MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, davalının aleyhine 60.000 TL asıl alacak, 42.424,11 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 102.424,11 TL üzerinden icra takibi başlattığını, icra takibine konu edilen bonodan dolayı herhangi bir borcunun bulunmadığını, nitekim davalının Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet edilmesi üzerine alınan ifadesinde “davacının kendisine tarla sattığını ve parasının peşin olarak verildiğini, tapunun devredilmemesi üzerine alınan bononun icraya koyulduğunu” belirttiğini, böylece bononun üzerinde yazılı nakden kaydının değiştirilerek malen kaydına dönüştürülmesi sebebi ile ispat külfetinin davalıya düştüğünü,bunun yanında tarlayı davalıya sattığını, tapusunu devretmediğini ve tarlada hisse sahibi diğer malikler tarafından ortaklığın giderilmesi davası açılması üzerine satışa girecek davalıya yapacağı masraflara karşılık bononun teminat amacı ile verildiğini ileri sürerek borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı, bononun gerçek bir alacağa dayandığını, ispat külfetinin davacıda olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya 4.640,00 TL borçlu olduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, bonoya dayalı başlatılan takipten borçlu olmadığının tespiti istemine yöneliktir. Mahkemece, ispat külfetinin davalıda olduğu; ancak davalı tarafından temel borç ilişkisine dayalı senet içeriğinin davalı tarafça ispat edilemediği kanaatine varılmış; ne var ki davacının taşınmazdaki 1/3 "lük hissesini davalıya haricen sattığı kabul edilerek taşınmazın senedin tanzim tarihi olan 2004 yılı itibari ile rayiç değeri hesaplanarak 1/3" ne tekabül eden 4.640,00 TL"lik miktar açısından davacının borcu olduğuna karar verilmiştir. Taraflar arasında 1/3 "lük hissesi davacıya ait olan taşınmazın davacı tarafından davalıya haricen satıldığı ve taşınmazdaki hissenin davalı adına tescil edilmediği hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı ile davalı arasında düzenlenmiş bulunan satış sözleşmesi hukuken geçersizdir. Sözleşme geçersiz olduğu için taraflar karşılıklı olarak verdiklerini sebepsiz iktisap hükümleri ve denkleştirici adalet kurallarına göre isteyebilme haklarının bulunduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, mahkemece davalının satış bedeli olarak ödediği bedel ve ödeme tarihi araştırılarak satış bedeli olarak ödenen bedelin dava tarihine kadar ulaştığı alım gücünün enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, altın ve döviz kurlarındaki artış, maaş artışları vs gibi ekonomik etkenlerin ortalamalarının alınarak bilirkişi vasıtası ile hesaplanması ve sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ:Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenle davalının sair temyiz itirazlarının reddine,2.bentte açıklanan nedenle kararın BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.05.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.