Danıştay 4. Daire 2016/21760 Esas 2021/932 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/21760
Karar No : 2021/932

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Plastik Kablo ve Elektrikli Ev Aletleri İthalat İhracat Dış Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına sahte fatura kullandığından bahisle re'sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; dava konusu ödeme emrinin dayanağı ihbarnamelere dava açılmayarak kesinleştiği görüldüğünden, kesinleşen ve vadesinde ödenmeyen amme alacağının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinin vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatından kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, ödeme emri içeriğinde yer alan özel usulsüzlük cezasının ise, borcum yoktur kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ve buna göre cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin cezalandırılmayacağı yolundaki genel ceza hukuku ilkesi varsayım ya da kıyas yoluyla ceza tayinine olanak tanımadığından davacı adına özel usulsüzlük cezası kesilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuçlarına varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, yapılan işlemlerin yasaya ve hukuka uygun olarak tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun'un olay tarihinde yürürlükte olan 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunacağı; 58. maddesinde, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu (tahsil dairesinin bağlı bulunduğu vergi mahkemesi) nezdinde itirazda bulunabileceği, itirazın şekli, incelenmesi ve itiraz incelemelerinin iadesi hususlarında Vergi Usul Kanunu hükümlerinin tatbik olunacağı, borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazım olduğu, aksi halde itiraz edilmemiş sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu ödeme emri içeriği ihbarnamelerin davacının işyeri adresinde daimi çalışanı …'ya 03/12/2013 ve 18/07/2014 tarihlerinde tebliğ edildiği ve yasal süresinde dava açılmayarak ihtilafsız olarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere ödeme emri, kesinleşmiş bir alacağın tahsili açısından kamu borçlusu adına tanzim ve tebliğ olunan, konu edindiği kamu alacağını meydana getiren tarhiyat işleminden ayrı ve bağımsız bir idari işlemdir. Hukuki sonuç doğuran her bir idari işlemde var olan hukuka aykırılıklar da ancak hukuka aykırı olan idari işlem için iptal nedeni olup, yalnızca ilgili işleme karşı açılacak bir davada değerlendirme konusu yapılabilir.
Dava konusu olayda, kesinleşen vergi/ceza ihbarnamesine konu özel usulsüzlük cezasının tahsili amacıyla tanzim olunan ödeme emrine karşı açılan davada, kesinleşmiş hukuki durumların yeniden ele alınarak incelenmesi hukuken mümkün bulunmadığından, temyize konu mahkeme kararıyla ancak vergi/ceza ihbarnamesine karşı açılacak bir davada gösterilmesi mümkün olan "cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin cezalandırılmayacağı yolundaki genel ceza hukuku ilkesi varsayım ya da kıyas yoluyla ceza tayinine olanak tanımadığı" yolundaki gerekçeyle kararın ödeme emrinin bu kısmının kaldırılmasına ilişkin kısmında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.