MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.Davacı, dava konusu 2877 ada 16 parsel sayılı parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, 1936 beyannamesinde de yer aldığını, uzun yıllar vakıfça idare ve gelirleri tahsil edildiğini, gerekli vergiler verildiğini, tamiratlar yapıldığını ileri sürerek 5737 sayılı Vakıflar Kanunun geçici 11. maddesi gereğince tapu kaydının iptali ile adına tescile karar verilmesini istemiştir.
Davalı, taşınmazın idaresine kilisenin nezaret etmesi nedeniyle kiliseye mülkiyet hakkı vermeyeceği, davacı kilise tarafından taşınmazın tapu kayıtlarının düzeltilmesinin iki defa istendiğini ancak düzeltilmediğini, dava konusu taşınmazın zilyetlikle iktisabı mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, dava konusu taşınmazın kilise akaratı olduğu ispatlanamadığından davanın reddine karar verilmiştir.Dosya içeriği ve toplanan delillerden, dava konusu 2877 ada 16 parsel sayılı 47,41m2 miktarlı kargir ev nitelikli taşınmazın kadastro tespitinde 21 Kasım 1321 tarih, 4061/1 no, 5167 sıra nolu tapu kaydına istinaden oturanların kilise malı olduğunu beyan ettiği, nevi hanesinde ... Valisi ... Vakfın icareli şerhi ile birlikte ... kızı ... adına 19.10.1962 tescil edildiği, Maliye Hazinesi tarafından ... kızı ..."nın gaipliği talebiyle ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 11.04.1968 tarih 1968/36-54 Esas-Karar sayılı dosyasında kayyım ile yönetimine karar verildiği, ...9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.12.1979 tarih 1978/325 Esas, 1979/817 Karar sayılı dosyasında Marya"nın gaipliğine ve taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiği ve 02.05.1980 tarihinde Hazine adına hükmen tescil edildiği, davalı Vakıflar İdaresi tarafından ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.12.1982 tarih 1982/449 Esas, 1982/689 Karar sayılı dosyası ile Vakıflar Kanunu 17. maddesine göre Hazine adına olan kaydın iptali ile ... Valisi ...Vakfı adına tesciline karar verildiği, 03.08.1983 tarihli hükmen tescil işlemi ile davalı vakıf adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; 5737 sayılı Kanunun geçici 7. maddesi: "Cemaat vakıflarının;a) 1936 Beyannamelerinde kayıtlı olup, halen tasarruflarında bulunan nam-ı müstear veya nam-ı mevhumlar adına tapuda kayıtlı olan taşınmazlar,
b) 1936 Beyannamesinden sonra cemaat vakıfları tarafından satın alınmış veya cemaat vakıflarına vasiyet edildiği veya bağışlandığı halde, mal edinememe gerekçesiyle halen; Hazine veya Genel Müdürlük ya da vasiyet edenler veya bağışlayanlar adına tapuda kayıtlı olan taşınmazlar, tapu kayıtlarındaki hak ve mükellefiyetleri ile birlikte bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onsekiz ay içinde müracaat edilmesi halinde, Meclisin olumlu kararından sonra, ilgili tapu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına tescilleri yapılır",Aynı Kanun′un geçici 11. maddesi:
"Cemaat vakıflarının;
a) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup malik hanesi açık olan taşınmazları,
b) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup kamulaştırma, satış ve trampa dışındaki nedenlerle Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, belediye ve il özel idaresi adına kayıtlı taşınmazları,
c) 1936 Beyannamesinde kayıtlı olup kamu kurumları adına tescilli olan mezarlıkları ve çeşmeleri, tapu kayıtlarındaki hak ve mükellefiyetleri ile birlikte bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren oniki ay içinde müracaat edilmesi halinde, Meclisin olumlu kararından sonra, ilgili tapu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına tescil edilir.Cemaat vakıfları tarafından satın alınmış veya cemaat vakıflarına vasiyet edildiği veya bağışlandığı halde, mal edinememe gerekçesiyle Hazine veya Genel Müdürlük adına tapuda kayıt edilen taşınmazlardan üçüncü şahıslar adına kayıtlı olanların Maliye Bakanlığınca tespit edilen rayiç değeri Hazine veya Genel Müdürlük tarafından ödenir" hükümlerini içermektedir.Somut olayda, dava konusu taşınmazda keşif yapılmak suretiyle kullanım şekli tespit edilmeden ve 1936 beyannamesinde yer alıp almadığı saptanmadan sonuca gidilmesi doğru değildir.Hal böyle olunca; yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca araştırma ve inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerinde bulunduğundan, kabulüyle hükmün (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesi yollamasıyla) 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 18/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.