Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2013/18673 Esas 2014/16787 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Gazipaşa Asliye Hukuk Iş Mahkemesi
TARİHİ : 28/05/2013
NUMARASI : 2013/109-2013/329

Davacı, sigortalı işe giriş tarihi olarak 19/03/1985 tarihinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının sigorta başlangıç tarihinin 19.03.1983 tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı gibi çalışma olgusunun somut ve inandırıcı yazılı delillerle ispat edilmediğinden bahisle reddine karar verilmiştir.
Davacıya ait 19.03.1983 tarihli işe giriş bildirgesinin davalı Kuruma, 30.01.1984 tarihinde verildiğine dair uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, somut olayda 5 yıllık hak düşümü süresinin dolup dolmadığı ve fiili çalışma olgusunun varlığı hususunda yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı işveren tarafından davacı adına 19.03.1983 tarihli işe giriş bildirgesinin verildiği, davacı ile birlikte çalıştığını beyan eden davacı tanıklarının davacının çalışmasını doğruladıkları anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır." hükmünü içermektedir. Madde hükmünden yazılı hak düşürücü sürenin, yönetmelikte belirtilen belgeleri işveren tarafından Kuruma verilmeyen sigortalıları kapsamakta olduğu, işe giriş bildirgesi verilmiş sigortalılar yönünden hak düşürücü sürenin işlemeyeceği anlaşılmaktadır. Yargıtay HGK"nın 03.03.2004 tarih 2004/21-139 Esas-117 Karar ve 05.02.2003 tarih 2003/10-7 Esas-53 Karar sayılı ilamları da bu yönlere işaret etmektedir.
İşverenin, sigortalılara ilişkin hangi belgeleri Kuruma vermesi gerektiği Kanunun 79/1. maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yönetmeliğe bırakılmıştır. Atıf yapılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde, işverence Kuruma verilecek belgeler; işe giriş bildirgesi, aylık sigorta primleri bildirgesi, dönem bordrosu ve diğerleri şeklinde sıralanmıştır. Bu belgelerden birisinin dahi Kuruma verilmiş olması veya Kurumca fiilen ya da kayden sigortalı çalışma olgusunun tespiti halinde hak düşürücü süreden söz edilemeyecektir.
Somut olayda, davacı adına davalı işyerinden 19.03.1983 tarihli işe giriş bildirgesinin verildiği ve davacının işe giriş bildirgesindeki tarihin sigortalılık başlangıç tarihi olduğunun tespitini istediği anlaşılmaktadır. İşe giriş bildirgesinin verilmesi ile çalışma bakımından hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemez.
Yapılacak iş; işin esasına girilerek, davalı işverene ait 506 sayılı Kanun kapsamında ise ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını getirtmek ve bu bordrolardan resen tanık seçerek dinlemek, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, muhtarlık ve zabıta marifetiyle dava konusu dönemde davacının çalışmasını bilebilecek tanık araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine,
09/09/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.