Esas No: 2019/100
Karar No: 2021/154
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2019/100 Esas 2021/154 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Kararı Veren
Yargıtay Dairesi : 11. Ceza Dairesi
Mahkemesi :Asliye Ceza
Özel belgede sahtecilik suçundan açılan kamu davasında yapılan yargılama sonucu değişen suç vasfına göre resmî belgede sahtecilik suçundan sanık ..."in TCK"nın 204/1-3, 43/1 ve 53. maddeleri uyarınca 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluğuna ilişkin Mersin 7. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 23.10.2013 tarihli ve 1183-673 sayılı hükmün, sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 11. Ceza Dairesince 05.12.2017 tarih ve 7463-8578 sayı ile;
"Sanığın,...plakalı aracın şasi numarasını değiştirmek suretiyle üzerine atılı resmi belgede sahtecilik suçunu işlediğinin iddia ve kabul edildiği olayda; sanığın, suça konu aracı hurda olarak Ankara"dan aldığını, araç üzerinde değişiklik yapmadığını savunması, suça konu aracın ... plakalı olarak sahibi ..."nun satış için verdiği vekaletname eklerinde ve aracın vekil sıfatıyla sanık tarafından satışının yapıldığı Mersin 10. Noterliği"nin 27.04.2011 tarih ve 06556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesinde, suça konucu aracın motor şasi numarasının sahte olduğu tespit edilen "0026821" numarayla aynı olduğunun anlaşılması karşısında; gerçeğin kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi bakımından, aracın daha önceki sahipleri belirlenip tanık olarak dinlenilmesi, aracın önceki satışlarına ilişkin belgelerin temin edilmesi, aracın orijinal şasi numarası sorgulatılarak çalıntı olup olmadığının belirlenmesi ve sahteciliğin hangi aşamada yapıldığının tespit edilmesi, sonucuna göre tüm deliller birlikte tartışılarak sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesi gerekirken, eksik araştırma ve incelemeyle yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması" isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Yerel Mahkeme ise 25.05.2018 tarih ve 77-359 sayı ile bozmaya direnerek önceki hüküm gibi sanığın resmî belgede sahtecilik suçundan mahkûmiyetine karar vermiştir.
Bu hükmün de sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12.11.2018 tarihli ve 85472 sayılı "bozma" istekli tebliğnamesiyle dosya 6763 sayılı Kanun"un 36. maddesiyle değişik 5271 sayılı CMK"nın 307. maddesi uyarınca Yargıtay 11. Ceza Dairesine gönderilmiş, aynı madde uyarınca inceleme yapan Özel Dairece 14.02.2019 tarih ve 6616-1499 sayı ile direnme kararının yerinde görülmemesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına gelen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığa atılı resmî belgede sahtecilik suçunun sübutu bakımından eksik araştırmayla hüküm kurulup kurulmadığının belirlenmesine ilişkin olup,
Dosyanın esasının incelenmesine geçilmeden önce; hükmün açıklandığı 25.05.2018 tarihli celsede, başka suçtan infaz kurumunda hükümlü statüsünde duruşmaya getirtilmek suretiyle hazır bulunan sanığa hüküm tefhim edilirken, CMK"nın 263/1. maddesi uyarınca hüküm fıkrasına sanığın hükümlü olarak bulunduğu ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürüne beyanda bulunmak suretiyle veya bu hususta dilekçe vererek kanun yoluna başvurabileceğinin de yazılması ve bu hususun da sanığa tefhim edilmesi gerektiği hâlde, Anayasa’nın 40, CMK’nın 34, 231 ve 232. maddelerine aykırı olarak bu hususun hüküm fıkrasına yazılmaması ve sanığa tefhim edilmemiş olması sebebiyle, sanığın 21.06.2018 tarihinde verdiği temyiz dilekçesinin öğrenme üzerine yaptığı temyiz başvurusu olarak süresinde olduğu kabul edilmiş ve hükmün esası yönünden incelenmesine başlanmıştır.
