MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar ... ve ... ile davalılar Hazine, Orman Yönetimi ve ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar ... ve ... dava dilekçesinde sınırlarını bildirdikleri ... Köyü ... mevkiinde tapuda kayıtlı olmayan taşınmazın 25 yılı aşkın süreden beri kullanıldığını, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının yararlarına oluştuğunu iddia ederek, taşınmazın adlarına tescilini talep etmişlerdir.
Yargılama sırasında ... ve ... taşınmazda pay satın aldıkları iddiası ile davaya harçlı dilekçeler ile katılmışlardır.
Mahkemece, orman sayılmayan tarım arazisi olan taşınmazın 1965 yılından beri zilyet edildiği gerekçe gösterilerek davanın kabulüne, 02.12.2002 günlü fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile işaretlenen 7783 m2 yüzölçümlü bölümün 2/10 payının ..., 8/10 payının ..., (B) harfi ile işaretlenen 7825 m2 yüzölçümündeki bölümün 3/10 payının ..., 7/10 payının ... adlarına tapuya tesciline karar verilmiş, davalılar Hazine, Orman Yönetimi ve Kartal Belediyesi tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 09/03/2007 gün ve 2006/5598-2975 sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Şöyle ki; alınan orman bilirkişi raporuna göre, tescili istenilen taşınmazın orman sınırı dışında kaldığı ve orman sayılmayan yer olduğu bildirilmişse de bu yerde orman kadastrosu 4785 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce 1944 yılında 3116 sayılı Kanuna göre yapıldığı ve tahdit dışında kaldığı bildirildiğine göre, 4785 sayılı Kanun gözönünde bulundurularak taşınmazların öncesinin hava fotoğrafları, memleket haritası, amenajman planı uygulanarak açıklığa kavuşturulması gerekir.
Diğer taraftan, hükme esas alınan 02.12.2002 günlü fen bilirkişi ..."in krokili raporda (A) harfi ile gösterilen sarıya boyalı kısmın bir bölümünün orman sınırı ve 2/B madde alanında kaldığı açıkça görüldüğü halde, bu konunun gözönünde bulundurulmamış, tescile karar verilen taşınmazın batı sınırında bulunan üç ayrı taşınmazın ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/1044 E.-1990/581 K. ve 1986/751 E.-1997/95 K. ve 1992/20 E.-31 K. sayılı kararları ile gerçek kişiler adlarına tescil kararları verildiği, bu dosyaların keşfi sırasında düzenlenen fen bilirkişi krokilerinde çekişmeli taşınmazın bulunduğu yer kimsenin zilyetliğinde olmayan kadastro harici alan olarak gösterildiği halde, zilyetliğin başlangıcı konusunda yerel bilirkişi ve tanık beyanlarına uymayan bu olgu değerlendirilmemiş, taşınmazın kuzeyinde bulunan eski 1132 parsel sayılı taşınmaza ilişkin ... Asliye 2. Hukuk Mahkemesinin 1981/668 E.-1988/705 K. sayılı dosya içerisindeki kroki yerine uygulanıp taşınmazın durumu tartışılmamış, yine taşınmazın güneydoğu sınırında ... yolu olarak gösterilen yolun niteliği üzerinde durulmamış ve bu yolun bitişiğinde 1949 yılında yapılan tapulama sırasında fundalık olarak Hazine adına tespit edilip kesinleşen 967 ada 1 sayılı parselin orman sınırı içinde kaldığı ve orman olduğu anlaşılmasına rağmen bu yönde de gerekli araştırma yapılmamıştır.
