MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada ... .... Asliye Ticaret Mahkemesince bozmaya uyularak verilen 20/09/2016 tarih ve 2015/658-2016/712 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen15.01.2019 günü hazır bulunan davacı vekili Av.... ile davalı vekili Av....dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasında 30/07/2003 tarihinde acentelik sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin davalı tarafından haksız fesih tarihi olan 08/01/2010 tarihine kadar devam ettiğini, 7 yıl boyunca hiç bir sorun çıkmadığını, davacının üretimini yıllar yılı arttırarak sürdürdüğünü, davalının fesih nedeni olarak levhaya kayıt işleminin gerçekleşmemesini gösterdiğini, oysaki davacının süresinde başvuru yaptığını, buna rağmen kayıt işleminin yapılmadığını, levhaya kayıt işleminin 5684 sayılı Sigortacılık Yasası ve buna bağlı olarak çıkartılan yönetmelikler ile kabul edildiğini ve sigorta acentelerinin 14/04/2008 tarihinden itibaren TOBB bünyesindeki levhaya kayıt işlemi yapmalarının zorunlu hale geldiğini, davalının 18/11/2010 tarihli ihtarı çekerek .../11/2010 tarihine kadar levhaya kayıt işleminin tamamlanmasını, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğini bildirdiğini, ancak daha önce .../08/2010 tarihinde davacının ekranları kapatılarak fiili olarak sözleşmenin feshedildiğini, davacının 30/09/2009 tarihinde ... Ticaret Odası"na başvurup 40823 sayılı kayıt numarasını aldığını, ... Ticaret Odası tarafından TOBB ye .../11/2009 tarihinde evrakların gönderilip 34320 kayıt numarası alındığını ve davalıya durumunun .../.../2009 tarihli yazı ile bildirildiğini, kayıt işleminin .../01/2010 tarihinde tamamlandığını, bu durumun davalı şirkete bildirildiğini, ancak davalının fesihte ısrar ettiğini, bu nedenle feshin haksız olduğunu davacının denkleştirme tazminatı almaya hak kazandığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin talepler saklı kalmak kaydı ile ....000,00 TL denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile ve ayrıca ticari itibarının zedenlenmesi nedeniyle 20.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının acenteliğinin haklı nedenlerle feshedildiğini, zira 5684 sayılı Sigortacılık Yasa"nın .../1 maddesi ile 14/04/2008 tarihli Sigorta Acenteleri Yönetmeliği"nin 5. maddesi uyarınca acentenin faaliyet gösterebilmesi için mutlaka TOBB nezninde tutulan levhaya kayıtlı olması gerektiğini, davacının işi gereği bu durumu bilmek zorunda olduğunu, ./..
davacının sözleşmenin fesih tarihi olan 08/01/2010 tarihine kadar levhaya kayıt işlemini gerçekleştirmediğini, davacının sözlü ve yazılı olarak çeşitli defalar uyarıldığını, kesin süreler verildiğini, buna rağmen levhaya kayıt işlemini yaptırmadığını, ayrıca davacının ekranının ... Vergi Dairesi"ne olan vergi borçları ve davalı şirkete olan borçları nedeniyle kapatıldığını, 5684 Sayılı Yasa"nın .../16 maddesine göre tazminat talep etme hakkının düştüğünü, davacının davalıya acentelik nedeniyle borcunun bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre; davacının, dava konusu başvuru ve kayıt işlemlerinin geç yapılmasının, tarafların faaliyet konusu olan sigortacılık işlemlerine etki ettiği, 5684 sayılı Sigortacılık Yasası"nın .../1, Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi ile Sigorta Acenteleri İcra Komitesinin Kuruluş ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik"in .... maddeleri, Hazine Müsteşarlığı"nın mülga 16/06/2009 tarihli 2009/... sayılı ve .../09/2009 tarihli ... sayılı Sektör Duyuruları gereği levha kayıt işlemini tamamlamayan herhangi bir sigorta acentesinin poliçe düzenleme imkanının bulunmadığı, levhaya kayıt işlemlerine yönelik olarak zaman sınırlaması olduğu, davacının sabıka kaydının olmasının da gecikmenin sebeplerinden bulunduğu, anılan emredici düzenlemelere istinaden davalının fesihte haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle denkleştirme tazminatı ve manevi tazminatın tahsili istemine ilişkin olup, taraflar arasında düzenlenen acentelik sözleşmesi davalı ... şirketi tarafından ihtarda gösterilen sürede davacı acentenin levhaya kayıt işlemini yapmaması nedeniyle tek taraflı olarak feshedilmiştir.
