10. Hukuk Dairesi 2020/8285 E. , 2021/7986 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Kars 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava, davacının 25.02.1998-22.07.1999 tarihleri arasında ödediği isteğe bağlı SSK primlerinin Kurum kayıtlarına geçirilmesi ile ödediği primler esas alınarak isteğe bağlı sigortalı olduğu sürenin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine,Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince davalı Kurum vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, 1993 yılının 11. ayından itibaren isteğe bağlı sigortalılık primlerini yatırdığını, 1997 yılının 12. ayı dahil olmak üzere primlerini yatırdığı sürelerin davalı Kurumun kayıtlarında yer aldığını, ancak dava dilekçesi ekinde ibraz ettiği dekontlarda yazılı ayların primlerini yatırdığı halde davalı Kurumun kayıtlarına geçirilmediğini, askerlik hizmeti süresini borçlanarak emekli olmak istediğinde bu eksikliğin karşısına çıktığını ileri sürerek, prim borçlarına karşılık olarak yaptığı dekontlarda yazılı ödeme miktarlarının davalı Kurum kayıtlarına geçirilmesi gerektiği ve primlerin ait olduğu ayların isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak davalı Kurum kayıtlarına tescili gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı SGK Başkanlığı vekili, 5521 sayılı Kanun"un 7/son hükmü uyarınca davacının dava konusu talebine ilişkin olarak dava açmadan önce müvekkili Kuruma başvurması ve başvurusunun reddedilmesi ya da reddedilmiş sayılması gerektiğini, davacının müvekkili Kuruma başvuruda bulunduğunu ve başvurusu doğrultusunda gerekli işlemlerin yapıldığını, bu nedenle davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, müvekkili Kurumun kayıtlarının incelenmesinde davacının ibraz ettiği dekontlarda yazılı ödeme miktarlarının müvekkili Kuruma intikal ettirilip ettirilmediğine ilişkin olarak kayda rastlanmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davacının uyuşmazlık konusu döneme ilişkin prim ödemelerini yaptığı, buna karşılık davalı vekilinin davacının talebi doğrultusunda işlem yapıldığını iddia etmesine rağmen bu iddiasını yazılı delil ile ispatlayamadığı, dosya içeriğindeki SGK kayıtlarına göre uyuşmazlık konusu sürenin davacının isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak tescil edilmediği anlaşıldığından, davacının yaptığı tespit edilen prim ödemelerinin davalı Kurum kayıtlarına geçirilmesi gerektiği ve söz konusu primlerin ait olduğu ayların davacının isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak yine davalı Kurumun kayıtlarına tescil edilmesi gerektiği gerekçesiyle,davanın kabulüne,
DAVANIN KABULÜ İLE,
1-Davacının isteğe bağlı sigortalılık primi olarak davalı Kurumun banka hesabına yatırdığı;
-1998/01 dönemi için 25/02/1998 tarihinde 10.010.400,00 TL ,
-1998/02 dönemi için 27/03/1998 tarihinde 10.010.400,00 TL,
-1998/03 dönemi için 29/04/1998 tarihinde 10.010.400,00 TL,
-1998/05 dönemi için 30/06/1998 tarihinde 10.010.400,00 TL ,
-1998/06 dönemi için 30/06/1998 tarihinde 10.010.400,00 TL ,
-1998/07 dönemi için 28/08/1998 tarihinde 12.621.666,00 TL,
-1998/08 dönemi için 30/09/1998 tarihinde 12.621.666,00 TL,
-1998/09 dönemi için 28/10/1998 tarihinde 12.621.666,00 TL,
-1998/10 dönemi için 27/11/1998 tarihinde 14.019.750,00 TL,
-1998/11 dönemi için 25/12/1998 tarihinde 14.019.750,00 TL,
-1998/12 dönemi için 27/01/1999 tarihinde 14.019.750,00 TL,
-1999/01 dönemi için 25/02/1999 tarihinde 18.673.200,00 TL,
-1999/02 dönemi için 24/03/1999 tarihinde 18.673.200,00 TL,
-1999/03 dönemi için 29/04/1999 tarihinde 18.673.200,00 TL,
-1999/04 dönemi için 31/05/1999 tarihinde 18.673.200,00 TL,
-1999/06 dönemi için 22/07/1999 tarihinde 18.673.200,00 TL ödemelerin davalı Kurum kayıtlarına geçirilmesi gerektiğinin tespitine,
2-Davacının primlerine karşılık ödeme yaptığı 01/01/1998-30/03/1998 dönemi, 01/05/1998-30/04/1999 dönemi ve 01/06/1999-30/06/1999 döneminin isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak davalı Kurum kayıtlarına tescili gerektiğinin TESPİTİNE,” karar verilmiştir.
