MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... Yapı Kooperatifi vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 11/01/2007 gününde verilen dilekçe ile muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05/11/2019 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Davacı vekili; müvekkili kooperatifin ... ve arkadaşları tarafından 1998 yılında kurularak faaliyete geçtiğini, ..."nin başkanlığını yaptığı kooperatifin arsa temini için toprak sahibi ... ile ... 12. Noterliğinin 03/07/1997 tarihli Kat Karşılığı İnşaat ve Satış Vaadi Sözleşmesi ile anlaştığını, sözleşme uyarınca kooperatif tarafından yaptırılacak beş adet binanın iki adedinin toprak sahibine verileceğini, bu arsa üzerine kooperatife kabul edilen üyelerin vermiş oldukları aidatlarla inşaata başlandığını, ..."nin arsa sahibinden 26/02/1998 tarihinde arsanın müvekkiline devri için muvafakatname aldığını, bu muvafakatname ve mal sahibiyle yapılan ilk sözleşmeye istinaden taşınmazın 59/100 hissesinin 52/100"ünü müteahhit sıfatıyla ve satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle müvekkili kooperatife devrettiğini, daha sonra uhdesinde bıraktığı 7/100 hisseyi de yine satış vaadi ve kat karşılığı sözleşmesiyle müteahhit sıfatıyla müvekkiline sattığını, toplanan aidatlarla inşaat yapımının bir hayli ilerlediğini, kat irtifakı kurulduğunu, ancak ..."nin satmayı vaadettiği arsayı uhdesinde tutup, müvekkiline tapuda devir ve temlik işlemini yapmadığını, kat irtifakını kendi adına kurduğunu, daha sonra bu şahsın üyelerin parasıyla taşeron firma ... İnşaat Ltd. Şti."ne yaptırılan dairelerin kat irtifakı tapusunu, tapular kendi adına olduğu için bir kısım akrabaları ve 3. kişilere bunlarla anlaşarak, anlaşmalı, muvazaalı, kooperatiften mal kaçırmak ve haksız kazanç sağlamak amacıyla devrettiğini, toplam olarak 55 daireyi hiçbir genel kurul kararı olmamasına rağmen, içinde davalının da olduğu anlaşmalı kişilere sattığını veya icra marifetiyle aldırdığını, şu anda kooperatifin 84 üyesi bulunduğunu ve inşaatın halen bu üyelerden toplanan paralarla devam ettirildiğini, en son yapılan genel kurul toplantısında ..."nin seçilemediğini onun yerine yeni bir yönetim kurulduğunu, bu yönetimin çalışması sonucunda yeni yönetimin davalı ..."nin bu daireleri haksız yere uhdesine geçirdiğini ortaya çıkardığını, bu yolsuzluklarla ilgili olarak ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2006/36212 numarasıyla açılan soruşturma dosyasında tayin edilen müfettiş tarafından incelemede; 55 dairenin kooperatifle ilgisi olmayan kişilere satıldığının tespit edildiğini, davalıya da muvazaalı olarak E Blok 8 nolu bağımsız bölümün devredildiğini, bu bağımsız bölümün kooperatif kurulduktan sonra başka bir üyeye yönetim kurulu tarafından tahsis edildiğini, halen de kooperatif kayıtlarında dairenin bu üye adına göründüğünü, davalı ...’in eski başkan ile anlaşarak muvazaalı olarak tapudan devir aldığını, kooperatife tek kuruş para ödemediği gibi üye de olmadığını, davalının tapu kayıtlarına güvenerek bu
daireyi satın aldığını söyleyemeyeceğini, dairenin kooperatif tarafından yaptırıldığını bildiğini ve bilebilecek durumda olduğunu, blokların girişinde kooperatifin unvanı ve irtibat telefonunun yazılı olduğunu, davalı ...’in eski başkan olan diğer davalının yakın bir arkadaşı olduğunu belirterek, ..., ..., 2. Bölge ... köyü, ...nda bulunan ... pafta, ... parsel sayılı taşınmaz üzerindeki E Blokta bulunan 8 numaralı bağımsız bölümün davalı adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili kooperatif adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... duruşmadaki beyanında; davaya konu arsayı satış vaadi suretiyle kooperatife devrettiğini, bu bölüm için kooperatife yeni üye alınacağını, bu arada kendisinin de yönetimde olduğunu, diğer arsa maliki ile kat irtifakına geçilmesine karar verdiklerini ve üzerine kayıtlı hisse nispetinde bu yerleri bağımsız bölüm olarak kat irtifakına geçilirken üzerine tescil ettirdiğini, kooperatif genel ihtiyaçları için paraya ihtiyaç olduğunu, yönetici olarak herhangi bir yönetim kurulu kararı almadan davaya konu E Blok 8 nolu daire adına kayıtlı olduğundan ..."dan aldığı 5-6 bin TL borç karşılığı olarak ona devrettiğini, son malik olan diğer davalı ...’i tanımadığını belirterek, davayı kabul ettiğini beyan etti.