Bu nedenle; mahkemece, önceki bilirkişiler dışında Orman Yönetiminde halen çalışmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi ve bir harita mühendisinden veya olmadığı takdirde bir tapu fen memurundan oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte kesinleşmiş tahdit haritası ve tapulama paftası ölçekleri denkleştirilerek sağlıklı bir biçimde zemine uygulanıp, değişik açı ve uzaklıklarda olan en az 4 ya da 5 orman tahdit sınır (OTS) noktasını gösterecek biçimde çekişmeli taşınmazın tahdit hattına ve 2/B madde haritalarına göre konumu duraksamaya yer vermeyecek biçimde saptanmalı; bilirkişilere tahdit hattı ile irtibatlı müşterek kroki düzenlettirilmeli; taşınmazın kesinleşen orman sınırı yada 2/B madde uygulama sahası içinde kalması halinde davanın reddine karar verilmeli, dışında kaldığının saptanması halinde, yörede orman kadastrosunun 4785 sayılı Kanunun yürürlüğünden önce yapıldığı ve orman kadastro haritasının uygulanması, taşınmazın öncesinin orman olup olmadığının belirlenmesi konusunda yetersiz kalacağından mahkemece eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, bu konuda uzman serbest orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte uygulanmak suretiyle; çekişmeli taşınmazın, bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulanacak kesinleşmemiş tahdit haritası ile irtibatlı, taşınmazın konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli, yine 1970 ve 1980"li yıllara ait hava fotoğrafları ve memleket haritaları getirtilerek bu belgeler bilirkişiler tarafından özel aletlerle incelenip, 1970 ve 1980"li yıllarda taşınmazı ne durumda olduğu, o tarihlerde kullanılıp kullanılmadığı saptanmalı, zilyetlik yolu ile kazanma koşulları araştırılarak yapılacak keşifte tarım uzman bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanmalı; çekişmeli taşınmazı sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenerek; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl, ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; dava tarihine kadar gerçek kişiler yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; bilirkişi ve tanık beyanlarının doğruluğu hava fotoğrafları, memleket haritaları ve komşu parsel kayıtları ile denetlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, davacılar yönünden tapu ve ilgili kadastro müdürlükleri ile mahkeme yazı işleri müdürlüğünden araştırma yapılıp, aynı Kanunun 03.07.2005 tarih ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi gereğince sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.” denilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra;
1) ... Belediyesi aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine,
2) Bilirkişi...tarafından düzenlenen 27.05.2013 tarihli krokili raporda (A1) ile gösterilen Doğusu: ..., ... Mahallesi 103 ada 2 parsel, Batısı ve Kuzeyi : ... ve ..., Güneyi: ... Mahallesi 6251 ada 1 parsel sayılı taşınmazla çevrili 1.998,60 m2 büyüklüğündeki taşınmazın 55/100 payının davacı ..., 20/100 payının davacı ..., 25/100 payının davacı ... adlarına tapuya tesciline,
3) Bilirkişi...tarafından düzenlenen 27.05.2013 tarihli krokili raporda (B) harfi ile gösterilen Doğusu: ... ve ..., Batısı: ... 1506 parsel ve
.... Mahallesi 6251 ada 6 parsel, Kuzeyi: ... 1389 parsel, Güneyi: ... Mahallesi 6251 ada, 1 parsel çevrili 5315,19 m2 büyüklüğündeki taşınmazın 3/10 payının davacı ..., 7/10 payının davacı ... adlarına tapuya tesciline,
4) Davalı Hazine adına kayıtlı olan ...Mahallesi 103 ada 2 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi...tarafından düzenlenen 27.05.2013 tarihli krokili raporda 103/2-b, 103/2-c ve 103/2-d ile gösterilen bölümlerin tapularının iptali ile en son parsel numarası verilerek 55/100 payının davacı ..., 20/100 payının davacı ..., 25/100 payının davacı ... adlarına tapuya tesciline,
5) Bilirkişi...tarafından düzenlenen 27.05.2013 tarihli krokili raporda “ davadan feragat edilen kısım” olarak gösterilen 2.377,37 m2, 103/1-b ve 103/2-a ile gösterilen 133,06 m2"lik taşınmazlara ilişkin davanın feragat nedeniyle reddine,
6) Bilirkişi ... tarafından düzenlenen 27.05.2013 tarihli krokili raporda 103/1-a, 103/1-c, 103/1-d ve 103/1-e ile gösterilen bölümlere ilişkin davanın HMK. 167. maddesi gereğince bu davadan tefriki ile yeni esasa kaydına ve 1. Kadastro Mahkemesinde görülen 2013/27 E. sayılı yargılama bekletici ön mesele niteliğinde görüldüğünden sonucunun beklenmesine karar verilmiş, hüküm davalı Hazine, Orman Yönetimi ve ... tarafından esasa davacılar ...,... tarafından bakiye karar harcı ile vekalet ücretinin yüksek hesaplandığı iddiasıyla temyiz edilmiştir.