Davacı vekili, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ve bu kanunun .... maddesi kapsamında düzenlenen yönetmelik kapsamında, sigorta acentelerinin levhaya kayıt yaptırmalarının zorunlu olduğunu, bu kapsamda müvekkilinin de başvuru işlemlerini gerçekleştirip levhaya kayıt yaptırdığını, başvuru ve kayıt işleminin belirli bir prosedürü gerektirmesi nedeniyle uzunca bir zaman aldığını ancak işlemlerin kendilerine tanınan süre içerisinde gerçekleştirildiğini ileri sürmüştür. Davalı ... şirketi vekili ise, müvekkilinin davacıyı uyardığını ve levhaya kayıt işlemlerini yerine getirmesi için süre tanıdığını, verilen iki ayrı süreye rağmen kayıt işleminin gerçekleştirilemediğini savunmuştur.
İbraz edilen 18/02/2009 tarihli ihtar ile davacı acentenin kayıt işlemini yaptırması talep edilmiş, işlemlerin .../02/2009 tarihine kadar gerçekleştirilmesi istenmiş, bunun mümkün olmaması üzerine 18/11/2009 tarihli ikinci bir ihtar ile .../11/2009 tarihine kadar levhaya kayıt işlemi tamamlanmadığı takdirde acenteliğin re’sen feshedileceği belirtilmiştir. Davacı tarafça davalı ... şirketine 30/09/2009 tarihinde gerekli başvurunun yapıldığı, levhaya kayıt için istenen evrakların ... Ticaret Odasına teslim edildiği, ilgili oda tarafından .../11/2009 tarihinde Hazine’den görüş istendiği ve bu görüşün beklendiği bildirilmiştir. Yapılan incelemede, davacı acente yetkilisi tarafından 30/09/2009 tarihinde 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu gereği uygunluk belgesi alabilmek ve TOBB levhasına kayıt olabilmek için ... Ticaret Odasına talepte bulunduğu, yetkilinin sabıka kaydıyla ilgili olarak görüşüne başvurulan Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının .../01/2010 tarihli yazısı ile davacı yetkilisi tarafından işlendiği belirtilen suçların 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun geçici 8. maddesi ile Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinin 4. maddesi kapsamında belirtilen suçlardan dolayı hüküm giyme şeklinde değerlendirilemeyeceği, bu çerçevede söz konusu suçların ilgilinin diğer şartları sağlamak kaydıyla tesis ettiği/edeceği acenteliğin kaydının yapılmasına veya kurulmuş/kurulacak bir acentede duruma göre ortak, yönetici veya teknik personel olmasına engel teşkil etmeyeceği yönünde görüş bildirildiği, ardından 08/01/2010 tarihli fesihnameden sonra .../01/2010 tarihinde davacının levhaya kayıt işleminin tamamlandığı anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, levhaya yasal sürede kayıt yaptırılmaması fesih sebebi yapılmayıp, ihtarlar ile davalı şirketçe levhaya kayıt için davacı tarafa süreler tanındığı, davalının ikinci ihtarnamesinden önce davacının 30/09/2009 tarihinde başvurusunu yaptığı, davacı yetkilisinin sabıkasının levhaya kayıt sürecine etkili olmadığı hususu dikkate alınarak; levhaya kayıt sürecinin uzamasında yani davalı tarafça bildirilen sürede kaydın yapılamamasında davacıya yüklenebilecek bir kusur bulunmayıp, feshin haklı olduğu söylenemeyeceğinden işin esasına girilip değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine hükmedilmesi yerinde görülmemiş, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan ....037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, .../01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.