Diğer davalı ... vekili; bağımsız bölümünün önünde herhangi bir kooperatif levhası olmadığını, demirli inşaat levhalarının varlığını gördüğünü, arazi üzerinde başkaca inşaatların olduğunu, binanın diğer davalı tarafından tamamlanacağını, etraftan da aynı bilgilerin verildiğini, tapu kaydına güvenmek suretiyle ... adına kayıtlı daireyi satın aldığını, muvazaanın söz konusu olmadığını, ...’ın şirketlerinde çalışan olmasının bu alışverişi engelleyen bir durum olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istedi.
Mahkemece; satışın muvazaalı olduğu gerekçesiyle istemin kabulüne dair verilen ilk kararın davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 28/02/2018 gün, 2015/11755 esas, 2018/1435 karar sayılı ilamı ile; “Mahkemece davalılar arasındaki satım ilişkisinin muvazaalı olduğu, yapılan satışın gerçek bir satış olmadığı kanaatine vararak davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Davacı ... Konut Yapı Kooperatif üzerine geçirilmesi gereken davaya konu E Blok 8 nolu bağımsız bölümün davalı ... e satıldığını, davalı borçlu ile aralarındaki sözleşme gereğince devredilen dava konusu gayrimenkulün davacı kooperatif adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Somut olayda, ... İli, ... İlçesi, ... ada, ... parselde bulunan E Blok 2. kat, 8 nolu bağımsız bölüm davalı ... tarafından 27.11.2000 tarihinde dava dışı ..."a, ..."dan da 26.05.2006 tarihinde davalı ...’e satım akdi ile devredilmiştir. Mahkemece, davalılar arasında muvazaanın olması, yapılan satışın baştan beri batıl olması gerekçesi ile dava kabul edilmişse de, davalılar arasındaki muvazaanın nasıl gerçekleştiği açıklanıp gerekçelendirilmemiştir. Dosya arasındaki bilgi ve belgelerden kooperatifte yönetici olan davalı ... hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 2006/36212 hazırlık nosu ile suç duyurusunda bulunulduğu anlaşıldığından mahkemece, bu soruşturmanın akıbeti de araştırılarak dava dışı ... ile aralarındaki hukuki ilişki de irdelenip davalı ..."ın hangi gerekçe ve delillerle kötü niyetli olduğunun tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde herhangi bir gerekçe yazılmaksızın davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir” gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; davaya konu dairenin de içinde bulunduğu binanın davacı kooperatif tarafından yapıldığı, kooperatifin eski başkanı olan davalı ...’nin kooperatife ait bir çok taşınmazı uhdesine geçirmek suretiyle üçüncü şahıslara devrettiği, devirlerin iptali için davacı kooperatif tarafından açılan bir çok davanın lehine sonuçlandığı, davalı vekilinin 26/06/2008 tarihli dilekçesindeki
beyanları dikkate alındığında, davalının satın alırken taşınmazın bulunduğu bölgede araştırma yaptığı, inşaatı ...’nin tamamlayacağını belirttiği, davalının yaptığı bu araştırmada davacı ile davalı ... hakkında açılan davaları duymamasının mümkün olmadığı, ayrıca dairenin dava tarihindeki değeri dikkate alındığında çok düşük bedelle satın alınmasının satışın muvazaalı olduğunu gösterdiği, davalının tapuya güvenen iyiniyetli üçüncü kişi konumunda olmadığı, tarafların gerçekte böyle bir alım satımı amaçlamadıkları, satış işleminin muvazaalı ve geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile tapu kaydının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; Yargıtay 17. Hukuk Dairesi bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de, bozmanın gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmaktadır.
Şöyle ki; dosya kapsamında yalnızca eski 2006/36212 numaralı soruşturma dosyasından bir kısım evrak bulunmakta olup, bozma ilamında akıbetinin araştırılması istenilen ve dosyaya gelen ... Cumhuriyet Başsavcılığının 10/05/2019 tarihli cevabi yazıda yeni 2008/4569 soruşturma numarası alan (eski soruşturma numarası 2006/36212) soruşturma dosyası mahkemece dosya içine alınıp incelenmemiştir. Ayrıca Yargıtay 17. Hukuk Dairesi bozma ilamında davalılar arasındaki muvazaanın nasıl gerçekleştiği, davalılar ile dava dışı ... arasındaki hukuki ilişkinin de irdelenip davalı ...’in hangi nedenler ve deliller ışığında iyiniyetli kabul edilmediğinin açıklanıp gerekçelendirilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi istenildiği halde; mahkemece bozma ilamında yer alan bu hususlarda hiçbir değerlendirme yapılmaksızın, sadece bölgede araştırma yapan davalı ...’in davacı kooperatif tarafından açılan ve kooperatif lehine sonuçlanan davaları duymamasının mümkün olmadığı ve taşınmazın dava ve satış tarihindeki değerleri arasındaki fark nedeniyle satışın muvazaalı olarak yapıldığının kabulü ile bozmanın gereği yerine getirilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 21/12/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.