15. Hukuk Dairesi 2018/234 E. , 2018/2913 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Davacı yüklenici, davalı idare ise iş sahibidir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı yüklenici, taraflar arasında 31.08.2010 tarihinde imzalanan sözleşme ile ... İli ... İlçesi ... İlköğretim Okulu yapım işini 1.294.000,00 TL götürü bedel ile yapmayı üstlendiğini, işin yapımı sırasında idarenin yanlış yönlendirmesi sonucunda binanın yanlış konumlandırıldığını, bunun düzeltilmek zorunda kalındığını, sözleşmede olmamasına rağmen inşaat mahallindeki binanın yıkıldığını, bunun için masraf yapıldığını, sözleşmede öngörülen beton sınıfından beton imalâtı yapılmasına rağmen davalı idare tarafından daha fazla beton kullanılmak zorunda bırakıldığını, demir imalâtının usulüne uygun yapılmasına rağmen davalı idare tarafından demir imalâtının güçlendirilmesi için güçlendirme projesi talep edildiğini, bu nedenle proje masrafı yapıldığını, ayrıca ek demir imalâtı yapılmak zorunda kalındığını, sözleşmenin ifasının gecikmesinde kusurlu olmamalarına rağmen idare tarafından gecikme cezası kesildiğini, bakiye hakedişin ödenmediği iddia etmiş; davalı idare ise yüklenicinin süresi içinde sözleşmenin ifasını gerçekleştirmediğinden gecikme cezası kesildiğini, ifanın sözleşmeye uygun olarak yapılmadığını, ayıplı ifanın giderilmesinin talep edilmesine rağmen süresi içinde giderilmediğini, ihtara rağmen sözleşme gereklerinin yerine getirilmediğini, bu nedenle sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini savunmuş; mahkemece talimatla ...’dan alınan ikinci bilirkişi kurulu raporu dikkate alınarak taleple bağlı kalınıp haksız kesilen 9.700,00 TL gecikme cezası ve 100,00 TL hakediş bedeli yönünden davanın kabulüne, diğer talepler yönünden ise davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 31.08.2010 tarihli sözleşmenin 8.2.1. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39. ve 40. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere ve kesin hakedişe itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu "idareye verilen ... tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"ndeki bu düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece re"sen gözetilmelidir. Dava konusu somut olayda; 9.705,00 TL ceza kesintisinin yapıldığı 2 nolu hakediş itirazsız imzalandığından ve bu durumda Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39. ve 40. maddeleri gereğince cezai şart kesinleştiğinden bu kesintinin iadesi ile ilgili istemin mahkemece reddi gerekirken, kabulü doğru olmamıştır.
3-Harç tahsili kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re’sen dikkate alınması gerekir. Davalı ... harçtan muaf olmadığı halde mahkeme kararında davalı kurumun harçtan muaf tutulması da doğru olmamıştır.
Kararın yukarıda belirtilen nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, kararın 2. bent uyarınca davalı yararına, 3. bent uyarınca davacı yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 05.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.