10. Hukuk Dairesi 2014/16396 E. , 2015/2083 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, ... Rant Sigortasına giriş tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıç tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanunun 79. maddesi ile 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan ... Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 5. maddesine eklenen dördüncü fıkrasında “ Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.” şeklinde yapılan düzenleme ile 3201 sayılı Kanun kapsamında yapılan borçlanmanın, Türkiye’de hangi kapsamda sigortalılık içerisinde sayılacağı düzenlenmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Bekletici sorun" başlıklı 165. maddesinin ikinci fıkrası; “Bir davanın incelenmesi ve sonuçlandırılması başka bir davanın veya idari makamın çözümüne bağlı ise mahkeme, ilgili tarafa görevli mahkemeye veya idari makama başvurması için uygun bir süre verir. Bu süre içinde görevli mahkemeye veya idari makama başvurulmadığı takdirde, ilgili taraf bu husustaki iddiasından vazgeçmiş sayılarak esas dava hakkında karar verilir.”şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda; 05.04.2013 tarihinde yurtdışı borçlanma talep dilekçesi Kuruma intikal eden ve tahakkuk ettirilen borcu 17.06.2013 tarihinde ödeyen davacının 05.03.2013-08.03.2013 tarihleri arasında yurt içinde 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında çalışmaları bulunduğu, Kurumun mahkemeye hitaben karar tarihinden sonra gönderilen 11.09.2014 tarihli belge ve eklerinden, davacının anılan yurtiçindeki çalışmalarının ise 31.01.2014 tarihli denetmen raporuna istinaden fiili olmaması nedeniyle iptal edildiği, davacının yurtdışı borçlanması ise 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesinde sigortalılık kapsamına aktarılmak üzere Kurum içi yazışma yapıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece; davacının yurt içindeki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki çalışmalarının Kurumca iptal edilip edilmediği araştırılmalı; davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki yurtiçi çalışmalarının iptal edildiğinin tespit edildiğinin anlaşılmasına göre; 5754 sayılı Kanunun 79. maddesi ile 3201 sayılı Kanunun 5. maddesine eklenen 4. fıkra uyarınca davacının 3201 sayılı Kanun uyarınca borçlanmasının hangi sigortalılık süresi kapsamında değerlendirileceğinin tespit edilip, isteme konu ... Rant Sigortasına giriş tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıç tarihinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ya da 4/1-b maddesi kapsamında kabul edilip edilmeyeceğinin belirlenebilmesi için, davacı, isticvap edilerek, 3201 sayılı Kanun kapsamındaki yurtdışı borçlanmasının ve isteme konu sigortalılık başlangıç tarihinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığa hasredip hasretmediği sorulup, davacının, 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmasını, 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığa hasretmesi halinde, davacının, Kurumca yurtiçindeki 5510 sayılı Kanunun 4/1a maddesi kapsamındaki iptal edilen sigortalılığına dair Kurum işleminin iptaline yönelik dava açması için 6100 sayılı HMK’nun 165/2 maddesine uygun ihtaratlı, kesin süre içerir mehil verilmeli; davacının verilen kesin süre içerisinde ilgili mahkemeye dava açmaması halinde ise, davacının sigortalılık başlangıcına ilişkin istemi 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında irdelenmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma gerekir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.