Danıştay 8. Daire 2021/537 Esas 2021/939 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/537
Karar No : 2021/939

TEMYİZ EDEN (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ..., Temyiz No: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...'ın baro levhasına yazılmasına dair ... Barosu Yönetim Kurulu'nun tarihli ve ... sayılı kararının uygun bulunmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun ... tarihli ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı karar ile; adı geçen şahıs hakkında "kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık ve kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği" suçlarından hakkında ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin E: ... sayılı dosyasında ceza davası ile yine aynı suçlardan ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin E: ... sayılı dosyasında ceza davası açıldığı, ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin E: ..., K: ... sayılı kararı ile anılan dosyaların ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin E: ... sayılı dosyasında birleştirilmesine karar verildiği, anılan kovuşturmanın devam ettiği, anılan ceza davasında davacıya isnat edilen fiilin niteliği ve ağırlığı göz önüne alındığında, 1136 sayılı Kanun'un 5. maddesinin birinci fıkranın (a) bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan kovuşturma altında bulunan davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu, davalı idare ve davalı idare yanında müdahil tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Davalı idare yanında müdahil tarafından, Bölge İdare Mahkemesinin kesin olarak verdiği kararın temyiz edilmesi üzerine, ... Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ..., Temyiz No: ... sayılı kararla; "Dairelerince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kesin karara karşı davalı idare yanında davaya katılan müdahil tarafından temyiz isteminde bulunulmuş ise de, Dairelerinin kararının kesin olduğu gibi Hukuk Muhakemeleri Kanununun belirtilen hükümleri gereğince müdahilin "tek başına" bu yönde bir talepte bulunmasına da hukuken olanak bulunmadığı" gerekçesiyle temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare yanında müdahil vekilince, dava konusu uyuşmazlığın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin (c) bendi uyarınca temyiz tabi olduğu ve Bölge İdare Mahkemesince verilen kesin kararın hukuka aykırı olduğu, öte yandan davalı yanında müdahil tarafından yapılan temyiz başvurusunun tek başına bu yönde bir talepte bulunamayacağından bahisle incelenmemesinin adil yargılanma hakkını ihlal ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca davacının duruşma istemi kabul edilmeyerek. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ..., Temyiz No: ... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 17/02/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
X - Dava, ... 'ın baro levhasına yazılmasına dair ... Barosu Yönetim Kurulu'nun ... tarihli ve ... sayılı kararının uygun bulunmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun ... tarihli ve ... sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
... Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ..., Temyiz No: ... sayılı kararla; "Dairelerince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kesin karara karşı davalı idare yanında davaya katılan müdahil tarafından temyiz isteminde bulunulmuş ise de, Dairelerinin kararının kesin olduğu gibi Hukuk Muhakemeleri Kanununun belirtilen hükümleri gereğince müdahilin "tek başına" bu yönde bir talepte bulunmasına da hukuken olanak bulunmadığı" gerekçesiyle temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin üçüncü kişilerin davaya katılmaları konusunda yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 68. maddesinde, davaya katılanın, yanında katıldığı tarafın yararına olan iddia veya savunma vasıtalarını ileri sürebileceği, onun işlem ve açıklamalarına aykırı olmayan her türlü usul işlemlerini yapabileceği kuralı bulunmaktadır.
Davaya müdahale, görülmekte olan davada, hakkı davanın sonucuna bağlı olan kişinin kendi hukuki yararını korumak için, davanın tarafı olmadan, davayı kazanmasında yararı bulunan tarafın yanında ve ona yardımcı olarak davaya müdahalesine imkan veren bir hukuki kurumdur. Dolayısıyla, kişisel menfaati davanın sonucundan etkilenecek olması nedeniyle davaya müdahalesi kabul edilen kişinin, yanında yer aldığı taraf temyiz isteminde bulunmasa bile, yanında yer aldığı tarafın aleyhine sonuç doğurmayacak şekilde, dava sonunda verilen kararın temyiz yoluyla incelenmesini tek başına isteyebileceğinin kabul edilmesi gerekmektedir. Aksi durum, Anayasa'nın "Hak Arama Hürriyeti" başlıklı 36. maddesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) "Adil Yargılanma" başlıklı 6. maddesine aykırı olacaği gibi, idari yargılama usul hukuku yönünden, davaya müdahalenin etkin işletilememesinin hukuka uygunluğunun incelenmesi ve tesis edilmesi amacı ile bağdaşmıyor olacaktır.
Nitekim, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Menemen Minibüsçüler Odası/Türkiye kararında, yargıya erişim hakkı veya diğer bir deyimle hukuk davası açma hakkının, AİHS'nin 6. maddesinin "yargılanma hakkı" ile ilgili birinci fıkrasının yalnızca bir yönünü oluşturduğu, erişim hakkının etkin olabilmesi için, haklarına müdahale edilen bir kimsenin açık ve kesin bir şekilde bu işleme itiraz edebilmesi ve mahkemece tartışılabilmesi ve incelenmesi gerektiği, İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin mahkemeye erişim hakkını doğrudan etkilediğine işaret etmiştir.
Bu durumda, davalı yanında davaya katılan ...'ın tek başına temyiz isteminde bulunabileceğinin kabulü gerekmekte olup, davalı yanında müdahilin temyiz isteminin incelenmeksizin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu kararın bozulması gerektiği görüşü ile aksi yönde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.