Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2012/4950 Esas 2012/6617 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ortaklığın giderilmesi

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar, davacı ... ve dahili davalı ... tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, beş adet taşınmazın ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davacı ... ve davalı ... tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Davacılar ..., ... ve ... vekili tarafından 25.06.2007 tarihinde açılan ortaklığın giderilmesi davası ile davaya konu ... No’lu parselin aynen taksim veya satış suretiyle ortaklığının giderilmesi istenilmiştir. Bilahare .., ..., ..., ... ve ... No’lu parsellere yönelik olarak davalı ... vekili tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davası işbu dava dosyası ile birleştirilmiş ve mahkemece tüm parseller yönünden satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir.
Temyiz eden davalı ... vekili temyizinde; birleştirme kararı ve tebliğ işlemlerinin usule uygun yapılmadığını, ayrıca usulü işlemlerdeki noksanlık nedeniyle muhtesat iddialarını dile getiremediklerini ileri sürmüştür.
Amacı usul ekonomisine hizmet etmek ve aynı konuda çelişkili kararlar verilmesini önlemek olan davaların birleştirilmesi ve ayrılması kurumu, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 45 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. (6100 sayılı H.M.K’nun 166 ve devamı)
Anılan yasanın 45/1 nci maddesine göre; "Aynı mahkemede görülmekte olan davalar arasında bağlantı bulunması halinde, davanın her safhasında, istek üzerine veya kendiliğinden mahkemece birleştirilebilir." Birleştirmenin koşulu olan bağlantı da "Davaların aynı sebepten doğması veya biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelik bulunması" olarak tanımlanmıştır. (H.U.M.K. nun m. 45/3.)
Aynı mahkemede görülmekte olan davaların birleştirilmesine ilişkin kararların, bu kararlar nihai nitelikte olmadığından, ancak; esas hükümle birlikte temyiz edilebileceği kabul edilmiştir. (H.U.M.K. m. 48).
Bir ara kararı niteliği taşıyan aynı mahkemedeki davaların birleştirilmesi kararının, taraflara tebliğine ilişkin usulü işlemin yapıldığı tarihte yürürlükte olan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nda bir açıklık yoktur. Davalar aynı yargılama süreci içinde bağımsız
olarak görülmeye devam ettiğine göre, tarafların hazır olduğu oturumda verilen birleştirme kararlarında, birleştirilen davanın duruşma günü oturum sırasında taraflara bildirilerek, duruşmadan haberdar edilmeleri sağlanmalıdır. Taraflardan birinin yokluğunda birleştirme kararı verildiğinde ise; gideri hazır olan taraftan alınarak birleştirme kararı ile birlikte duruşma günü karşı tarafa tebliğ edilmelidir. Aksinin kabulü, savunma hakkının kısıtlanmasına yol açar ki bu durum kurumun amacıyla da çelişir.
Somut olayda, birleştirilen her iki davanın sebebi ve tarafları aynı olduğu gibi, taşınmazların ortak miras bırakanlar adına kayıtlı olduğunun anlaşılmasına göre mahkemece davaların birleştirilmesinde bir usulsüzlük görülmemiştir. Ne var ki birleştirilmesine karar verilen sonradan açılan ortaklığın giderilmesi davasının davalılarından ..., kararın verildiği oturumda hazır olmadığı gibi mahkemece, yukarıda açıklandığı şekilde, davalıya kararla birlikte yargılamanın yürütüleceği davanın duruşma günü tebliğ edilmiş değildir. Bu yön usul ve yasaya aykırıdır. Öte yandan satışına karar verilen ... nolu parsel tapuda ½ pay olarak ... kızı ... adına kayıtlı olup, ibraz edilen mirasçılık belgesi ise Yusuf kızı Müslimet İslam"a aittir. Bu durumda tapu kaydı ile mirasçılık belgesi birbiri ile uyumlu olmadığından bu husus üzerinde de durularak gerektiğinde ilgilisine tapuda isim düzeltme davası açmak üzere süre verilip sonucuna göre bir karar verilmesi zorunludur. Bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine yer olmadığına, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.