7. Hukuk Dairesi 2021/6375 E. , 2021/2695 K.
"İçtihat Metni"7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.02.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.01.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, 72, 136, 137, 138, 158, 159, 160, 161, 191, 193, 212, 213, 297, 298, 338, 339, 340, 355, 359, 360, 361, 450, 535, 536, 624 ve 625 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın, aynen taksim, bunun mümkün olmaması halinde ise satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, kısım davalılar vekili temyiz etmiştir.
1-Dava konusu 72, 136, 137, 138, 193, 212, 213, 297, 298, 338, 339, 340, 359, 360, 361, 450, 535, 536, 624 ve 625 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yapılan temyiz incelenmesinde; yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre bir kısım davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir.
A-Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu taşınmazların hem paylı, hem de elbirliği mülkiyetine konu olması nedeniyle, satış bedelinin tarafların tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporundaki tevzi tablosuna göre paylaştırılmasına dair hüküm kurulması doğru görülmemiş ve bu husus kararın bozulmasını gerektirmiş ise de yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HUMK’nın 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2)Dava konusu 158, 159, 160, 161, 355 ve 191 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yapılan temyiz incelenmesinde;
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK"nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında gözönünde bulundurulması gerekir.
HMK"nın 27. maddesi hükmü uyarınca, davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi haklarıyla bağlı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Hukuki dinlenilme hakkı, Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılama hakkının en önemli unsurudur.
Somut olayda; davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlar yönünden satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş ise de;
a-)Dava konusu eski 355 (yeni 136 ada 21) parsel sayılı taşınmazda dava dışı Hacer Kargal’ın tam malik olduğu, dosya içerisinde Hacer Kargal’ın tarafların murisi olduğuna dair bir belge de bulunmadığı anlaşıldığından, dava dışı 3. kişiye ait taşınmazın satış yoluyla ortaklığının giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
b-)Dava konusu 158, 159, 160, 161, ve 191 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş olan ...’nun, Meliha"nın ölümünden sonra da mirasçılarının davada taraf olarak yer almadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazların paydaşı olan ve 14.01.2015 tarihinde vefat eden ... mirasçılarının davaya dahil edilerek, taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmaksızın ve 6100 sayılı HMK"nın 27. maddesi uyarınca hukuki dinlenme hakkı ihlal edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, bir kısım davalılar vekilinin dava konusu 72, 136, 137, 138, 193, 212, 213, 297, 298, 338, 339, 340, 359, 360, 361, 450, 535, 536, 624 ve 625 parsel sayılı taşınmazlar yönünden sair temyiz itirazlarının reddine;
(1-A) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile; hüküm fıkrasının bedelin dağıtımına ilişkin dördüncü ayrımının hüküm sonucundan çıkartılarak yerine "Satıştan elde edilecek bedelin taraflara tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında paylaştırılmasına" ibarelerinin yazılmasına, hükmün dava konusu 72, 136, 137, 138, 193, 212, 213, 297, 298, 338, 339, 340, 359, 360, 361, 450, 535, 536, 624 ve 625 parsel sayılı taşınmazlar yönünden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA,
(2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile dava konusu 158, 159, 160, 161, 355 ve 191 parsel sayılı taşınmazlar yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 04/11/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.