Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/18252 Esas 2020/6812 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 21/10/2015 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki şerhin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın husumet yokluğundan reddine dair verilen 31/03/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Davacı, maliki olduğu 1304 ada 26 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının muhdesat hanesinde "üzerindeki ev ..."a aittir" şeklinde şerh bulunduğunu, ancak bu şerhin geçerli bir sebebe dayanmadığı gibi şerh lehtarına da ulaşılamadığını ileri sürerek tapu kaydındaki şerhin terkinini talep etmiştir.
Davalı Hazine vekili, tapu müdürlüğünün davada taraf sıfatının bulunmadığını belirterek husumet itirazında bulunmuş ve davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın husumet yokluğundan reddine, karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Şerhin terkinine ilişkin davaların şerh lehtarına husumet yöneltilerek açılması gerekmekte olup şerh lehtarının yapılan tüm araştırmalara rağmen tespit edilememesi halinde tapu sicilinin doğru tutulmasından sorumlu tapu müdürlüğüne husumet yöneltilmelidir.
Tapu müdürlükleri, Türk Medeni Kanununun 997 ve devamı maddeleri uyarınca tapu sicilinin tutulması ve bu sicillerinin yasalara uygun oluşması konularında görevli ve sorumludur.
Kayıttaki hatalardan bireylerin hak ve işlem güvenliğini sağlamakla yükümlü olan devlet sorumludur. Hukuki dayanağı saptanamayan ve artık yolsuz kayıt niteliğini kazanan şerhlerin terkininde hak lehtarı aramak çözüm yeri olan mahkemelerde iş ve işlemleri çıkmaza sokma anlamına gelir. Tüm bu olgular gözetildiğinde kaydın terkini istenirken bu kayıtları tutmakla yükümlü tapu sicil müdürlüğünün davada hasım olacağı kuşkusuzdur.
Somut olayda uyuşmazlık tapu kaydındaki şerhin terkini isteğine ilişkin olduğundan bu davalarda husumetin kural olarak şerh lehtarına yöneltilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan tapu kaydının beyanlar hanesinde yer alan belirtmenin kimin yararına konulduğu yani lehtarının belirlenemediği durumlarda hukuki dayanağı saptanamayan ve yolsuz kayıt niteliğini kazanan şerhlerin terkininde lehtarı aramak mahkemelerdeki iş ve işlemleri çıkmaza sokma anlamına geleceğinden kaydın terkini istenirken davanın bu kayıtları tutmakla yükümlü tapu müdürlüğüne yöneltilmesi isabetli olacaktır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.09.2013 tarihli 2013/14 - 93 Esas, 2013/1364 sayılı Kararı da bu doğrultudadır.
Mahkemece yapılması gereken iş; şerh lehtarı ..."ın bulunması için tapu kaydına esas tüm dayanak belgelerin ve tapulama tutanağının getirtilerek tapulama tutanağında adı yazılı tutanak mümzilerinin re"sen dinlenmesi gerektiğinde yöreyi bilen yaşlı bilirkişiler refakatinde keşif yapılarak ... isimli bir kişinin olup olmadığı ve dava konusu taşınmaz üzerinde yer aldığı belirtilen kargir binanın bu kişiye ait olmadığının tespiti, bulunması halinde adresinin tespiti ile dava dilekçesinin tebliği, ölü olduğunun anlaşılması halinde mirasçılık belgesinin temini ile mirasçılarına dava dilekçesinin tebliği ve davaya katılmalarının sağlanması, tüm araştırmalara rağmen şerh lehtarının bulunaması halinde ise; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.09.2013 tarihli 2013/14 - 93 Esas, 2013/1364 sayılı Kararı doğrultusunda tapu müdürlüğünün yasal hasım olduğu dikkate alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.11.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.