İncelenen dosya kapsamından;
Mersin İl Emniyet Müdürlüğünün 16.07.2012 tarihli fezlekesi ve ekindeki tahkikat evrakına göre; sanık ...’in, ... Mersin adresinde bulunan oto kaporta atölyesinde Mersin ve çeşitli illerden çalıntı araçların getirtilip “change” işlemi yapıldığı şeklinde duyumlar alınması üzerine 16.05.2012 tarihinde bu adrese yapılan baskın neticesinde, 1 adet Mersin, 1 adet Konya ve 2 adet de İstanbul ilinden olmak üzere toplam 4 adet çalıntı oto ve parçalarının ele geçirildiği, ayrıca iş yerinde yapılan aramalarda; tanık ...’ya ait ... plakalı aracın tescili yönünde yetki veren, vekil edeninin tanık ..., vekilin ise sanık olarak göründüğü Yenimahalle 3. Noterliğinden düzenlenme 22.02.2011 tarihli ve 07102 yevmiye numaralı vekâletname ile sanığın bu vekâletnameye dayanarak aynı aracı mağdur ...’ya sattığına dair belge olan Mersin 10. Noterliğinin 27.04.2011 tarihli ve 6556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesinin bulunduğu,
03.07.2012 tarihli muhafaza altına alma ve görgü tespit tutanağına göre; suça konu aracı sanıktan devralan mağdur ...’nın plakasını... olarak tescil ettirdikten sonra bu aracı, hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verilen ...’e devrettiği, emniyet görevlilerince bahse konu aracın çalıntı ve “change” araç olabilme ihtimali değerlendirilerek ...’in sistemde kayıtlı telefon numarasının arandığı ve aracın kendisinde olduğunun öğrenilmesi üzerine ...’in araçla birlikte polis merkezine davet edildiği, şahsın araçla intikali üzerine araçta kriminal inceleme yapılabilmesi için şahsın rızası ile aracın muhafaza altına alındığı,
Adana Kriminal Polis Laboratuvarının 09.07.2012 tarihli ekspertiz raporunda; motor blokuna iki adet perçinle tutturulmuş olan metal levha üzerinde bulunan ve “CIJ 791R023304” harf ve rakamlarından oluşan motor numarasının fiziksel olarak yapılan incelemesinde, motor numarasının bulunduğu metal plakanın üzerinde silinti ve kazıntı yapıldığını gösterir bir emarenin bulunmadığının görüldüğü, ön sağ amortisör kulesi üzerinde bulunan ve “0026821” rakamlarından oluşan şasi numarasının fiziksel olarak yapılan incelemesinde, mevcut şasi numarasının orijinal olmadığı, bu bölgede bulunan orijinal şasi numarasının kazınarak yok edilmesinden sonra, mevcut numaranın, bulunduğu bölgeye sonradan düzensiz olarak vurulduğu görülmüş, kimyasal olarak yapılan inceleme sonucunda ise orijinal şasi numarasına ait “0041..6” rakamlarının okunabildiği, diğer karakterlerin ise kazımanın derin olması nedeniyle okunmalarının mümkün olmadığı, inceleme konusu aracın şasi numarası üzerinde gerçekleştirilen işlemin ilk başta dikkat çekmeyeceği cihetle, iğfal kabiliyetini haiz olduğu tespit ve kanaatlerine yer verildiği,
İddianameye konu edilen ...plaka sayılı araç yönünden soruşturmanın bu şekilde başladığı,
İddianamede bahsi geçen Mersin 10. Noterliğinin 27.04.2011 tarihli ve 6556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile bu sözleşme ekinde yer alan bu sözleşmeye dayanak Yenimahalle Noterliğinin 22.02.2011 tarihli ve 7102 yevmiye numaralı vekâletnamesi incelendiğinde;
Yenimahalle Noterliğinin 22.02.2011 tarihli ve 7102 yevmiye numaralı vekâletnamesinin; tanık ...’nun özellikleri vekâletnamede, plakası ..., markası Renault, modeli 1985, tipi R 1179, şasi numarası 0026821, motor seri numarası CIJ791R023304 şeklinde belirtilen aracının sanık ... tarafından satılması, satış bedelinin alınması, tescili gibi işlemlerin yapılmasına yönelik sanığa yetki verdiği,
Mersin 10. Noterliğinin 27.04.2011 tarihli ve 6556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesinin ise yine sanık ... Kuşçu’nun özellikleri vekâletnamede ayrıntılı yazan ... plakalı aracının, Yenimahalle Noterliğinin 22.02.2011 tarihli ve 7102 yevmiye numaralı vekâletnamesine istinaden tanık ...’nun vekili sıfatıyla sanık tarafından alıcı mağdur ...’ya satıldığına dair düzenlenen sözleşme olduğu,
Mağdur ...’nın da plakasını ... olarak tescil ettirdiği anlaşılan suça konu aracı, Mersin 7. Noterliğinin 27.04.2012 tarihli ve 4228 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile ...’e sattığı, bu araç satış sözleşmesinde de aracın şasi numarasının 0026821 olarak belgede yerini aldığı,
... adına düzenlenen 27.04.2012 tarihli araç tesciline ilişkin geçici belgede de aracın tüm bilgilerinin yazdığı, yine şasi numarasının 0026821 şeklinde belgeye yazıldığının görüldüğü,
Anlaşılmıştır.
