22. Ceza Dairesi Esas No: 2016/6388 Karar No: 2016/10871 Karar Tarihi: 22.06.2016
Hırsızlık - Yargıtay 22. Ceza Dairesi 2016/6388 Esas 2016/10871 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sanık, hırsızlık suçundan mahkum edilerek cezalandırılmıştır. Temyiz durumunda ise, sanığın savunma hakkının kısıtlanması konusunda bir sorun yaşanmıştır. CMK'nın yer verdiği istisnalar dikkate alındığında, sanık duruşmada hazır bulunma hakkına sahip olmalıdır. Ancak 5 yıl veya daha uzun hapis cezası gerektiren suçlar için istinabe yoluyla sorgu yapılabilir. Bu amaca, görüntülü ve sesli iletişim araçları da kullanılabilir. Ancak, adil yargılama ilkeleri gereği bu hakkın sınırlanabileceği ancak ciddi şekilde gerekli olduğu durumlarda uygulanabileceği vurgulanmıştır. Bu bağlamda, sanık duruşmada hazır bulunamadığı için savunma hakkı kısıtlanmıştır ve karar bozulmuştur. Kanun maddeleri: CMK 193/1, 193/2, 194/2, 195, 196, 200/1 ve 204, 5271 sayılı CMK'nın 149/3, 196/2-4, 5237 sayılı TCK'nin 142/2-h.
22. Ceza Dairesi 2016/6388 E. , 2016/10871 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : Hırsızlık HÜKÜM : Mahkumiyet
Yerel Mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, kararın nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya görüşüldü: I.Ceza yargılamasının temel ilkelerinden biri “doğrudan doğruyalık- vasıtasızlıktır.” Bu nedenle CMK 193/1. maddesinde “sanık olmaksızın yargılama olmaz” genel kuralına yer verildikten sonra istisnaları CMK 193/2, 194/2, 195, 196, 200/1 ve 204. maddelerinde gösterilmiştir. Sanığın kabulüne bağlı olarak, alt sınırı 5 yıl ve daha fazla hapis cezası gerektiren suçlar hariç olmak üzere istinabe yoluyla sorgu yapılabileceği CMK 196/2. maddesinde düzenlenmiştir. Görüntülü ve sesli iletişim tekniği kullanılarak sorgu yapma imkanı ise CMK 196/4. madde hükmüne göre talimat yasağının olmadığı hallerde mümkün kılınmıştır. Sanığa uygulanması istenen 5237 sayılı TCK"nin 142/2-h maddesinin gerektirdiği cezanın alt sınırının beş yıl olduğu anlaşılan olayda hukuki sorun, alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçtan dolayı, sanık ..."un sesli ve görüntülü iletişim tekniği kullanılarak (SEGBİS) savunma alınması durumunda, savunma hakkının kısıtlanarak adil yargılama ilkesinin ihlal edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. CMK"nın genel ilkeleri ve CMK 196. maddesindeki düzenleme, Dairemizce benimsenen Y.C.G.K."nın 10.06.2008 tarih ve 9-148-169 sayılı kararı ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin İçtihadları göz önünde bulundurulduğunda; duruşmada hazır bulunma hakkı adil yargılama kapsamında değerlendirilmekte olup, bu hakkın sınırlanması ancak ciddi şekilde gerekli olması halinde istisna olarak uygulanmalıdır. Bu nedenlerle kovuşturma aşamasında; 1-) Genel kural sanığın duruşmada hazır bulundurulmasıdır. Bu hak ciddi nedenlere dayalı olarak mahkeme kararı ile sınırlandırılabilir. 2-) 5271 sayılı CMK"nın 196/2-4. maddeleri gereğince alt sınırı 5 yıl ve daha fazla hapis cezası gerektiren suçlarda sanığın savunması talimatla alınamayacağı gibi sesli ve görüntülü yöntemle de savunma alınamayacaktır. Tüm bu açıklamalar karşısında; 5237 sayılı TCK"nin 142/2-h maddesinde düzenlenen suçun gerektirdiği cezanın alt sınırının beş yıl olduğu anlaşılan olayda; sanık ..."un duruşmada hazır bulundurulmayıp, bulunduğu ... E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumundan sesli ve görüntülü bilişim sistemi vasıtası ile müdafii ile 5271 sayılı CMK"nın 149/3. maddesi gereğince bir araya gelip görüşme imkanı sağlanmaksızın aynı kanunun 196/4. maddesine aykırı olarak savunmasının alınıp, yargılaması yapılarak mahkumiyetine karar verilmesi suretiyle savunma hakkının kısıtlanması, Bozmayı gerektirmiş, sanık ... ve müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, sair yönleri incelenmeyen hükmün açıklanan nedenle BOZULMASINA, 22/06/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.