KARAR

Basit tehdit ve hakaret suçlarından sanık ..."ün, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 106/1-2. cümle, 125/1, 125/3-a, 62 ve 52/2. maddeleri uyarınca 3.750,00 Türk lirası ve 15.200,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, sanığın 5 yıl olarak denetim süresine tabi tutulmasına dair Alucra Asliye Ceza Mahkemesi"nin 18/05/2016 tarihli ve 2016/26 esas, 2016/115 sayılı kararına karşı yapılan itirazın süre yönünden reddine ilişkin Şebinkarahisar Ağır Ceza Mahkemesi"nin 29/06/2016 tarihli ve 2016/101 değişik iş sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın, 08/03/2018 gün ve 2018/18838 sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “1- Sanığın yüzüne karşı verilen Alucra Asliye Ceza Mahkemesi"nin 18/05/2016 tarihli kararına karşı, sanık tarafından 24/05/2016 tarihli dilekçe ile itiraz edildiği, dosya içerisinde bulunan UYAP kaydından da anlaşılacağı üzere aynı gün itiraz dilekçesinin taranarak sisteme atıldığı, hakim havalesinin sisteme atıldıktan 2 gün sonra 26/05/2016 tarihinde yapıldığı, bu durumun sanığın hatasından kaynaklanmadığı, 7 günlük itiraz süresi içerisinde 24/05/2016 tarihinde Alucra Asliye Ceza Mahkemesine sanık tarafından verilen dilekçe ile karara yapılan itirazın süresinde olduğu gözetilmeden, itirazın esastan incelenmesi yerine, yazılı şekilde süre yönünden reddine karar verilmesinde,
2- Her ne kadar Alucra Asliye Ceza Mahkemesi"nce, sanık ... hakkında yapılan yargılaması sonucunda kısa kararda 106/1-2. cümle, 125/1, 125/3-a, 62 ve 52/2. maddeleri uyarınca 3.750,00 Türk lirası ve 15.200,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Kanun"un 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olmasına rağmen gerekçeli kararda, sanık hakkında hüküm kurulmadığı anlaşılmış ise de; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesinde yer alan, “Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir.” şeklindeki düzenleme ile aynı maddenin 11. fıkrasındaki “Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. Ancak mahkeme, kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumunu değerlendirerek; cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine ya da koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar vererek yeni bir mahkûmiyet hükmü kurabilir.” biçimindeki düzenleme nazara alındığında, denetimli serbestlik süresi içerisinde yükümlülüklere uygun davrandığı ve hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç nedeniyle mahkûm olmadığı takdirde mahkemenin geri bıraktığı hükmü açıklayacağı, hüküm açıklanabilmesi için öncelikle bir cezanın belirlenmesi gerektiği, ortada açıklanacak bir hüküm bulunmaması hâlinde anılan hükmün nasıl işletileceğinin karışıklığa da yol açabileceği, öncelikle mahkemece anılan Kanun’un 232/6. maddesi uyarınca denetime imkân verecek biçimde bir hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde karar verilmesinde,” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK"nın 231. maddesinde;
(5) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Uzlaşmaya ilişkin hükümler saklıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder.
(6) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için;
a) Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
b) Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,
c) Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi gerekir. (Ek cümle: 22/07/2010-6008 S.K/7.md.) Sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez.
(7) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen hükümde, mahkûm olunan hapis cezası ertelenemez ve kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez.
(8) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur. (Ek cümle: 18/06/2014-6545 S.K./72. md) Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez. Bu süre içinde bir yıldan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyeceği süreyle, sanığın denetimli serbestlik tedbiri olarak;
a) Bir meslek veya sanat sahibi olmaması halinde, meslek veya sanat sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına devam etmesine,
b) Bir meslek veya sanat sahibi olması halinde, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına,
c) Belli yerlere gitmekten yasaklanmasına, belli yerlere devam etmek hususunda yükümlü kılınmasına ya da takdir edilecek başka yükümlülüğü yerine getirmesine karar verilebilir. Denetim süresi içinde dava zamanaşımı durur.
(9) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Altıncı fıkranın (c) bendinde belirtilen koşulu derhal yerine getiremediği takdirde; sanık hakkında mağdura veya kamuya verdiği zararı denetim süresince aylık taksitler halinde ödemek suretiyle tamamen gidermesi koşuluyla da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
(10) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir.
(11) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. Ancak mahkeme, kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumunu değerlendirerek; cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine ya da koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar vererek yeni bir mahkûmiyet hükmü kurabilir.
(12) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.23.md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz edilebilir." hükümlerine yer verilmiştir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına kararlarına karşı CMK"nın 268. maddesine göre ilgililerin kararı öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içinde itiraz yapılır.
Bir nolu isteme yönelik incelemede;
Sanık hakkında yüzüne karşı 18/05/2016 tarihinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, sanık tarafından bu karara UYAP kayıtlarına göre 24/05/2016 tarihinde itiraz edildiği, ancak hakim havalesinin 26/05/2016 tarihinde yapıldığı, bu durumun sanıktan kaynaklanmadığı, 7 günlük itiraz süresi içinde sanık tarafından itiraz edildiği halde itiraz merciin süre yönünden reddine karar vermesi hukuka aykırıdır.
İki nolu isteme yönelik incelemede,
İtiraz mercii, yukarıdaki belrtildiği üzere süre yönünden ret şartları oluşmadığından itirazı incelerken iki nolu istemdeki hususu değerlendirip kararını verme imkanı bulunmaktadır. Bu nedenle iki nolu istemle ilgili kanun yararına bozma yoluna gidilmesi olanaklı görülmemiştir.
Sonuç ve Karar:
1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görülmediğinden, CMK"nın 309. maddesi koşullarını taşımayan İKİ NOLU KANUN YARARINA BOZMA İSTEĞİNİN REDDİNE,
2- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın düzenlediği tebliğnamedeki bir nolu düşünce yerinde görüldüğünden, Şebinkarahisar Ağır Ceza Mahkemesi"nin 29/06/2016 tarihli ve 2016/101 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3- 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 4-a maddesi gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığı"na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 05/02/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.