5. Hukuk Dairesi 2020/9829 E. , 2021/6896 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki taşınmazın, kesinleşen mahkeme kararı ile tapusunun iptali ve orman vasfıyla Hazine adına tescil edilmesi nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK"nun 1007. maddesi uyarınca tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın davalı ... Hazinesi yönünden kabulüne, davalılar ... ile ... yönünden reddine ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı Hazine ve ... vekillerinin istinaf başvurusu üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin 8. Hukuk Dairesinin istinaf istemlerinin esastan reddine dair kararı ile birlikte Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/273 E. - 2018/474 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davalılardan Hazine ile ... vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, taşınmazın, kesinleşen mahkeme kararı ile tapusunun iptali ve orman vasfıyla Hazine adına tescil edilmesi nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK"nun 1007. maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı Hazine ve Orman Genel Müdürlüğü vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, davalılardan Hazine ile ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra Bursa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/273-2018/474 E/K sayılı kararının incelenmesinde;
Dosya kapsamından davacılar adına kayıtlı olan Bursa İli, ... İlçesi, .... Mahallesi 6326 ada 1 parsel (eski 281 parsel) sayılı dava konusu taşınmazın ... tarafından açılan dava sonucunda Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/638- 2015/302 E/K. sayılı kararı ile taşınmazın tamamının orman olduğu gerekçesiyle tapusunun iptaline ve orman vasfı ile Hazine adına tesciline karar verildiği, kararın temyiz incelemesinden geçerek 15.06.2017 tarihinde kesinleştiği, eldeki davanın 20.04.2012 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre;tapu kaydı mahkeme kararı ile iptal edilen arsa niteliğindeki Bursa İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 6326 ada 1 parsel (eski 281 parsel) sayılı taşınmaza emsal incelemesi yapılarak değer biçilmesi yöntem itibari ile yasa hükümlerine uygundur.Ancak;
Dava konusu taşınmaz mal arsa niteliğinde olup, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas bilirkişi raporunda dava tarihi olan 20.04.2012 tarihi esas alınarak belirlenen değerin 15.06.2017 tarihine endekslenmesi suretiyle değer tespiti doğru olmadığı gibi, Arsa Metrekare Rayiç Belediye Takdir Komisyonu tarafından belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerlerinin karşılaştırılmasında; dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazın m² rayiç değerleri arasında 12 kat fark olduğu halde, karşılaştırma sonucu bulunan değer ile emsalin değeri arasında emsali % 30 değerli kabul eden bilirkişi raporu inandırıcı ve hüküm kurmaya elverişli bulunmamıştır.
Bu durumda; mahkemece, tazminat istemine ilişkin alınacak raporda değerlendirme tarihi olan 20/04/2012 tarihi itibari ile taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davalı Hazine ve ... vekillerinin temyiz isteminin kabulü ile HMK"nun 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi"ne GÖNDERİLMESİNE, 17/05/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.