Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, Kurum işlemin iptali ile yurtdışı borçlanması sonucu bağlanan yaşlılık aylığının yeniden kesildiği tarih itibariyle bağlanması, ödenmeyen aylıkların faiziyle tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrası davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamımızda, “…3201 sayılı Kanunun 6. maddesi gereğince, borçlanılan süreler gözetilerek yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, yurtdışındaki çalışma veya çalışmaya dayalı yardım ilişkisinin sona ermesi gerekmekte olup; Mahkemece, davacının İsviçre’deki çalışmalarını gösterir 12.02.2018 tarihli belgede 2 kodu ile görünen “i.b sigorta primi” ile 4 kodu olan “çalışma olmadan primler” sürelerinin kesin dönüşe engel olup-olmadığı araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken…” hususları belirtilmiş ve mahkemece, bozma sonrası yapılan araştırmaya dayalı olarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de; söz konusu hükmün yanılgılı değerlendirmeye dayalı olduğu anlaşılmıştır.
Hukuk Genel Kurulu’nun 1997/10-588-857, 1998/10-645 1999-237 sayılı Kararlarında da belirtildiği üzere, yurda kesin dönüş yapmaktan söz edebilmek için yurt dışında çalışan Türk Vatandaşlarının çalışma hayatına yönelik tüm ilişkilerini gerek çalıştığı işyerleri ve gerekse ilgili olduğu tüm sosyal güvenlik kuruluşları yönünden sona erdirerek yerleşmek ve sosyal güvenliklerini de burada sağlamak üzere anavatana dönüş yapmaları gerekir. Başka bir anlatımla, yurt dışındaki işçi sıfatıyla, çalışma hayatıyla ilgili tüm bağlarını ve ilişkilerini bitirmeden (İsviçre) yurtdışındaki sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödeyerek geçici sürelerle yurda giriş yapmak “kesin dönüş” yapıldığı anlamını taşımaz. Keza yurt dışında çalışmamak da her zaman kesin dönüşe delalet olmaz. Giderek kişi çalışmayabilir ama sosyal güvenlik yardımı almak için sosyal güvenlik kuruluşuna prim ödemeyi yeterli görerek yurda kesin dönüş yapmayabilir.
Bu konuda çıkarılan, 06.11.2008 tarih 27046 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesinde de “kesin dönüş; Aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları durumunu” ifade edeceği öngörülmüştür. Yurtdışında sosyal sigortadan faydalanmak için prim ödeme, kişinin yurt dışında oturduğuna ve yurda kesin dönüş yapmadığına göstergedir.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, davacının, 06.01.2014 tarihi sonrası 4 kodlu (çalışılmayan/boşta geçen süreler için ödenen primler) sürelerinin bulunması ve bu durumun kesin dönüşe engel olduğunun gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 09.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.