Danıştay 13. Daire 2017/1497 Esas 2021/464 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/1497
Karar No:2021/464


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Haber ve Görsel Yayıncılık A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait … TV logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 16/04/2015 tarihinde 20.43.52-23.17.52 saatleri arasında yayınlanan "…" adlı yerli dizi filmde 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasının tekraren ihlâl edildiğinden bahisle 364.616,00-TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … toplantısında alınan … sayılı kararın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için gerekli görüldüğünden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilerek uyuşmazlığa konu yayının 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasına aykırılık oluşturup oluşturmayacağı konusunda rapor hazırlanmasının istenilmesi üzerine düzenlenen bilirkişi raporunda özetle, "Dizinin macera türünde televizyon filmi olarak hazırlanmış bir senaryosunun olduğu, şiddet tekrarı içeren sahnelerin olduğu, dizinin uyuşmazlığa konu bölümünün 16/04/2015 tarihinde 20.43-23.17 saatleri arasında "7 Yaş ve Üzeri İçin Uygundur" ve "Şiddet Korku" sembolleri ile yayınlandığı, dizi içeriğinde dizinin baş kahramanı olduğu anlaşılan Polat Alemdar'ın KGT denilen bir yapılanmanın başında bulunduğu, Kuzey Irak'ta Türkmenler'in olduğu bir bölgede Işid'in bir baskın sonrası erkekleri esir aldığı, Polat Alemdar'ın Kuzey Irak'taki bu durumun düzeltilmesi için KGT'nin komutanlarını görevlendirdiği, bu görev sırasında çıkan çatışmada komutanların esir düştüğü, lşid komutanının, KGT'nin komutanı olduğu anlaşılan Akif'i elleri arkadan bağlı bir şekilde kamera karşısına geçirerek daha önceden hazırlamış oldukları yazıyı okumasını istediği, Akif'in okumayı reddetmesi üzerine odaya boğazına komando bıçağı dayalı bir adam getirerek kağıdı okumadığı takdirde adamı öldürmekle tehdit ettiği, bunun üzerine Akif'in kameraya kağıtta yazılanları okuduğu, buna rağmen odaya getirilen adama "kameraya gülümsemeyi unutma İsmail" diyerek kamera karşısında komando bıçağı ile adamın boğazının kesilerek öldürüldüğü, yere yığılan adamın titreyerek acı çektiği ve boğazından akan kanın yerde biriktiğinin görüldüğü, boğazını kesen adamın ise alaylı bir gülüşle komando bıçağını paltosuna sürerek temizlediği, dizinin ilerleyen sahnelerinde bu görüntülerin tekrar verildiği ve ilerleyen başka bir sahnede Işid komutanlarından Sagir'in etrafına ve içine benzin dökülmüş demir kafesin içine hapsedilerek benzinin üzerine çakmak atıldıktan sonra Polat Alemdar ve adamları olay yerinden ayrılırken sahne boyunca yanan adamın çığlıklarının ekrandan duyulduğu, dizinin başlangıcında gösterilen yaş sınırı ile içeriğin uygun olmadığı, yayınlanma saatinin çocuk ve ergenlerin televizyon karşısında olmasının muhtemel olduğu saatleri kapsadığı, dava konusu yayının çocukların ve gençlerin izlemesi açısından uygun olmadığı dizide bulunan içeriklerin, gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal ve ahlaki gelişimlerine zarar verecek nitelikte olduğu, dolayısıyla da 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen yayın ilkesinin ihlâl edildiği" görüş ve kanaatine varıldığının belirtildiği, davacı şirket vekilinin itiraz dilekçesinde öne sürülen hususlar raporu kusurlandıracak nitelikte bulunmayarak raporun hükme esas alınabilecek yeterlikte bulunduğu; bilirkişi raporunda yer alan tespitler ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıdığı hususu bilirkişi raporuyla sübuta eren yayın nedeniyle daha önceki ihlâller de göz önünde bulundurularak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, "…"nun bir dizi film, yani kurgu olduğu, uzun soluklu bir dizi filmde, kısa bir sürede söylenmiş bir iki cümle ve görüntünün seçilerek çocuklara ve gençlere yanlış model oluşturulduğunun ve etki altında kaldıklarının söylenemeyeceği, bilirkişi raporunun incelenen görüntülerin bir diziye ait değil de bir eğitim programına ait olduğu düşünülerek inceleme yapılmış izlenimi verdiği, dizi filmler ve sinema filmlerinin tamamen farklı bir açıdan değerlendirilmesi gerektiği, zaten bu tür programların hedef aldığı kitlenin çocuklar olmadığı, dizinin tamamı izlendiğinde, söz konusu görüntülerin dizi içinde birkaç saniyeden ibaret olduğunun ve dizinin macera ve aksiyon konulu bir dizi olduğundan işlenişi gereği, kavga ve dönüş sahnelerinin yer almasının kaçınılmaz olduğunun görüleceği, dolayısıyla söz konusu dizinin, incelemeye konu olan görüntülerin dizi içinde çok kısa süreli yer alması, genel olarak konusu ve bağlandığı sonuç dikkate alındığında çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyecek nitelikte olmadığı, davaya konu dizinin akşam kuşağında yayınlandığı, akşam kuşağının ihlâle konu olan kanun maddesinin korumayı amaçladığı yaş grubunun uyku saati olduğu, yaptırıma konu olan sahnelerin saat 23.00'ten sonra gösterildiği, yetişkinler için bile geç olan bu saatte ertesi gün okula gidecek olan yaş grubundaki kişilerin televizyon karşısında vakit geçirmesinin düşünülemeyeceği, çocukluk ve ergenlik dönemindeki bireylerin uyku sırasındaki gelişimlerinin en üst seviyede olduğu vakitlerde televizyon izlemelerinin ebeveynlerinin sorumluluğuna kaldığı, Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, ihlâle konu dizi filmin 20.43 ile 23.17 saatleri arasında "7 yaş ve üzeri için uygundur" koruyucu sembolü ile yayınlandığı göz önüne alındığında, filmin çocuk ve gençlerin ekran başında olabileceği korumalı saatlerde yayınlandığı, gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal ve ahlaki gelişimlerine zarar verebilecek nitelikte olduğu, davacının iddialarının yerinde olmadığı, temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 11/02/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.