MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 1. İŞ MAHKEMESİ (KARTAL 1.İŞ)
TARİHİ : 23/09/2011
NUMARASI : 2009/363-2011/659

DAVA :Davacı, ücret alacağı ile fazla çalışma ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi... . tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/07/2007 - 30/12/2007 tarihleri arasında davalı Belediyeye ait muhtelif cadde , sokak bordur,tretuar yapımı işlerinde usta olarak,günlük 60,00 TL ücretle çalıştığını, sabah 08.00"dan karanlık olana kadar çalıştığını,çalıştığı süre zarfında müvekkilinin ücret ve fazla mesai alacaklarının ödenmediğini iddia ederek ücret ve fazla mesai alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılardan Belediye vekili, davacının 2007 Temmuz ayında 15 gün, Ağustos, Eylül Ekim ve Kasımda 30"ar gün ve Aralıkta 26 gün belediye ihale dosyasında sigortalı olarak asgari ücretle çalıştığını ,davalı idarece fazla mesai yaptırılmasının sözleşmeye ve diğer ilgili kanunlara göre mümkün olmadığını, yapım işlerine ait sözleşme uyarınca davalı belediyenin maaş ve fazla mesailerden sorumluluğu bulunmadığını davalı şirketin kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı şirket cevap vermemiş, yargılamayı takip etmemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalılardan belediyenin, sınırları içerisinde kalan cadde ve sokaraklardaki bordur ve tretuar yapım işini dosya arasında bulunan ihale koşullarına ve ihale yasasına göre diğer davalıya ihaleyle verdiği ve yapım işlerine ait sözleşme ile ihale sonrası da işin yapımı konusunda sözleşme yaptığı,bu durumda davalı belediyenin davacı işçiyi herhangi bir biçimde çalıştıran,ona emir ve talimat veren, herhangi bir sosyal hakkını ödeyen konumda olmadığını, tüm sorumluluğun diğer davalı şirkete ait olduğu gerekçesi ile davalı belediye hakkındaki davanın husumet yönünden reddine, diğer davalı yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
ESAS NO : 2011/50581
KARAR NO : 2014/477

2- 4857 sayılı İş Kanununun 36 ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre, anahtar teslimi suretiyle ihale edilen işlerde, kamu makamlarının fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatili alacakları yönlerinden sorumluluğu bulunmamaktadır (Yargıtay 9.H.D. 19.1.2010 gün 2009/12074 E, 2010/378 K.)
Somut olayda, davalılardan Belediye Başkanlığı, belediyeye ait muhtelif cadde ve sokak bordür ve tretuar yapım işlerini diğer davalıya anahtar teslimi suretiyle ihale ettiğinden davalı Belediye Başkanlığı ihale makamı olup sadece İş Kanunu 36. madde uyarınca son 3 aylık ücret alacağından sorumludur.
Bu nedenle, davalı Belediye Başkanlığının ihale makamı olarak son 3 aylık ücret alacağından sorumlu olduğu düşünülmeden yanılgılı değerlendirme ile davalı Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine kararı verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 20.01.2014 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.