19. Hukuk Dairesi 2016/15409 E. , 2018/212 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl istirdat ve birleşen menfi tespit davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, davacının ... olduğu ve yedinde bulunan 13.06.2013 vadeli 10.000 TL 29.06.2013 tarihli 20.000 TL ve 12.07.2013 vadeli 20.000 TL bedelli toplam 3 adet çekin kaybolma yada çalınması neticesi ... 43.Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/170 esas ve ... 19.Asliye Ticaret 2013/154 esas sayılı çek zayi ve iptal davası açıldığını, çeki elinde bulunduran davalı ..."ın bu davalara müracaatıyla mahkemece verilen süre içinde dava açıldığını, çeklerin davacının keşideci ile aralarındaki ticari ilişki nedeniyle verildiğini,çek bedellerini keşideci şirketin ödediğini, çeklerde diğer cirosu bulunan davalılarla davacının ticari bir ilişkisi ya da borcunun olmadığını, çeklerde ciranta olan davalı ...nin müvekkiline borcu olup hakkında icra takibi yapıldığını,bu durumun davalı ..."ı iyiniyetli hamil yapmayacağını, davalıların davacı ile aralarında ve kendi aralarında ticari ilişki olmadan elinde bulundurmalarının kötüniyet göstergesi olduğunu,davacının rızası hilafına elinden çıkan ve çeki elinde bulunduran davalıların iyiniyetli hamil olmadığını belirterek, çeklerin istirdadı ile çeklerden dolayı alacaklı olunduğunun tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili,davacının çeklerin rızası hilafına elinden çıktığına dair yazılı bir delil sunmadığını, davacı ile davalı ...aralarında ticari ilişkiden kaynaklı davacı tarafından başlatılmış bonoya dayalı icra takibi olduğunu, TTK 792.madde gereği ispat külfetinin davacıda olduğunu,davacının ciranta olan davalı ...Ştine verdiği çekin iyiniyetli hamili olduğunu savunarak, davanın reddi ile çeklerin yetkili hamili olduğunun tespitini istemiştir.
Davalı ...cevap sunmamıştır.
Davalı ..., cevap sunmamıştır.
Birleşen davada davacı vekili, davacının ... olduğu13.06.2013 vadeli 10.000 TL 29.06.2013 tarihli 20.000 TL ve 12.07.2013 vadeli 20.000 TL bedelli toplam 3 adet çekin lehdar ...’e muhasebe hizmeti karşılığı verildiğini, çek bedellerinin lehdar ..."e ödendiğini,çeklerin ...n yedinde iken kaybolduğunu, çek zayi ve iptal davası açıldığını ancak çekin ibraz edilmesi ile çek zayi ve iptal davasının konusuz kalacak olması ve ödemeden men yasağının kalkması durumunda çeklerin tahsilinin davacıyı zor durumda bırakacağını belirterek toplam 50.000 TL bedelli çeklerden borçlu olunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalılar cevap sunmamıştır.
Mahkemece yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl ve birleşen dosya davacıları arasında ticari ilişkiye dayalı dava konusu çeklerin verildiği, ancak ne asıl davanın davacısı ne de birleşen dosyanın davacısı olan şirketin davalılar ile ticari ilişkilerini belgeleyen herhangi kayıt ve dayanağa rastlanmadığı, dava konusu edilen her iki çekinde birleşen dava davacısı olan keşideci tarafından asıl dava davacısı ... adına kesildiği, davalıların usulüne uygun tebligatlara rağmen beyanda bulunmayıp defter ibraz etmediği, davalı ... ile asıl davanın davacısının arasında ticari ilişkiye dayalı herhangi bir kayda rastlanmadığı, davalı ..."ında davalı cirantalarla ilişkisini belirler kayıt ve dayanak olmadığı,asıl dava davacısının davalı ... yetkilisi aleyhine takip yapmasına davacı ile davalı şirket arasındaki ilişkinin delili olarak dayanılamayacağı, davalı şirketin aksini ispat amacı ile herhangi bir dayanak sunmadığı, davacıların gerek asıl gerekse birleşen dava yönünden iddialarının yerinde olduğu gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı ...,... ... İnş A.Ş ... ...,... ...Ltd.Şti ve ... olan 29.06.2013 tarih 20.000 TL bedelli; ... ... İnş.A.Ş ... ..., ... ...Ltd.Şti ve ... olan 12.07.2013 tarih 20.000 TL bedelli, ... ... İnş A.Ş ... ...,... ...Ltd.Şti ve ... olan 13.06.2013 tarih 10.000 TL bedelli çeklerin ciro yolu ile hamilidir.
TTK 790.maddesi “ cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”
TTK 792.maddesi “çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek sözkonusu olupda hamil hakkını 790.maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” hükümlerini içermektedir.
Bu durumda açıklanan yasa hükümleri ve imzaların istiklali prensibi uyarınca kanıtlanamayan asıl ve birleşen davaların reddi gerekirken yazılı şekilde davanın kabulü doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde davalı ..."a iadesine, 29/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.