Tanık ...; iddianamede adı geçen mağdur ... ve sanık ..."i tanımadığını, 1985 model, Renault 12 marka aracı olduğunu, bu araç ile hatırladığı kadarıyla 2011 senesinin Mart ayında ya da Nisan ayında kaza yaptığını, aracı Ankara"ya yaptırmaya götürdüğünü, sanayide tanımadığı ve ismini hatırlamadığı 55-60 yaşlarında, kır saçlı, esmer, orta boylu ve Mersin ilinde tamirci olduğunu söyleyen bir erkek şahıs aracına hurda fiyatından daha fazla para teklif edince, kendisinin de kabul ettiğini, Ankara Ostim Sanayide bulunan noterden aracın satışını verdiğini, aracın şasi numarasına dair bilgisinin olmadığını,
Mağdur ... şüpheli sıfatıyla kollukta; ... plakalı 1985 model, kırmızı renkli Renault marka otoyu ...’e sattığı hususunun doğru olduğunu, ancak noter satışını kendisinin yeğeni olan ... isimli şahsa verdiğini, kendisinin de bu aracı yaklaşık bir yıl kadar önce Turgut Reis Mahallesi,... Mağazasının arka kısmında kaportacılık yapan ...’ten sağlam, yürür vaziyette 4.000 TL karşılığında satın aldığını, satın aldığında araç plakasının 06 olduğunu, ancak harf ve diğer rakam grubunu hatırlayamadığını, hatırladığı kadarıyla aracı 10. Noterde sanığın vekâletle kendisine sattığını, önceki ruhsat sahibinin kim olduğunu bilmediğini, aracı bir yıl kullandığı, kullandığı süre içerisinde kaza yapmadığını, şasi numarasının bulunduğu yerde tamirat ve tadilat yaptırmadığını, sadece cam kolu kızağı arızalı olduğundan kaportacı olan sanığa götürüp o kısmı tamir ettirdiğini, aracın daha önceden kaza yapıp yapmadığını bilmediğini, aracın şasi numarasının orijinal olmadığını görevlilerin kendisini araması ile öğrendiğini, aracın şasi numarasını kimin değiştirdiğini bilinmediğini, sanıktan şikâyetçi olduğunu,
Mahkemede; suça konu aracı sanıktan 2011 yılının 4. ayında satın aldığını, Mersin 10. Noterliğinden işlem yaptırdığını ve ona göre de ruhsat aldığını, aldığında aracın plakasının 06 olduğunu, kendisinin 33 plakaya çevirttiğini, daha sonra aracı ...’e sattığını ve böyle bir olay olduğunu duyduğunu, ancak ne olduğunu tam olarak bilmediğini, sanıktan şikâyetçi olmadığını,
Hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verilen ...; ... plakalı, 1985 model, kırmızı renkli, Renault marka aracın kendi adına kayıtlı olduğunun doğru olduğunu, ancak aracın aslında ... isimli şahsa ait olduğunu, ...’in 2012 yılının Nisan ayı sonlarına doğru bir araç aldığını, ancak trafikte sorunu olduğundan kendi adına tescil ettirmek istediğini söyleyince bu durumu kabul ettiğini, ...’in kendisine 27.04.2012 tarihinde Mersin 7. Noterliğine gitmesini, mağdur ... tarafından aracın kendisine satışının yapılacağını söylediğini, kendisinin de bu tarihte Mersin 7. Noterliğine gittiğini ve orada ilk defa gördüğü mağdurun suça konu aracın noter devrini kendi adına gerçekleştirdiğini, noter masrafını ...’in karşıladığını, aracı kullanmadığını, aracın sadece resmîyette kendi adına kayıtlı olduğunu, araç ile ilgili bildiklerinin bunlardan ibaret olduğunu,
Hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verilen ...; .. plakalı, 1985 model, kırmızı renkli, Renault marka aracın resmîyette ... adına kayıtlı olduğunu, ancak aracı kendisinin satın aldığını, aracı 2012 yılının Nisan ayında mağdur ... isimli şahıstan sağlam, yürür vaziyette satın aldığını, aracın devrini bir hafta içinde alması gerektiğini mağdurun söylediğini, aracı aldıktan bir hafta sonra Kayseri iline gideceğini söyleyerek kendisini aracın devrini alması hususunda sıkıştırdığını, o tarihte şehir dışında olduğundan ve ehliyet sorunu bulunduğundan güvendiği ...’i arayarak aracın devrini üzerine almasını istediğini, Tolga’nın da kabul ederek Mersin 7. Noterliğine giderek aracın devrini aldığını, aracın daha sonra polis memurlarınca kriminal incelemeye götürüldüğünü, şasi numarasının değiştirilmiş olduğunun söylendiğini, şasi numarasını kendisinin değiştirmediğini, araç kendisindeyken kaza yapmadığını, şasi numarasının bulunduğu yerde tamirat yaptırmadığını, aldığı şekli ile kullandığını, ...’in araçla bir ilgisinin bulunmadığını,
İfade etmişleridir.
