MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 8. İŞ MAHKEMESİ (KARTAL 4.İŞ)
TARİHİ : 21/09/2011
NUMARASI : 2009/380-2011/834

DAVA :Davacı, fazla mesai ücreti ve maaş alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı S.. B.. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi .... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/07/2007 - 30/12/2007 tarihleri arasında davalı Belediyeye ait muhtelif cadde, sokak bordur, tretuar yapımı işlerinde usta olarak, günlük 60,00 TL ücretle çalıştığını, sabah 08.00"dan karanlık olana kadar çalıştığını, çalıştığı süre zarfında müvekkilinin ücret ve fazla mesai alacaklarının ödenmediğini iddia ederek ücret ve fazla mesai alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılardan Belediye vekili, davacının 2007 Temmuz ayında 19 gün Ağustos ayında 30 gün, Eylül ayında l gün belediye ihale dosyasında sigortalı olarak asgari ücretle çalıştığını, davalı idarece fazla mesai yaptırılmasının sözleşmeye ve diğer ilgili kanunlara göre mümkün olmadığını, yapım işlerine ait sözleşme uyarınca davalı belediyenin maaş ve fazla mesailerden sorumluluğu bulunmadığını davalı şirketin kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı şirket cevap vermemiş, yargılamayı takip etmemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu, ücretin ödendiğinin ispat edilemediği ve davacının fazla mesai yaptığı gerekçesi ile 2641,80 TL fazla mesai alacağının 1058,04 TL yönünden davalı belediye sorumlu olarak davalılardan müteselsilen tahsiline, 6300,00 TL ücret alacağının ise davalı Sırmacıdan tahsiline karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılardan Belediye Başkanlığı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Davalı Belediye Başkanlığının ihale makamı olarak son 3 aylık ücret alacağından sorumlu tutulmaması davacı temyizi olmadığından bozma sebebi yapılmamıştır.
2-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı Belediye vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3- 4857 sayılı İş Kanununun 36 ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre, anahtar teslimi suretiyle ihale edilen işlerde, kamu makamlarının fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatili alacakları yönlerinden sorumluluğu bulunmamaktadır (Yargıtay 9.H.D. 19.1.2010 gün 2009/12074 E, 2010/378 K.)
Somut olayda, davalılardan Belediye Başkanlığı, belediyeye ait muhtelif cadde ve sokak bordur ve tretuar yapım işlerini diğer davalıya anahtar teslimi suretiyle ihale ettiğinden davalı Belediye Başkanlığı asıl işveren değil ihale makamı olup sadece İş Kanunu 36. madde uyarınca son 3 aylık ücret alacağından sorumludur.
Bu nedenle davalı Belediye Başkanlığının asıl işveren olarak kabulü ile fazla mesai ücretinden sorumlu tutulması hatalıdır.
4- İlgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücret araştırması yapılmadan ücretin davacı iddiası gibi kabulü de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 20.01.2014 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.