Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/2145 Esas 2019/4088 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Zayi belgesi istemine ilişkin olarak açılan davada İstanbul Anadolu 15. Sulh Hukuk ve Urla Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, derneğe ait bazı defterlerin kaybolması nedeniyle buna ilişkin zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Urla Sulh Hukuk Mahkemesince, dernek tüzüğünde dernek genel merkezi adresinin İstanbul olduğu belirtilerek yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
İstanbul Anadolu 15. Sulh Hukuk Mahkemesi ise Dernekler Kanunu 32/k maddesine göre zayi belgesi verilmesine ilişkin taleplerde yetkili mahkeme dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesi olup Dernek merkezi de Urla"da bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde; dernekler tarafından tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hale gelmesi veya kaybolması halinde derneğe bu hususun öğrenilmesi tarihinden itibaren 15 gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde zayi belgesi almak için dava açma zorunluluğu getirilmiş, bu gereği yerine getirmeyen yöneticilerin cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.
Dernek ile ilgili davalar kamu düzenine ilişkin olup, 5253 sayılı Kanunun 32/k maddesindeki düzenleme uyarınca, zayi belgesini vermeye yetkili mahkeme dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir. Bu maddede düzenlenen yetki, kesin nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re"sen gözönüne alınması gerekir.
Somut olayda, davacı derneğin genel merkez adresinin ""Urla/İZMİR"" olduğu İl Dernek Müdürlüğünün yazısından anlaşılmakla, yetkili mahkeme Urla Sulh Hukuk Mahkemesidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Urla Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 17/06/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.