Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
19.06.1994 günü ... tarafından gerçekleştirilen tevkifata dayanılarak davalı Kurumca 2011 yılının Mayıs ayında kayıt ve tescili yapılıp 01.07.1994 – 31.12.1994, 29.05.2011 – 13.01.2012 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanun ve 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında zorunlu sigortalı kabul edilen davacının istemi, 01.01.1993 gününden itibaren sigortalılığın tespitine ilişkin olup mahkemece yapılan yargılamada, talep kısmen kabul edilerek 01.01.1995 – 28.05.2011 dönemine yönelik sigortalılık süresi hüküm altına alınmıştır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 2926 sayılı Kanunun 2. maddesinde, kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdiyle bağlı olmaksızın 3. maddenin (b) bendinde tanımlanan tarımsal faaliyette bulunanların sigortalı sayılacakları, 3. maddenin (b) bendinde, bu Kanunda geçen “tarımsal faaliyette bulunanlar”ın, kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde, kamuya özgü yerlerde ekim dikim, bakım, üretim, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya doğrudan doğruya tabiattan yararlanmak suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünlerinin üretimini, avlanmasını, avcılar ve yetiştiriciler tarafından korunmasını, taşınmasını sağlayanları veya bu ürünlerden sair bir şekilde faydalanmak suretiyle kendi adına ve hesabına faaliyette bulunanları ifade ettiği, 6. maddesinde, bu Kanuna göre sigortalı sayılanların sigortalılıklarının tarımsal faaliyetlerine son verdiklerinde sona ereceği, 10. maddesinde, sigortalıların kayıt ve tescil işlemlerinde valilik, kaymakamlık, özel idare, belediye, muhtarlık ve nüfus idareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, 2834 sayılı Kanuna göre kurulan tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin, 1581 sayılı Kanuna göre kurulan tarım kredi kooperatifleri ve

birliklerinin, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan .., ...ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 3. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasında tarımsal faaliyetin, kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde veya kamuya mahsus mahallerde; ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünleri elde edilmesini ve/veya bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından; muhafazasını, taşınmasını veya pazarlanmasını ifade ettiği bildirildikten sonra 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde, tarımsal faaliyette bulunanların sigortalı sayılacağı, 6. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler ile 65 yaşını dolduranlardan talepte bulunanların sigortalı sayılmayacağı, 7. maddesinde, sigorta hak ve yükümlülüklerinin, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluşlarınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde kaydedildiği tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten itibaren başlayacağı, 9. maddesinde, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan sigortalıların, tarımsal faaliyetinin sona erdiği veya 6. maddenin 1. fıkrasının (ı) bendi uyarınca muafiyet kapsamına girdiği ya da 65 yaşını doldurması nedeniyle istemde bulunduğu tarihten itibaren sona ereceği açıklanmıştır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 18.05.2011 gün ve 2011/10-230 Esas - 2011/319 Karar, 29.02.2012 gün ve 2011/10-769 Esas - 2012/107 Karar, 27.06.2012 gün ve 2012/10-292 Esas - 2012/415 Karar sayılı ilamlarında da açıklandığı üzere, tarımsal faaliyetin kesintisiz sürdürülüp sürdürülmediğinin ortaya konulması yönünden;
a-) Nüfus Müdürlüğü, Seçim Kurulu Başkanlığı ve Muhtarlık kayıtları esas alınarak uyuşmazlık konusu dönemde ilgilinin yerleşim yeri belirlenmeli,
b-) Ziraat Bankası, Kooperatif veya Birlikler aracılığıyla ilgilinin tarımsal amaçlı kredi kullanıp kullanmadığı saptanmalı,
c-) Dönem içinde ürün teslimatından dolayı prim kesintisi (tevkifat) yapılıp yapılmadığı, sigortalılık iradesinin ortaya konulması adına prim ödemesinde bulunulup bulunulmadığı tespit edilmeli,
d-) 5488 sayılı Tarım Kanununun 19. maddesi gereğince ilgilinin Çiftçi Kayıt Sistemine dahil edilerek doğrudan gelir desteği alıp almadığı, hangi ürünleri ekerek bunları nerelere sattığı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Zirai kazanç,

zirai faaliyet, zirai işletme, çiftçi ve mahsulün tarifi” başlığını taşıyan 52., “Zirai kazançta vergileme” başlıklı 53., “Vergi Tevkifatı” başlığını taşıyan 94 vd. maddeleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Vergi kesenlerin sorumluluğu” başlıklı 11. maddesi kapsamında zirai kazançlarından dolayı vergi ödeyip ödemediği araştırılmalı,
e-) Tarımsal faaliyeti kapsamında ilgilinin ilaç, gübre ve sulama parası ödeyip ödemediği, varsa bunların fatura ve belgelerinin nelerden ibaret olduğu,....üyeliği varsa bu kuruluşlara düzenli bir şekilde aidat ödeyip ödemediği, tarımsal faaliyete elverişli tapulu taşınmazının bulunup bulunmadığı, tarımsal faaliyetin taşınmaz kiralanması yoluyla gerçekleştirildiğinin savunulması durumunda, taşınmazların, kimden hangi yıllar için kiralandığı, kiracının, kiralama yoluyla faaliyetini yürütmeye elverişli alet ve edavatının bulunup bulunmadığı belirlenmeli, traktörün varlığı ileri sürüldüğünde bunun hangi tarihte satın alınıp ilgilisi adına trafiğe tescil edildiğini gösteren fatura ve trafik tescil belgesi getirtilmeli,
f-) Hayvan yetiştiriciliği yapıldığı ileri sürüldüğü takdirde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 01.06.2011 gün ve 2011/10-306 Esas – 2011/365 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununun 22. maddesi kapsamında hayvanlara ilişkin menşe şehadetnamesi bulunup bulunmadığı saptanarak küçükbaş ve büyükbaş hayvanlara ilişkin istatistiki ve zorunlu periyodik aşılara ilişkin bilgiler Tarım Müdürlüklerinden sorulmalı, köy muhtarı ve azalar gibi tarımsal faaliyetin varlığını yakından bilebilecek durumdaki tanıklar dinlenilmelidir.
Yukarıdaki yasal düzenlemeler ve açıklamalar ışığında beliren maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulduğunda, tarımsal faaliyetin varlığı ve kesintisiz süregelip gelmediğine ilişkin olarak mahkemece yöntemince inceleme ve araştırma yapılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.01.2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.