Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2013/15991 Esas 2014/16903 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Akseki Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 06/03/2013
NUMARASI : 2010/136-2013/45

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 30/09/1980 tarihinde 1 gün sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; davacının sigorta başlangıç tarihinin 24.06.1980 olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının davalı Kurum ve S.. K.."ya karşı açtığı davanın kabulüne, davalı A.. B.."na karşı açılan davanın husumetten reddine, davacının S.. K.."ya ait işyerinde 506 sayılı Yasa"nın 108/1 maddesi gereğince 24.06.1980 tarihinde o tarihte geçerli asgari ücretten sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı Belediye"nin yaptırdığı inşaatta boyacı olarak çalıştığını iddia eden davacı adına 24.06.1980 tarihli işe giriş bildirgesi düzenlendiği, davalı Kurum tarafından dönem bordrolarının verilmediğinin bildirildiği, davacı ile birlikte çalıştıklarını beyan eden tanıkların davacının çalışmalarını doğruladıkları, ancak söz konusu tanıkların sicil dosyalarının istenilmediği anlaşılmaktadır.
Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için sigortalı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin Yasa"nın belirlediği biçimde (506 sayılı Yasa"nın 2. maddesi ve 5510 sayılı Yasa"nın 4/a maddesi) eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön 506 sayılı Yasa"nın 6. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"nın 7/a maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 1999/21-549-555, 2005/21-437-448 ve 2007/21-306-320 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Bu tür davalar yalnızca bir günlük çalışmanın tespitinden ibaret olarak görülmemeli, bir günlük çalışmanın kabulü ile saptanacak sigortalılık başlangıcının sigortalıya sağlayacağı sigortalılık süresi ile birlikte kazandıracağı haklar dikkate alınmalı ve giriş bildirgesi ile birlikte eylemli çalışmanın bulunup bulunmadığı özellikle belirlenmeli, buna göre dönem bordrosunda yer alan ve davacının talep ettiği tarihte çalışması mevcut tanıklar ile gerektiğinde komşu işyerleri çalışanları olduğu kayıtlarla ya da emniyet yolu ile yaptırılacak araştırma ile belirlenen kimselerin beyanlarına başvurulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Somut olayda; davacı ile birlikte çalıştıklarını beyan eden tanıkların sicil dosyaları ve hizmet cetvelleri istenilerek, talep edilen tarihte davalı işverence tanıklar adına düzenlenen işe giriş bildirgesi ve bildirilen hizmet bulunup bulunmadığı araştırılmadan, her ne kadar davalı Kurum"dan davalı işverene ait, bildirgede de yazılı bulunan, 219930511 numaralı işyerinin dosyası ve dönem bordroları istenilmişse de gelen yazı cevabında; davalıya ait 29109.007 numaralı işyeri bilgilerinin gönderildiği göz ardı edilerek 219930511 numaralı işyeri ile ilgili bilgiler yeniden sorulmadan, varsa dönem bordroları dosya arasına alınıp bordro tanıkları dinlenilmeden, ayrıca talep edilen dönemde belediyede davacının çalıştığı işten sorumlu görevliler ile zabıta marifetiyle komşu işyeri tanıkları da tespit edilip beyanları alınmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 09.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.