8. Hukuk Dairesi 2010/5073 E. , 2011/1978 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Mera Tespit Komisyonu Kararının İptali ve Tescil
..., birleşen dosya davacısı ... ile Hazine, Van Mera Komisyon Başkanlığı ve dahili davalı Yalınağacı Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Van 2.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 09.03.2010 gün ve 462/123 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... ve ... ayrı ayrı açtıkları ve birleştirilen dava dilekçelerinde mevki ve sınırları yazılı taşınmaz bölümlerinin otuz yılı aşkın süredir zilyetliklerinde bulunduğu halde, 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca yapılan çalışmalarda Mera Komisyonu tarafından Yalınağaç Köyü merası olarak tespit edilerek, bilahare tahsis kararı verildiğini, niza konusu taşınmaz bölümlerine ilişkin tespit ve tahsis kararlarının iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, uyuşmazlık konusu taşınmazın mera olduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Dahili davalı ... tüzelkişiliği temsilcisi, davaya bir diyeceği olmadığını bildirmiştir.
Mahkemece, davacı ... tarafından açılan davanın kabulüyle, Van Merkez Yalınağaç Köyünde bulunan ve kadastro çalışmalarında 114 ada 127 parsel numarası verilen teknik bilirkişinin 30.10.2008, 19.1.2009 ve 11.11.2009 tarihli rapor ve krokilerinde B1 harfiyle gösterilen 9682,95 m2 ve 114 ada 124 parsel dahilinde bulunan ve teknik bilirkişinin 30.10.2008 ve 16.3.2009 tarihli rapor ve krokilerinde C harfiyle gösterilen 7183,18 m2 ve D harfiyle gösterilen 4847,50 m2 taşınmaz bölümlerine ilişkin mera tespitlerinin iptaline ve ifrazen davacı ... adına tapuya tesciline; davacı ... tarafından açılan davanın reddine karar verilmesi üzerine; hükmün kabule ilişkin bölümü, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; İl Mera Komisyonunun tahsis kararının iptaliyle, mera olarak tespit ve tahsisine karar verilen taşınmaz bölümlerine ilişkin sınırlandırmanın iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu Yalınağaç Köyünde dava tarihi ve İl Mera Komisyonunun çalışmaya başladığı tarih itibariyle 766 sayılı Tapulama Kanunu ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu hükümleri uyarınca herhangi bir kadastro çalışmasının yapılmadığı belirlenmiştir. 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri uyarınca kurulan İl Mera Komisyonu ilk defa 19.4.2002 tarihinde Yalınağaç Köyü’nde çalışmalarına başlamış, 30.12.2003 tarihinde de bu çalışmalarını tamamlamıştır. Belirtilen süre içinde dava konusu taşınmaz bölümleri M2 ve M3 harfleriyle gösterilen mera parselleri dahilinde tespit ve tahdit edilmiştir. Sözü edilen tespit kararı 8.6.2004 ile 9.7.2004 tarihleri arasında 4342 sayılı Kanunun 13.maddesi uyarınca askıya çıkartılmış ve köy muhtarının itirazı İl Mera Komisyonunun 10.12.2004 tarih 299 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Bilahare, İl Mera Komisyonunca 24.02.2006 tarih ve 359 sayılı kararla 4342 sayılı Kanunun 12. maddesi uyarınca, uyuşmazlık konusu yerin Yalınağaç Köyü Tüzel Kişiliğine mera olarak tahsis edildiği saptanmıştır. Sözü edilen tahsis kararı 14.04.2006 tarihinde Valilik tarafından onaylanmıştır. Onaylanan tahsis kararı 15.05.2006 ila 15.06.2006 tarihleri arasında aynı Kanunun 13.maddesi uyarınca ilana çıkartılmıştır.Temyiz incelemesine konu dava ise 14.6.2006 tarihinde açılmıştır. Görüldüğü gibi eldeki dava tespit, tahdit ve tahsisin yapılmasından sonra açılarak, tahsisin kesinleşmesine karşı konulmuştur. Temyiz incelemesine konu davanın yargılama aşamasında dava konusu taşınmazların bulunduğu Yalınağaç Köyü’nde 3402 sayılı Kadastro Kanunu hükümleri uyarınca kadastro çalışmaları yapılmış ve nizalı taşınmaz bölümlerinin dahilinde tespit edildiği mera parselleri için kadastro tutanakları düzenlenmeksizin, sadece ada ve parsel numaraları ( 114 ada 127 ve 114 ada 124 parsel) verildiği saptanmıştır.
114 ada 124 ve 127 parseller ile belirlenen uyuşmazlık konusu yerlerin 4342 sayılı Kanunun 5/a bendi gereğince kadim meradan Yalınağaç Köyü Tüzel Kişiliğine ihtiyaç nedeniyle mera olarak tahsis edildiği dosya arasında bulunan mera, yaylak, kışlak, otlak ve çayır tespit ve tahdit tutanağı ile sabittir. Yani dava konusu taşınmazların öncesi de meradır. Uyuşmazlık konusu taşınmaz bölümlerinin çevresi kadim mera ile çevrili olup, bu tür yerlerin meradan açıldığının kabulü gerekir. 114 ada 124 parsel 2.708.843 m2 ve 114 ada 127 parsel ise 985.584 m2 yüzölçümlü büyük bir yer olup, tamamının kadim mera olduğu anlaşılmaktadır. Meralar üzerindeki zilyetlik süresi neye ulaşırsa ulaşsın kazanmayı sağlayan zilyetlik yoluyla ya da imar ve ihyayla edinilemezler. Dört tarafı merayla çevrili bulunan taşınmazların özel mülkiyete konu yapılması halinde mera bütünlüğünün bozulacağı da açıktır. Saptanan bu somut ve hukuki olgular karşısında dava konusu ve tescili istenen yerlerin 114 ada 124 ve 127 parsellerle birlikte bir bütünlük arz ettiği ve kadim mera niteliğinde bulunduğu anlaşıldığına göre davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasa hükümlerine uygun bulunmayan hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 06.04.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.