MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : UYGULAMA KADASTROSU

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın onanmasına ilişkin yukarıda belirtilen ilamın karar düzeltme yolu ile incelenmesi ... tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında ...İlçesi .... Köyü çalışma alanında bulunan, tapuda davacı ... ve müştereği adına kayıtlı bulunan eski 2241 parsel sayılı 2.100,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 354 ada 29 parsel numarasıyla ve 1.670,84 metrekare, tapuda davalı ... adına kayıtlı bulunan eski 2240 parsel sayılı 11.152,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 354 ada 30 parsel numarasıyla ve 1.002,55 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ..., uygulama kadastrosu sırasında taşınmazının yüzölçümünün eksik tespit edildiğini bu eksikliğin davalıya ait 354 ada 30 parsel sayılı taşınmaza ilave edildiğini iddia ederek dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 354 ada 29 ve 30 parsellerin uygulama kadastro tespitlerinin iptaline, fen bilirkişi raporuna ekli, "şekil 4" olarak gösterilen haritada (A) harfi ile gösterilen 218.48 metrekare yüzölçümündeki bölümün 354 ada 30 parselden ifrazı ile 354 ada 29 parsele eklenmek suretiyle 1.889,32 metrekare yüzölçümü ile, 354 ada 30 parselin ise 784.07 metrekare yüzölçümü ile kütüğünde olduğu gibi tespit gibi tescillerine karar verilmiş; hükmün, davalı ... tarafından temyiz edilmesi sonucunda onanmasına karar verilmiş, davalı tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Uygulama kadastrosu yapılırken öncelikle zeminde bulunan ve tesis kadastrosu tarihinde mevcut olan sabit nokta ve sınırlardan, aynı döneme ya da yöreye ait farklı amaçlarla üretilmiş haritalar ile benzeri verilerden yararlanılarak yapılan teknik çalışmalarla, tesis kadastrosuna ait pafta haritaları ortofoto üzerine işlenmekte; haritanın zemine uygun olmaması halinde farklılıkların nerelerden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı tespit edilip varsa hatalar yöntemine uygun şekilde giderilmekte, düzenlenen ada raporu ile yapılan teknik çalışmalar ve gerekçeleri açıklanmakta; bundan sonra yukarıda sözü edilen yönetmelikte açıklanan ilkeler çerçevesinde taşınmazların bütün sınırları tek tek değerlendirmeye tabi tutularak ilk tesis kadastrosu sırasındaki gerçek fiili duruma ulaşılmaya çalışılarak, uygulama tutanağı düzenlenmekte ve uygulama kadastrosu haritaları üretilmektedir. İşte, uygulama kadastrosuna itiraz davaları, uygulama kadastrosu faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bu nedenle mahkemelerce, uygulama faaliyetine eşdeğer ve amaca uygun bir araştırma yapılması zorunludur.
Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; mahkemece çekişmeli taşınmaz ve komşularını gösterir orijinal arazi kadastro paftası örneği ve paftanın düzenlenmesine esas alınan teknik belgelerin tümü getirtilmemiş, bu yolla özellikle teknik bilirkişilerin raporu denetlenmemiş, ayrıca tutanağın edinme sebebinde taşınmazlar arasındaki sınırın sabit sınır olarak bildirildiği hususu ile Kadastro Müdürlüğü"nün 07.11.2013 tarihli yazısı ekindeki harita gözetilerek, taşınmazlar arasında sabit sınır olarak esas alınan sınırın neresi olduğunu göstermeyen yetersiz teknik bilirkişi raporu ile yetinilmiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Doğru sonuca varılabilmesi için; öncelikle çekişmeli taşınmaz ve komşularını gösterir arazi kadastro paftasının örneği Kadastro Müdürlüğü"nden tesis kadastrosu paftasına esas alınan ölçü krokisi, hesap cetveli, ölçü cetveli ile taşınmazların ölçümüne dair başkaca teknik belge olup olmadığı sorularak varsa getirtilmeli, daha sonra harita mühendisi sıfatını haiz, önceki bilirkişiler dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle yukarıda belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak önceki teknik bilirkişi raporu ile Kadastro Müdürlüğü"nün 07.11.2013 tarihli yazısı ekindeki harita örneğine göre harita ve sınırlarda meydana gelen değişikliğin nedenini değerlendiren, tesis kadastrosu sırasında düzenlenen paftanın yapımına esas belgelere göre düzenlenip düzenlenmediğini bildiren rapor alınmalı; somut olayın özelliğine göre tesis kadastrosu çalışmaları sırasında hata olduğu belirlendiği takdirde söz konusu hatanın ölçüm sırasındaki teknik hatadan değil de mülkiyetin sınırlandırılmasından kaynaklandığı anlaşıldığı takdirde bunun eldeki davada ileri sürülemeyeceği düşünülmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi kabule göre de hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda Şekil-4 olarak bildirilen harita örneğinde 218,48 m2 olarak gösterilen bölümün (B) harfiyle belirtildiği, bu nedenle Şekil-4"teki haritada (A) harfiyle gösterilen bir bölüm bulunmadığı anlaşılmasına rağmen infazda tereddüt yaratır şekilde hüküm kurulması dahi isabetsiz olup, hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekirken onanmış olduğu anlaşılmış olup davalı ..."nın karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 02.06.2015 tarih ...., .....Esas ve Karar sayılı onama kararının kaldırılarak hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan karar düzeltme harcının talep halinde düzeltme isteminde bulunana iadesine, 29.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.