Dava, T.M.Y."nın 713. maddesi hükmü uyarınca açılan tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 1944 yılında 3116 sayılı Kanuna göre yapılan orman kadastrosu ile daha sonra 1980 yılında yapılan 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uygulaması bulunmaktadır.
Tescili istenilen taşınmazın bulunduğu yerin ..., ... ve ... Köyleri kadastro sahası arasında tapulama dışı alan olarak bırakıldığı, bu komşu köylerde tapulama çalışmalarının 1949-1957 yıllarında yapıldığı, tapulamanın yapıldığı tarih ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık hukukî süre geçtiği anlaşılmaktadır.
1) Davalı Hazine, Orman Yönetimi ve ... Belediye Başkanlığının fen bilirkişi rapor ve krokisinde (A1) ve (B) harfiyle işaretli bölümlerine, davacılar ... ve ...bakiye karar harcı ve vekâlet ücretine yönelik temyiz itirazları yönünden;
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman orman bilirkişi kurulu tarafından orman kadastrosu, eski tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada çekişmeli taşınmazın (A1) ve (B) harfiyle işaretli bölümlerin orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığına ve adına tescil kararı verilen kişiler yararına 3402 sayılı Kanunun 14. maddesinde yazılı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu belirlenerek yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, mahkemece, çekişmeli taşınmazın dava tarihi 1990 yılı itibariyle 1 m²"sinin 200,00 TL olduğunun belirlendiği gerekçesiyle harç ve vekâlet ücreti belirlenmiş ise de, 2002 yılında yapılan keşifte çekişmeli taşınmazın m² değeri 200.000 TL olarak belirlendikten sonra 01/01/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun" uyarınca Türk Lirasından altı sıfır atılmış olup çekişmeli taşınmazın 1 m²"sinin değeri mahkemenin kabul ettiği gibi 200,00 TL değil 0,20 TL dir. Ne var ki, bu husus hükmün bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür. Bu sebeple; hüküm fıkrasında yer alan “Peşin harcın mahsubu ile kalan 122.506,36.- TL nisbi karar harcının davacılar ..., ... ve ..."dan; 72.573,22 TL. nisbi karar harcının davacılar ... ve ..."den tahsiline,” cümlesi kaldırılarak, bunun yerine, “Davacılar ..., ... ve ..."dan alınması gerekli 27,30 TL, ... ve ...’den alınası gerekli 72,61 TL nisbi karar harcı 03/05/2005 gün ve 917476 sıra numaralı makbuz ile tahsil edildiğinden yeniden alınmasına yer olmadığına ” cümlesinin ayrıca hüküm fıkrasının son paragrafında yer alana “30.933,44 TL nisbi” ibareleri kaldırılarak bunun yerine “1500,00 TL ” ibaresinin yazılması suretiyle düzeltilmesine ve 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla H.U.M.K.’nun 438/7. maddesine göre bu düzeltilmiş şekliyle ONANMASINA,
2) Davalı Hazine, Orman Yönetimi ve ... Belediye Başkanlığının fen bilirkişi rapor ve krokisinde 103 ada 2 parsel içinde (b, c ve d) harfiyle işaretli bölümlerine yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece 103 ada 2 parsel sayılı taşınmazın içerisinde (b, c ve d) harfiyle işaretli bölümler üzerinde davacı yararına edinme koşullarının belirlendiği gerekçesiyle tapu kaydının iptaliyle tescil kararı verilmişi ise de, mahkemenin değerlendirmesi yerinde değildir. Şöyle ki, 3402 sayılı Kanunun 27/1. maddesi hükmüne göre, “mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar kadastro mahkemesine re’sen devrolunur.”, aynı Kanunun 26/son maddesi hükmüne göre de, “Kadastro Mahkemesinin yetkisi her taşınmaz mal hakkında kadastro tutanağının düzenlendiği günde başlar.”.
Somut olayda dava konusu taşınmaza ilişkin olarak 28.07.2010 tarihinde 103 ada 2 parsel numarası verilerek kullanım kadastro tutanağı düzenlendiğine göre, uyuşmazlığı çözme görevi kadastro mahkemesine aittir. Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilmesi de zorunludur. Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlık hakkında görevsizlikle dava dosyasının Kadastro Mahkemesine gönderilmesine karar verilmek üzere davalı Hazine, Orman Yönetimi ve ... Belediye Başkanlığının temyiz itirazının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 10/12/2014 günü oy birliği ile karar verildi.