Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2020/1884 Esas 2020/2628 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, 25/03/1994 başlangıç tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile ... Otogarında bulunan iki adet işyerinin kiracısı olduğunu, uzayan dönemde kira bedellerini %10 olarak artırarak ödediği halde davalı belediyenin tek yanlı olarak kira bedellerini belirleyerek kira farkı ve gecikme zammı toplamı 54.234,20 TL yönünden borçlu olduğunu bildirdiğini, bahse konu borcun zamanaşımına uğradığını; öte yandan yapılan ödemelerin itirazsız olarak kabul edildiğinden fark kira bedelleri yönünden talepte bulunulamayacağını belirterek davalıya 54.238,20 TL borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, uyuşmazlığın 2005-2010 yılları arasındaki kira farklarından meydana geldiğini, davalı kiracının belediye encümenince belirlenen kira bedellerini ödemediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının menfi tespit istemekte hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 08/03/2017 tarih, 2017/1745 Esas, 2017/2755 Karar sayılı ilamı ile, "....Davacının davalı ... kayıtlarına göre borcu olduğu bildirildiğine göre, davacının menfi tespit davasını açmakta hukuki yararı vardır, işin esası incelenerek sonucuna uygun karar verilmesi gerekir. " gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulü ile davacının, davalı tarafından bildirilen 54.238,20TL bakımından borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 25/03/1994 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli Z-104 ve Z-106 nolu dükkanlara ilişkin kira sözleşmeleri konusunda, taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Z-104 numaralı dükkana ilişkin idari şartnamenin 7. maddesinde ve Z-106 nolu dükkana ilişkin kira sözleşmesinin 14. maddesinde " Üç yıllık sabit kira bedelinin bitiminde dördüncü yılın başından itibaren yıllık kira bedelleri her yıl %40 artırılarak ve her yılın kira bedeli Ocak ayının sonuna kadar Belediye veznesine nakden ve defaten yatırılacaktır." şartı kararlaştırılmıştır. Bu artış şartı oranı, belli ve geçerli olup tarafları bağlar. Somut olayda; Davalı
kiraya veren tarafından, davacıya 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 ve 2010 yılları kira farklarından kaynaklı 34.236,66 TL kira bedeli ile 20.0001,54 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 54.238,20 TL borcu olduğu bildirilmiştir. Buna göre, Mahkemece sözleşmedeki artış koşulu doğrultusunda yapılacak hesaplamada, taleple bağlılık ilkesi gereğince davalı ... encümeni kararı ile belirlenen kira bedeli miktarları da gözetilerek, menfi tespit istemi hakkında karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.