Danıştay 4. Daire 2016/21663 Esas 2021/1024 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/21663
Karar No : 2021/1024

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı … İdaresi Başkanlığı/…

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, iş akdinin feshedilmesi sonucu, kendisine ödenen 951.750,00-TL ek ödeme üzerinden tevkif edilerek ödenen gelir (stopaj) vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme ve şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali ve yapılan kesintinin iadesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacının çalıştığı ... İlaç San. ve Tic. A.Ş. adlı firma tarafından iş akdinin feshedildiği, davacıya ek ödeme olarak 951.750,00-TL ödendiği, ödeme esnasında davacıdan 333.112,00-TL gelir vergisi kesintisi yapıldığı, çalıştığı kurumun bu tutarlar toplamına isabet eden gelir (stopaj) vergisini tevkif ederek bağlı bulunduğu Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına ödediği, davacının iş sözleşmesinin feshedilmiş olması nedeniyle yapılan ek ödeme tutarı üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmasında yasal isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin vergi hatası kapsamına girmediği, düzeltme şikayet yoluna başvurulamayacağı, davanın süresi içerisinde açılmadığı, kıdem tazminatı haricindeki ödemelerin vergiye tabi olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesinin 1. bendinde; ölüm, sakatlık, hastalık ve işsizlik sebepleriyle (işe başlatmama tazminatı dahil) verilen tazminat ve yapılan yardımların, 7. bendinde ise, 1475 ve 854 sayılı kanunlara göre ödenmesi gereken kıdem tazminatlarının tamamı ile 5953 sayılı Kanuna göre ödenen kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarlarının (hizmet ifa etmeksizin ödenen ücretler tazminat sayılmaz) gelir vergisinden müstesna olduğu açıklanmıştır.
Aynı Yasa’nın 61. maddesinde; ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğu belirtilmiş, 94/1. maddesinde; kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zırai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının iş akdinin ikale sözleşmesi ile sona erdiği, davacıya kıdem ve ihbar tazminatından ayrı olaraki "ek ödenek" adı altında 530.000,00-TL, "performans primi" adı altında 421.750,00-TL olmak üzere toplam 951.750,00-TL ödendiği, çalıştığı kurumun bu tutarlar toplamına isabet eden gelir (stopaj) vergisini tevkif ederek bağlı bulunduğu Büyük Mükellefler Vergi Dairesine ödediği, gelir vergisi tevkifatının kaldırılması ve tevkif edilip ödenen gelir (stopaj) verginin iadesi istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacıya kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı haricinde ödeme yapılarak bu tutar üzerinden gelir vergisi kesintisi yapıldığı davalı idare tarafından dosyaya sunulan bordrodan anlaşılmakta ise de, söz konusu bordrodaki "ek ödenek" ve "performans primi" nin mahiyetinin ne olduğu anlaşılamamaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesi uyarınca vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya, ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olması kuralı gereğince, davacıya yapılan "ek ödenek" ve "performans primi" nin ne amaçla ödendiğinin, ne kadarının ikale sözleşmesi gereği ödenen tazminat olduğu, "performans primi" nin çalışma karşılığı ödenen bir ücret olup olmadığı hususunun ortaya konulması gerekmektedir.
Bu nedenle ara kararı ile davacıdan ve davacının eski işvereninden, ödemenin dayanağının ne olduğunun sorulması, buna ilişkin tüm bilgi ve belgeler ile davacı ile işveren arasında yapılan ikale sözleşmesinin istenilmesi ve yapılan bu ödemelerin hukuki mahiyeti ortaya konulduktan sonra karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.