Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/813 Esas 2017/1259 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki “itirazın iptali” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Denizli Asliye Ticaret Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 29.06.2012 gün ve 2010/436 E., 2012/335 K. sayılı kararın temyizen incelenmesinin davalı ...Tekstil İthalat İhracat Paz. San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istenmesi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 07.03.2013 gün ve 2012/14861 E., 2013/4278 K. sayılı kararı ile;
(...Davacı vekili, davalı şirkete 10 adet fatura ile yurt dışından 206.489,22 kg. iplik satıldığını, toplam 547.374,14 USD tutarındaki alacağa karşılık 416.000 USD ödeme yapıldığını, bakiye 131.347,14 USD alacağın ödenmemesi üzerine, alacağın tahsili için başlatılan 2010/288 esas sayılı icra takibine itiraz edildiğini ileri sürerek itirazın iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıdan 16/1 ve 20/1 kalitesinde iplik alımı için müracaat ettiklerini ve 07.10.2009 tarihli proforma fatura ile davacının 16/1 iplik için 1.92 USD 20/1 iplik için 1.88 USD ve toplam 416.000 USD fiyat bildirdiğini, teklifin kabul edilerek peşin ödeme yapıldığını, daha sonra yapılan fiyat artışının geçersiz olduğunu ve malın tam tesliminin gerçekleşmediğini beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davacı yanca gönderilen ipliklere ilişkin faturaların davalı defterlerinde kayıtlı olduğu ve davacının 131.347,14 USD alacaklı bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki akdi ilişki davacı yanca davalıya gönderilen 07.10.2009 tarihli proforma fatura ile kurulmuştur.
07.10.2009 tarihli proforma fatura içeriğine göre, davacı 16/1 iplik için 1.88 USD birim fiyat ve 160.000 kg teslimatın, 20/1 iplik için 1.92 USD birim fiyat ve 60.000 kg teslimatın, toplam 416.000 USD bedel ödendikten sonra yapılacağını bildirmiştir.
Davalı taraf kararlaştırılan fiyatlar üzerinden toplam 416.000 USD tutarı davacının bildirdiği Euro hesabına 16.11.2009 tarihli banka havalesi ile proforma faturasını ilgi tutarak göndermiş ve davacı ödemeyi teslim almıştır.
Davacı ödemeyi teslim aldıktan sonra proforma faturayla kurulan sözleşme uyarınca iplikleri 24.12.2009 tarihinden başlayarak 8 partide teslimata başlamıştır.
21.06.2010 tarihli teslimat sonrası 20/1 iplik 59.898,22 kg 16/1 iplik 146.556,80 kg. aldığı dolayısıyla sözleşme ile teslimi taahhüt edilen miktar henüz tamamlanmamıştır.
Açıklandığı üzere akdi ilişki peşin ödeme ve sonrasında malın teslimi şeklinde kurulmuş, davalı peşin ödemeyi gerçekleştirmiş olup davacı ise henüz teslimatı tamamlamamıştır.
Davacının gümrük belgeleri ekine eklediği faturalarda bildirdiği birim fiyatlar akdin birim fiyat yönünden değiştirildiği anlamına gelmez Çünkü ödeme peşin olarak yapılmış ve birim fiyat kesinleşmiştir.
Hal böyle olunca davacının fiyat farkı talep edemeyeceği dikkate alınarak davanın reddi gerekirken, sözleşmenin yorumunda hataya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir...)
gerekçesi ile hüküm oy çokluğuyla bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.


HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava itirazın iptali istemine ilişkindir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlığın esasının incelenmesinden önce, ilk temyiz incelemesi sırasında dosyanın eki olarak yer aldığı Yargıtaya dosya gönderme formundan anlaşılan, isteme konu Honaz İcra Dairesinin 2010/286 (devir sonrası Denizli 1. İcra Dairesi 2012/4810) sayılı takip dosyasının fiilen dosyada mevcut olmaması nedeniyle bu evrakın temin edilerek eklenmesi için dosyanın mahalline geri çevrilmesinin gerekip gerekmediği hususu ön sorun olarak görüşülüp yapılan değerlendirme neticesinde ön sorun olduğu oy çokluğu ile kabul edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında içeriği konusunda çekişme bulunmayan icra dosyasının temin edilmesinin bu aşamada gerekli olmadığı ileri sürülmüş ise de bu görüş Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.
Sonuç itibariyle, anılan icra dosyasının eklenmesi için dosyanın mahalline geri çevrilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç: İncelenmesine gerek görülen itirazın iptali istemine konu Honaz İcra Dairesinin 2010/286 (devir sonrası Denizli 1. İcra Dairesi 2012/4810) sayılı dosyasının eklenmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 01.11.2017 gününde oy çokluğu ile karar verildi.