16. Hukuk Dairesi 2017/1947 E. , 2020/5326 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmak yeterli olmadığı belirtilerek, doğru sonuca varılabilmesi için dava tarihi olan 2005 yılından 15 ve 20 yıl öncesine ait (1990-1985) stereoskopik hava fotoğrafları ile dava konusu taşınmaz bölümlerine komşu tapulama parsellerinin kadastro tutanakları ile varsa dayanağı olan kayıtlar tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikle getirtilmek suretiyle dosyanın ikmal edilmesi, ardından tarafların bildirdikleri tanıklar ile yaşlı ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler yardımı, 2 ziraat, 1 jeolog, 1 jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetinin katılımıyla taşınmaz başında yeniden keşif yapılması, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının bilirkişi marifetiyle stereoskop aletiyle incelemesinin yaptırılması, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğraflarının değerlendirilmesi, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı, taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, komşu taşınmazlarla arasındaki kot farkının neden kaynaklandığı hususlarının, tanıklar, yerel ve tespit bilirkişi ifadeleri ile bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan 2 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun ve jeolog bilirkişisinin raporları aracılığıyla belirlenmesi, tanık ve yerel bilirkişi beyanları varsa komşu taşınmazlara ait tespitlerin dayanağı kayıtlarla denetlenmesi, taşınmaz bölümlerinin kadastro paftasındaki konumuun bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılması, fotogrametri ve jeodezi mühendisi bilirkişi tarafından belirtilen tarihlere ait hava fotoğrafları üzerinde stereoskopla yapılacak inceleme sonucunda taşınmaz bölümlerinin dava tarihinden 20 yıl öncesinde tarım arazisi niteliğinde olup olmadığının netleştirilmesi, önceki fen, jeolog ve ziraatçı bilirkişi raporları da değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; 4721 sayılı TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerine dayalı olarak açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkin olup, 4721 sayılı TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca bu nitelikteki davaların yasal hasım konumunda olan Hazine ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliklerine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu Ankara İli, Büyükşehir Belediyesi statüsüne kavuşturulmuş, aynı zamanda Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş ve büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılarak köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmış ve böylelikle 6360 sayılı Yasa"nın yürürlüğünden sonra büyükşehir belediyesi statüsünde olan illerin sınırları içindeki tescil harici taşınmazlar için açılacak tescil davalarında, çekişmeli taşınmazın bulunduğu ilçe belediyesi ile büyükşehir belediyesi yasal hasım konumuna getirilmişlerdir. Somut olayda yasal hasım konumundaki Hazine ve ... taraf olarak davada yer aldığı halde ilgili kamu tüzel kişi sıfatıyla yasal hasım konumunda bulunan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmeksizin karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez oysaki taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul erine getirilmeden davanın esası hakkında hüküm verilmesi hukuken mümkün bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle davacıya, davasını ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde anılan belediyeden savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplamalı tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller toplanıp değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece taraf teşkili tamamlanmadan davanın esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
