10. Hukuk Dairesi 2021/2902 E. , 2021/8093 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozmasına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamında “davalı işyeri kamu kuruluşu olduğundan, davacının anılan çalışmalarının, gerçekten olup olmadığını davalı kamu kuruluşunun kayıt ve ücret bordrolarından saptamak, imzalı ücret bordrolarını, işçiyle imzalanan hizmet akdini, işe başlatılmasına ilişkin makam olurunu, işyeri şahsi sicil dosyasını getirtmek, bu tür belgelerde noksanlık varsa, bunun nedenini, ücretin nasıl ödendiğini araştırmak, ancak davalının ücret ödemesine ilişkin belgelerin bulunmaması ile ilgili haklı nedeninin olması halinde iddianın tanık sözleri ile ortaya konulabileceğinden, işveren kuruluşun davacı ile ilgili yetkili şef, amir, müdür gibi yetkili kişilerini dinlemek, çalışılan işyerinde yapılmış kurum tespiti, tahkikat raporu, yerel denetim tutanağı olup olmadığını araştırmak, davacının çalıştığını iddia ettiği işlerin her yıl talep edilen sürenin tamamında yapılıp yapılmadığı, yılın hangi aylarında bu işin yapıldığı, çalışmanın yapıldığı aylarda eksiksiz tam gün olarak (her ay 30 gün üzerinden) bu işin yapılıp yapılmadığı, yapılmadı ise ayda kaç gün anılan faaliyette bulunulduğu, söz konusu işte hangi yıllarda/aylarda kaç kişi çalıştırıldığını araştırmak, bu hususlar hakkında ayrıntılı bilgi ve bulunabildiği takdirde belgeleri davalı işverenden ve ... Orman İşletme Müdürlüğü"nden istemek, bazı yıllarda davalı işveren tarafından posta başı denilen kişiye ücretlerin ödendiği belirtildiğinden, posta başı denilen kişileri tespit edip dinleyerek ücretlerin hak sahiplerine nasıl ödendiği, buna dair imzalı belgeler bulunup bulunmadığı, kaç gün çalışıldığına dair kayıtların kim tarafından tutulduğunu sormak, davacının askerlik yaptığı tarihleri sormak, talep ettiği süreler ile çakışması halinde dışlamak ve toplanan tüm kanıtlar yeniden değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar vermekten” gerektiği belirtilmiştir.
Dava, hizmet tespiti davası olup; davanın Yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Davacının hizmetlerinin geçtiğini ileri sürdüğü işyeri, bir kamu kuruluşudur. Kamu Kurumunda çalışanların hizmetlerinin kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır. Nitekim, davacıya ait gerçekleşen çalışmaların tespitine yönelik araştırmada, 11.02.2019 işe başlama tarihi ile ... sicil numaralı işyerinden 18 gün bildirimi bulunduğu ve bunun dışında herhangi bir bildirimi bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında, getirtilen Kurum kayıtları ve dinlenen kamu ve bordro tanıklarının beyanlarından somut olay değerlendirildiğinde, davacının dava konusu ... Orman işletmesinde hangi tarihler arasında çalıştığı, çalışmış ise yılın hangi aylarında çalıştığı, ne iş yaptığı, ücretini nasıl aldığı, haftalık mı aylık mı çalıştığı, günlük çalışma süresi ve ücretinin ne kadar olduğu konularında hiçbir tereddüte mahal vermeyecek nitelikte bir bilginin bulunmadığı,bir kısım tanık anlatımlarında davacının vahidi usulde çalışması olduğunun belirtildiği,davacının vahidi çalışma yapıp yapmadığının irdelenmediği ve davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri kamu işyeri olup bu tür kamu kurumlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır. Davalı Kurum nezdinde herhangi bir yazılı belge ve kaydın bulunmamış olması, 506 sayılı Yasada öngörüldüğü şekilde hizmet akdine dayalı olarak eylemli veya gerçek biçimde kesintisiz çalışmanın varlığı açıkça ortaya konulamamış olması karşısında davanın kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 10/06/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.