Danıştay 12. Daire 2021/1957 Esas 2021/715 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1957
Karar No : 2021/715

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Erzurum İli Karaçoban İlçe Devlet Hastanesinde hizmet alımı personeli olarak çalışmakta iken, 02/04/2018 tarihinde, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23. madde uyarınca sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının, hakkında yapılan arşiv araştırması neticesinde, sürekli işçi kadrosuna geçirilme koşullarından olan 657 sayılı Kanun'un 48. maddesinin (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen koşulu kaybettiğinin anlaşıldığından bahisle iş sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Erzurum Valiliği işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idareyle davacı arasında, 02/04/2018 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşmenin tamamen taraflar arasındaki serbest iradeye dayalı, çalışma koşulları ile fesih koşullarının belirlendiği klasik bir iş sözleşmesi niteliğinde olduğu, söz konusu sözleşmede davalının işveren, davacının ise işçi olarak tanımlandığı, dava konusu işlemin de işveren sıfatıyla tesis edilen bir işlem olduğu, bu bağlamda; davacının belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda, sözleşmede yer alan maddeleri ve sözleşmenin dayanağı Yasa maddelerini değerlendirmek suretiyle yargılama yapmaya ve uyuşmazlığın esasını çözmeye görevli olan mahkemenin, Adli Yargı Kolunda bulunan İş Mahkemeleri olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle, davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin idari işlem olduğu, idare mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi uyarınca davalı idare ile imzaladığı 02/04/2018 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesiyle, Karaçoban İlçe Devlet Hastanesi'nde işe başlatıldığı, ancak sözleşme imzalanması sonrasında, … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacıya verilmiş olan 4 yıl 2 ay hapis cezasının kesinleşmesi üzerine, davacının sürekli işçi kadrosuna geçirilme koşullarından olan 657 sayılı Kanun'un 48. maddesinin (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen koşulu kaybettiği gerekçesiyle, 22/05/2019 tarih ve 2937 sayılı işlemle belirsiz süreli iş sözleşmesinin tazminatsız olarak feshedildiği, anılan işlemin iptali istemiyle bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrasında idari dava türleri sayılmış olup, (a) bendinde; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davalarının bir idari dava türü olduğu belirtilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 1. maddesinde; bu Kanunun amacının, işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemek olduğu ve Kanunun, 4. maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacağı vurgulanmış, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesinde ise; 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi işçiler ile işverenler arasında, iş ilişkileri nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarında iş mahkemelerinin görevli olduğu hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23. maddede "5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, bu Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında; ödemeleri merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden karşılanan 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;
a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,
(...) kaydıyla bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde idaresinin hizmet alım sözleşmesinin yapıldığı birimine, sürekli işçi kadrolarında istihdam edilmek üzere yazılı olarak başvurabilirler" hükmüne yer verilmiştir.
01/01/2018 tarih ve 30288 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 23. ve 24. Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar" başlıklı Tebliğin "Hak sahipliği açısından kapsamın belirlenmesi" başlıklı 5. maddesinde ise; "(1) 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23 üncü madde ile tanınan sürekli işçi kadrolarına geçirilme hakkından yararlanılabilmesi için bu Usul ve Esasların 3 ve 4 üncü maddelerinde belirtilen idarelerin söz konusu bütçelerinden karşılanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalışıyor olmak gerekir.
(2) Kapsama giren işçilerin madde ile tanınan sürekli işçi kadrolarına geçiş hakkından yararlanabilmesi için aşağıdaki nitelikleri de taşımaları gerekir:
a) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak," (...) yolunda düzenleme yapılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu olayda; davacının, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23. madde uyarınca, "atama işlemi sonrasında arşiv araştırması sonucu atama şartlarını taşımadığının anlaşılması halinde tazminatsız olarak görevine son verileceği hususunda" beyanı alınnak suretiyle şartlı olarak kadroya geçişinin yapıldığı, arşiv araştırması sonucunun olumsuz olması nedeniyle de iş akdinin sonlandırıldığı ve davanın bu işlemin iptali istemiyle açıldığı görülmektedir.
Bu durumda; dava konusu işlemin, kamu kurum ve kuruluşlarına ait kadrolara personel alımına ilişkin mevzuat çerçevesinde, davacının işe alınma koşullarını taşımadığı/kaybettiği değerlendirmesine dayalı olarak tesis edilmiş olması, diğer bir deyişle İş Kanunu ile hizmet sözleşmesi hükümlerine dayalı bir fesih işleminin söz konusu olmaması nedeniyle, idari yargının görevinde olduğu sonucuna varılan davanın görev yönünden reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü gerekirken, istinaf başvurusunun reddi yönünde verilen … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Dava Dairesine gönderilmesine, 16/02/2021 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.