Sanık aşamalarda; oto kaportacılığı işi ile uğraştığını, aynı zamanda araç alıp sattığını, bazen de hasarlı araç olursa onu da alıp tamir ettikten sonra sattığını, suça konu ...plakalı aracı 06 plaka olarak Ankara"da hatırlamadığı bir şahıstan sağlam, yürür vaziyette hatırladığı kadarıyla 1.000 TL’ye satın aldığını, aldığında aracın çalıştığını, ezik yerlerinin bulunduğunu ancak tam hurda olmadığını, mesafe uzak olduğu için aracı Ankara’dan kamyona yükleyerek getirdiğini, hatırladığı kadarıyla bu aracı komple boyadığını, aracı satın aldığı kişinin kendisine satış için vekâletname verdiğini ve bu vekâletname ile aracı Mersin 10. Noterliğinden mağdur ..."ya sattığını, aracın sonra 33 plakalı olduğunu, aracın kendisinde bulunduğu dönemde kaza yapmadığını, şasi numarasını değiştirmediğini, suçlamayı kabul etmediğini savunmuştur.
Ceza muhakemesinin amacı, her somut olayda kanuna ve usulüne uygun olarak toplanan delilerle maddi gerçeğe ulaşıp adaleti sağlamak, suç işlediği sabit olan faili cezalandırmak, kamu düzeninin bozulmasının önüne geçebilmek ve bozulan kamu düzenini yeniden tesis etmektir. Gerek 1412 sayılı CMUK, gerekse 5271 sayılı CMK; adil, etkin ve hukuka uygun bir yargılama yapılması suretiyle maddi gerçeğe ulaşmayı amaç edinmiştir. Bu nedenle ulaşılma imkanı bulunan bütün delillerin ele alınıp değerlendirilmesi gerekmektedir. Diğer bir deyişle adaletin tam olarak gerçekleşebilmesi için, maddi gerçeğe ulaşma amacına hizmet edebilecek tüm kanuni delillerin toplanması ve tartışılması zorunludur.
Bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık konusu değerledirildiğinde;
Sanık ...’in, ... Mersin adresinde bulunan oto kaporta atölyesinde Mersin ve çeşitli illerden çalıntı araçların getirtilip “change” işlemi yapıldığı şeklinde duyumlar alınması üzerine Mersin İl Emniyet Müdürlüğü görevlilerince 16.05.2012 tarihinde bu adrese yapılan baskın neticesinde, 1 adet Mersin, 1 adet Konya ve 2 adet de İstanbul ilinden olmak üzere incelenen dosyaya konu edilmeyen toplam 4 adet çalıntı oto ve parçalarının ele geçirildiği, ayrıca iş yerinde yapılan aramalarda; tanık ...’ya ait suça konu... plakalı aracın tescili yönünde yetki veren, vekil edeninin tanık ...., vekilin ise sanık olarak göründüğü Yenimahalle 3. Noterliğinden düzenlenme 22.02.2011 tarihli ve 7102 yevmiye numaralı vekâletname ile sanığın bu vekâletnameye dayanarak aynı aracı mağdur ...’ya sattığına dair belge olan Mersin 10. Noterliğinin 27.04.2011 tarihli ve 6556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesinin bulunduğu, emniyet görevlilerince suça konu aracı sanıktan devraldığı anlaşılan mağdur ...’nın araç plakasını ... olarak tescil ettirdikten sonra bu aracı, hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karar verilen ...’e devrettiğinin tespit edilmesi üzerine bahse konu aracın çalıntı ve “change” araç olabilme ihtimali değerlendirilerek ...’in sistemde kayıtlı telefon numarasının arandığı ve aracın kendisinde olduğunun öğrenilmesi üzerine ...’in araçla birlikte polis merkezine davet edildiği, davete uyarak polis merkezine intikal eden şahsın rızası ile muhafaza altına alınan aracın, Adana Kriminal Polis Laboratuvarınca incelenmesi neticesinde düzenlenen 09.07.2012 tarihli ekspertiz raporuyla; ön sağ amortisör kulesi üzerinde bulunan ve “0026821” rakamlarından oluşan şasi numarasının orijinal olmadığının, bu bölgede bulunan orijinal şasi numarasının kazınarak yok edilmesinden sonra, mevcut numaranın, bulunduğu bölgeye sonradan düzensiz olarak vurulduğunun, kimyasal olarak yapılan inceleme sonucunda ise orijinal şasi numarasına ait “0041..6” rakamlarının okunabildiğinin, diğer karakterlerin ise okunmalarının mümkün olmadığının, inceleme konusu aracın şasi numarası üzerinde gerçekleştirilen işlemin iğfal kabiliyetini haiz olduğunun tespit edilmesi üzerine bu tespite ilişkin eylemin sanık tarafından gerçekleştirildiği ve sonrasında aracın satıldığı iddiasıyla sanık hakkında suça konu ... plakalı araç yönünden kamu davası açıldığı anlaşılan olayda;
