MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 16.08.2004-07.12.2010 tarihleri arasında aylık en son net 3.500,00 TL. ücret ile kepçe operatörü olarak çalıştığını, davalı tarafından hiçbir neden gösterilmeden iş akdinin feshedildiğini, 07.12.2010 tarihinde tazminat olarak 1.800,00 TL. ödendiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti alacağını talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının müvekkili işyerinde 2 dönem halinde 16.08.2004-20.10.2008 ve 25.08.2009-07.12.2010 tarihleri arasında çalıştığını, ilk dönem çalışmasının davacının istifası ile sona erdiğini, ikinci dönem iş akdinin müvekkilince kıdem ve ihbar tazminatı ödenmek suretiyle feshedildiğini, hiçbir hak ve alacağının kalmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Bozma İlamı ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Yerel mahkemenin davanın kısmen kabulüne ilişkin kararı davalı tarafından temyizi üzerine Dairemizin 17.01.2017 tarih ve 2016/10213 E., 2018/395 K. sayılı ilamı ile; "hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının haftanın 7 günü, günde 1 saat ara dinlenme hariç 9 saat çalıştığı ve haftalık 10,5 saat fazla mesai yaptığının kabul edildiği, tanık anlatımları ve emsal geçen dosyalardan, işyerinde iki hafta 7 gün iki hafta 6 gün çalışma yapıldığının anlaşıldığı, bu nedenle, 6 gün çalışılan haftalar için 6 gün, 7 gün çalışan haftalar için ise 7 gün üzerinden ve 7. gün için 7,5 saatlik hafta tatili çalışması mahsup edildikten sonra davacının haftalık fazla çalışma süresinin hesaplanması gerektiği" gerekçesi ile bozulmuş olup, mahkemece bozmaya uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Mahkemece bozma öncesinde hüküm altına alınan genel tatil ücreti ücreti alacağının bozma sonrası kararda hüküm altına alınmaması davacı tarafın temyiz talebi olmadığından bozma sebebi yapılamamıştır.
2-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere, kararın bozmaya uygun olmasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Bilindiği üzere; 6100 sayılı HMK’da (keza mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda) "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yaptığı bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay"ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Yargıtay İBK 9.5.1960 tarih 21/9, RG. 28.6.1960-10537) Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasanın 2. maddesinde açıklanan "Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir" hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada, ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir (Yargıtay HGK. nun 12.07.2006 gün ve 2006/4-519-527 sayılı, 31.05.2006 gün ve 2006/10-307-337 sayılı ve 10.05.2006 gün ve 2006/4-230-288 sayılı ilamı).
Somut uyuşmazlıkta, önceki kararın sadece davalı vekili tarafından temyiz edildiğinin anlaşılması karşısında, mahkemece bozmadan önce ıslaha karşı zamanaşımı defi dikkate alınarak karar verildiği halde bu kez davalı lehine oluşan hem ıslaha karşı zamanaşımı uygulaması, hemde miktar itibariyle oluşan usuli kazanılmış hakları ortadan kaldıracak şekilde fazla mesai ve hafta tatili ücretinin yazılı şekilde hüküm altına alınması hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, 26.03.2019 tarihli ek bilirkişi raporunun zamanaşımı uygulanan kısımları bir değerlendirmeye tabi tutularak yapılacak hesaplama sonucunda % 30 oranında takdiri indirim yapılarak fazla mesai ücreti ve hafta tatili ücretini hüküm altına almaktır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 20.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.