1. Hukuk Dairesi 2020/703 E. , 2021/4406 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu da ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince 6100 sayılı HMK’nin 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddedilerek verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 21.09.2021 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı ... vekilleri Avukat ... ... Av. ... ile temyiz edilen bir kısım davalılar ... ... vd. vekili Avukat ... geldiler, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalı ... ve diğerleri gelmedi, yokluklarında duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, fiili ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakan annesi ......nın 29/09/2006 tarihinde torunu olan dava dışı...a verdiği vekaletname kullanılmak suretiyle mirasbırakana ait 1562 sayılı parseldeki 9 no’lu bağımsız bölümün davalılar ...ve ... çiftine satış suretiyle temlik edildiğini, ne var ki vekaletname tarihinde mirasbırakanın fiil ehliyetini haiz olmadığını, ayrıca temlikte mal kaçırma amacı da güdüldüğünü ileri sürerek, dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının miras payı oranında iptali ile adına tescilini, cevaba cevap dilekçesinde ise dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile terekeye döndürülmesini istemiştir.
Davalılar Melek ve Ahmet, ortak davayı kabul etmediklerini, karı-koca olarak çalışıp para biriktirerek 10 yıl önce dava konusu bağımsız bölümü satın aldıklarını, iyiniyetli üçüncü kişiler olduklarını, 10 yıldan bu yana evde oturduklarını bildirip, davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı ..., savunma getirmemiştir.
Mahkemece, tapu kayıt maliki davalılar ...ve ...in mirasçı olmadıkları, davalı olarak gösterilen diğer mirasçı ...’ın davaya konu edilen tasarrufta doğrudan yer almadığı ve taşınmaz da adına kayıtlı olmaması nedeniyle sıfatının bulunmadığı gerekçesiyle davacının miras payına hasren ehliyetsizliğe dayalı iptal-tescil davası açamayacağı, muris muvazaası nedeni yönünden yapılan incelemede, davalılara yapılan temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunun kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu da ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince 6100 sayılı HMK’nin 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddedilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakan ......nın, ... 4. Noterliği’nin 29/09/2006 tarih ve 20795 yevmiye no’lu vekaletnamesi ile taşınmaz satış yetkisini de içerecek şekilde torunu olan dava dışı Doğanhan ...’ı vekil tayin ettiği, vekil...ın mirasbırakana ait dava konusu 1562 sayılı parseldeki 9 no’lu bağımsız bölümün tamamını 03/11/2006 tarihinde davalılar ......ve ...’e satış yoluyla temlik ettiği, 1927 doğumlu mirasbırakanın 29/03/2008 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak davacı kızı ... ile davalı ... ...’ı bıraktığı, diğer davalıların mirasçı olmadıkları anlaşılmaktadır.
Mirasbırakana ait dava dışı 1562 sayılı parseldeki 1 ve 6 no’lu bağımsız bölümlerin de aynı vekaletname kullanılarak vekil Doğanhan tarafından annesi ... ve babası ...’ye devredildiği, bu devre ilişkin davacı ... tarafından ehliyetsizliğe dayalı dava açıldığı, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 24/12/2010 tarih ve 2008/335 Esas 2010/495 sayılı kararı ile; vekaletname ve temlik tarihlerinde mirasbırakanın ehliyetsiz olduğunun saptandığı gerekçesiyle davanın kabul edildiği, temyiz incelemesinden geçmeksizin hükmün kesinleştiği tespit edilmiştir.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2008/335 Esas sayılı davasında alınan Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Dairesi’nin 19/07/2010 tarih ve ...karar sayılı raporunda; "... ......nın vekaletname düzenleme tarihi olan 29.09.2006 tarihinde ve dava konusu taşınmazların satış tarihi olan 21.09.2007 ile 24.09.2007 tarihlerinde fiil ehliyetini haiz olmadığı..." yönünde mütalaa bulunmaktadır.
Öte yandan, davacının dava dilekçesinde; diğer mirasçı ...’ı davalı göstererek tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescil isteğinde bulunduğu, ancak cevaba cevap dilekçesinde, isteğini terekeye iade şeklinde yenilediğine göre; 6100 sayılı HMK’nin 141/1. maddesindeki düzenleme gözetildiğinde, taraf teşkilinin sağlandığı ve ehliyetsizlik iddiasının dinlenebilir olduğu anlaşıldığından mahkemenin bu yöndeki ret gerekçesi yerinde değildir.
4721 sayılı TMK"nin 15. maddesinde de ifade edildiği üzere, ayırtım gücü bulunmayan kimsenin geçerli bir iradesinin bulunmaması nedeniyle, kanunda gösterilen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, yapacağı işlemlere sonuç bağlanamayacağından, karşı tarafın iyiniyetli olması o işlemi geçerli kılmaz. Bu ilke 11.06.1941 tarih 4/21 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da aynen benimsenmiştir.
Eldeki davada, dava konusu 9 no’lu bağımsız bölümün davalılara devrinde kullanılan vekaletnamenin ehliyetsizlik nedeniyle geçersiz olduğu, ilk el konumundaki davalıların iyiniyetli olup olmadıklarına bakılmaksızın adlarına oluşan tescilin yolsuz hale geldiği açıktır.
Hal böyle olunca, ehliyetsizlik yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Kabule göre de; çekişmeli devirde ehliyetsizlik sabit olup, taraf teşkili açısından bu hukuksal neden dinlenmemiş ise de, böyle bir durumda ikinci hukuksal neden olan muris muvazaasına geçilip esastan inceleme yapılması da doğru değildir.
Davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/1. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 sayılı HMK’nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden vekili için 3.050.00.-TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilenlerden alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 21/09/2021 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.