MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/03/1990-01/02/1997 tarihleri arasında geçen ve Kuruma eksik bildirilen çalışmalarının tespitine, tahsis talep tarihi olan 27/04/2011 tarihi itibariyle emekli sayılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ile davalılardan Kurum vekilleri ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının davalıya ait işyerinde 01/03/1990-01/02/1997 tarihleri arasında geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti ile 27/04/2011 tarihli tahsis talebine istinaden yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile,davacının davalı ... a ait işyerinde 01/05/1991-30/06/1991 tarihleri arasında 30 gün ve 0,012.TL prime esas günlük kazanç ile ve yine 01/07/1991-31/08/1991 tarihleri arasında 60 gün ve 0,016.TL prime esas günlük kazanç ile çalıştığının tespitine, davalı ..."a ait işyerinde ise; 01/05/1994- 31/08/1994 tarihleri arasında 60 gün ve 0,042.TL prime esas günlük kazanç ile çalıştığının tespitine, davacının yaşlılık aylığı tahsis talep tarihi olan 27/04/2011 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanma şartlarının oluşmadığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01/10/1991-30/06/1991 ve 01/10/1991- 30/11/1991 tarihleri arasındaki bir kısım çalışmasının davalı ..."a ait ... sicil sayılı işyerinden bildirildiği, 21/01/1992-30/09/1992 tarihleri arasındaki çalışmasının ... sicil sayılı işyerinden, 15/02/1993-26/07/1993 tarihleri arasındaki çalışmasının ... sicil sayılı işyerinden bildirildiği, 01/08/1993-1994/1. dönem arasında ise davalı ..."a ait ... sicil sayılı işyerinden bildirim yapıldığı, davalı ..."a ait... sicil sayılı ( toptan kumaş ticareti) işyerinin 01/03/1989-30/06/1992 tarihleri arasında, davalı ..."a ait ... sicil sayılı işyeri 01/08/1993-30/06/1994 tarihleri arasında Kanun kapsamında olduğu, davalı ..."ın 15/02/1989-30/04/1993 tarihleri arasında konfeksiyon faaliyeti nedeniyle, 1990-31/12/2004 tarihleri arasında gayri menkul sermaye iradi nedeniyle vergi kaydı bulunduğu, davalı ..."ın 04/8/1997 tarihi itibariyle çayocağı faaliyeti nedeniyle vergi mükellefi olduğu, vergi dairesine verdiği 22/01/2001 tarihli dilekçesi ile 26/12/2000 tarihinde faaliyetini terk ettiğini bildirdiği, davacı tanıklarının dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların Kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Yasal dayanağı dava tarihinde yürürlükte olan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesi ile halen 5510 sayılı Yasa"nın 86. maddesi olan bu tür davalarda; öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin, işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı, eksiksiz bir şekilde belirlenmeli, daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmanın konusu, niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli ve dinlenilen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde çalışan işyerinde kayıtlı bordro tanıkları ya da komşu ve yakın işyerlerinde çalışan kayıtlı tanıklar olması sağlanarak çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde belirlenmelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.09.1999 gün 1999/21-510-527, 30.06.1999 gün 1999/21-549-555, 05.02.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 03.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578 ve 01.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığı yeterince araştırılmadan, eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacının ihtilaf konusu dönemin tamamında davalı ..."a ait işyerinde çalıştığı halde davalının akrabalarına ait işyerlerinden sigortalı gösterildiği iddiası da bulunduğunu göz önüne almak, 21/01/1992-30/09/1992 tarihleri arasındaki çalışmasının bildirildiği ... sicil sayılı işyerini ve 15/02/1993-26/07/1993 tarihleri arasındaki çalışmasının bildirildiği ... sicil sayılı işyerini araştırmak, gerekirse işyeri sahiplerini davaya dahil etmek, davalılara ait işyerinin ve ... sicil sayılı işyeri ile ... sicil sayılı işyerinin ihtilaf konusu dönemi kapsayan dönem bordrolarını getirtmek, bordro tanıklarını dinlemek, davalı işyerindeki bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmemesi halinde, ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek beyanlarına başvurmak, davacının çalıştığını iddia ettiği han ile davalı ... arasındaki ilişkiyi ortaya koymak, gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra , davacının tahsis talep talep dosyasını ve Bağ-Kur sicil dosyasını getirtmek ve tahsis talep tarihi itibariyle yaşlılık aylığı şartlarının oluşup oluşmadığını tespit etmekten ibarettir.
O halde, davacı ile davalılar ... Kurumu ve ..."ın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ile davalılardan ..."a iadesine, 13/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.