluna bağlı olarak alınır. Bu durumda hizmet götürüldüğünün davalı tarafça kanıtlanması halinde davacı katılım payının yüklenici veya kendisi tarafından ödendiğini kanıtlamakla yükümlüdür. Ayrıca, İmar Kanunu"nun 30/3.maddesi uyarınca iskân ruhsatının alınmış olması davalı idarenin kanal katılım payı istemesine engel teşkil etmez.
Somut olayda, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Zira, ASKİ Tarifeler Yönetmeliğinin 39.maddesinde; "Su ve kanalizasyon harcamalarına katılma payları: KP=(LXT)/2XN Formülüne göre hesaplanan değerdir. Bu değer gayrimenkulün vergi değerinin %2"sini geçemez." denilmektedir. Yine formülde "Adil bir katılımın sağlanmasına yönelik katsayının": N ile ifade edildiği, "Gayrimenkulün toplam inşaat alanının": S ile ifade edildiği, N"nin ise S/1000 olduğu (N=S/1000) olduğu" belirtilmiş bulunmaktadır. Bilirkişi raporunu hazırlarken, formülde ifade edilen birim değerleri tek tek ele alıp, uygulamak zorundadır.
Hükme esas alınan raporda, bilirkişinin; bu formülü uygulamadığı anlaşılmaktadır. Bu haliyle, rapor hüküm kurmaya elverişli değildir.
O halde mahkemece, kanal katılım ve şebeke tesis bedelinin, abonelik başvuru tarihinde yürürlükte bulunan tarife hükümleri dikkate alınarak; yeniden alınacak bilirkişi raporundan sonra; oluşacak sonuç dairesinde bir hüküm verilmesi gerekmektedir.
Eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.