Yerel Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, sanığın, aracı ..."dan aldıktan sonra, aracın şasisini, derin kazınıp yerine mevcut şasi numarası yazıldığı için tamamı tespit edilemeyen başka bir araç şasisi ile değiştirdiği ve bu değişiklik sonucunda aracın, Mersin 10. Noterliğinin 27.04.2011 tarihli ve 6556 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesiyle satışını gerçekleştirdiği kabul edilerek sanık hakkında resmî belgede sahtecilik suçundan mahkûmiyet hükmü kurulmuş ise de; sanığın istikrarlı şekilde aşamalarda, suça konu... plakalı aracı 06 plaka olarak Ankara"da hatırlamadığı bir şahıstan sağlam, yürür vaziyette satın aldığını, aldığında aracın çalıştığını, aracın kendisinde bulunduğu dönemde kaza yapmadığını, şasi numarasını değiştirmediğini, hatırladığı kadarıyla bu aracı komple boyadıktan sonra sattığını, suçlamayı kabul etmediğini savunması, aracı kazalı şekilde sanığa satan tanık Dilaver Kuşçu’nun alınan beyanında, 2011 yılında kaza yaptığını söylemesine rağmen yaptığı kazanın büyüklüğü, bu kazada aracın şasisinin zarar görüp görmediği, aracı sattığında aracın çalışır vaziyette olup olmadığı hususlarının belirtilmemiş olması ve suça konu aracın 1985 model olup uzun süredir trafikte bulunduğunun anlaşılması karşısında; gerçeğin kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi bakımından, aracın trafiğe çıktığı tarihten atılı suçun tespitine kadar geçen süredeki tüm trafik belgelerinin ilgili Emniyet Müdürlüğünden getirtilmesi, yine olayın tespiti öncesinde varsa yaptırılan araç muayene işlemlerine ilişkin belgelerin ilgili kurum veya kuruluştan temin edilmesi, tanık ...’nun yeniden ifadesine başvurularak sanığa kazalı şekilde sattığı suça konu aracın şasisinin yaptığı kazada zarar görüp görmediği, buna ilişkin bir tespitin bulunup bulunmadığı, aracı sattığında aracın çalışır vaziyette olup olmadığı hususlarının ayrıntılı şekilde açıklattırılması ve ayrıca aracın daha önceki sahipleri belirlenip suça konu araçla bir kaza geçirip geçirmedikleri, aracın kapsamlı bir tadilat görüp görmediği sorulmak suretiyle tanık olarak beyanlarının alınmasından sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek şase numarasının değiştiği tarih belirlenerek sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesi gerekirken, eksik araştırmayla hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
Bu itibarla, Yerel Mahkemenin direnme kararına konu hükmünün, eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan üç Ceza Genel Kurul Üyesi; sanığa atılı suçun sübutu bakımından eksik araştırma bulunmadığı düşüncesiyle karşı oy kullanmıştır.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Mersin 7. Asliye Ceza Mahkemesinin 25.05.2018 tarihli ve 77-359 sayılı, sanık hakkında resmî belgede sahtecilik suçundan kurulan mahkûmiyet hükmünün, eksik araştırmayla hüküm kurulması isabetsizliğinden BOZULMASINA,
2- Dosyanın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 20.04.2021 tarihinde yapılan müzakerede oy çokluğuyla karar verildi.