Davalı Kurum vekili, davacının dava açmadan önce Kuruma başvuru yapması gerektiğini, davacının sunduğu dekontlarda belirtilen miktarların Kuruma intikal etmediğini, yeterli inceleme ve araştırma yapılmadan karar verildiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuştur.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“...Somut olayda, davacının 25/02/1998-22/07/1999 tarihleri arasında yapmış olduğu isteğe bağlı sigortalılık prim ödemelerinin bulunduğu, buna ilişkin olarak banka dekontlarını dosyaya sunduğu, Kurum tarafından yapılan ödemelerin arşiv kayıtlarında yer almaması nedeniyle davacının hizmet girişinin yapılmadığı, banka tarafından belge saklama yükümlülüğünün sona ermiş olması nedeniyle söz konusu bilgi ve belgelere ulaşılamadığı, ancak davacının banka dekontları ile kanıtladığı prim ödemelerine göre isteğe bağlı sigortalılığının kabul edilmesi gerektiği anlaşıldığından dosya kapsamı ve mevcut delil durumu ile istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde hata bulunmadığı göz önünde bulundurularak davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilmiştir...” gerekçesiyle davalı Kurum vekilinin HMK"nun 353/1-b-1 maddesi gereği esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili,istinaf aşamasındaki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 85. Maddesidir. Anılan maddenin (B) bendinde “İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurumca alındığı tarihi takip eden aybaşından itibaren başlar. ….” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda,davacının, 22.10.1993 tarihinde Kuruma verdiği dilekçeyle başlayan isteğe bağlı sigortalılığı kapsamında 01.11.1993-31.12.1997 tarihleri arasında düzenli primlerini ödediği,07.09.2000 tarihli dilekçe ile Kuruma başvurarak isteğe bağlı sigortalılığının olup olmadığını sorduğu,Kurumun 07.09.2000 tarihli cevabında,01.11.1993 tarihinden itibaren başlayan isteğe sigortalılığının devam ettiğinin bildirildiği,bu defa 28.04.2003 tarihinde yaptığı başvuruda,isteğe bağlı sigorta prim borçlarının çıkartılması ile yaşlılık aylığı bağlanacağı tarihin bildirilmesini istediği,11.08.2003 tarihinde ise prim ve gecikme zammı tutarlarının yapılandırılması başvurusunda bulunduğu,öte yandan 21.03.2016 tarihli Kuruma başvurusunda ise 25.02.1998-22.07.2009 tarihleri arasında yapmış olduğu isteğe bağlı ssk primlerinin ödendiğine dair 16 adet dekontu sunarak bu ödemelerin dikkate alınması suretiyle hizmet süresine eklenmesi talebinde bulunduğu,davalı Kurumun ise söz konusu banka dekontlarının kurum kayıtlarında bulunmadığı yönünde tespitte bulunduğu bu nedenle ilgili banka şubesinden dekontların istendiği ancak banka tarafından ise belge saklama yükümlülüğü süresinin dolduğu ve ödemelere ilişkin kayıtların bulunamadığı yönünde cevap verildiği anlaşılmıştır.
Buna göre, davacının isteğe bağlı sigortalılık iradesini ortaya koyan 25.02.1998 tarihli prim ödemesini takip eden aybaşından itibaren isteğe bağlı sigortalılığının başlatılmasının mümkün olabileceği gözetilerek bu kapsamda inceleme yapılıp karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 09.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.