16. Hukuk Dairesi 2014/9387 E. , 2014/10380 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “davacı, dava konusu parselin tapu kaydının iptali ile sadece adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ettiği, dosya içinde bulunan mirasçılık belgesine göre, davacının babası ..."nın davacı dışında başka mirasçılarının da bulunduğu, bu durumda terekesinin TMK"nın 701 ve 702. maddeleri uyarınca elbirliği mülkiyet hükümlerine tabi olup, bu haliyle davacının tek başına ...ye karşı dava açma sıfatı ve yetkisi bulunmadığı” açıklanarak “taşınmazın yapılacak araştırma ve inceleme sonucu satış, bağış veya paylaşım sonucu davacıya düşüp düşmediğinin saptanması bu yollarla davacıya düştüğünün belirlenmesi halinde toplanan deliller değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi, aksi halde davacının terekeye dahil bir taşınmaz için üçüncü kişilere karşı tek başına dava açamayacağı gözetilerek davanın reddine karar verilmesinin düşünülmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 170 ada 333 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptaline, davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından 170 ada 145 ve 333 sayılı parseller yönünden temyiz edilmiştir.
1- Davalı ..., 27.12.2011 tarih 2009/86 Esas, 2011/1084 Karar sayılı kararı aleyhine olan 170 ada 145 sayılı parsel yönünden temyiz etmemiştir. Yargıtay ilamında davanın niteliğinin açıklanması sırasında 145 sayılı parselden bahsedilmiş olmasının temyiz dilekçesi kapsamı dışında kalan bu parselin de bozmaya konu olduğu anlamına gelmeyeceği kuşkusuzdur. Hal böyle olunca hükmün bu taşınmaz yönünden kesinleştiği, sonraki hükümle de bu taşınmaz yönünden hüküm kurulmadığı göz önüne alındığında ..."nin bu taşınmaza yönelik temyiz inceleme isteminin hukuki yarar yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2- ..."nin çekişmeli 170 ada 333 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki temyiz itirazlarına gelince, bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur. Hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda yapılan araştırma sonucunda davacının aktif dava ehliyeti bulunduğu anlaşılmış ise de, işin esası hakkında
yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Komşu 170 ada 175 parsel sayılı taşınmaza uygulanıp dava konusu taşınmaz yönünü mera okuduğu tutanağın edinme sebebinden anlaşılan 1936 tarih 460 tahrir numaralı vergi kaydı ve komşu parsellerin dayanak kayıtları ve varsa haritaları getirtilip uygulanmamış, çekişmeli taşınmaz yönünü ne okudukları üzerinde durulmamış, usulüne uygun mera araştırması yapılmamıştır. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; 1936 tarih 460 tahrir numaralı vergi kaydı, komşu parsellerin kadastro tutanakları ve dayanakları ile varsa haritaları getirtildikten sonra taşınmazın bulunduğu yerde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları ile fen bilirkişisi ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalı, vergi kaydı ve komşu parsel dayanakları uygulanmak suretiyle çekişmeli taşınmaz yönünün mera okunması halinde taşınmazın öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, çekişmeli taşınmaz ile komşu parseller arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı araştırılmalı, mahkemenin, taşınmaz ve çevresi ile ilgili gözlemi tutanağa geçirilmeli, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, öncesinin çalılık, mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, zaman içinde taşınmazın sınırlarında değişiklik olup olmadığı hususunda yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasında çelişki bulunması halinde, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeli; ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan komşu parsellerle karşılaştırılmalı biçimde çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu parsellerden nasıl ayrıldığını açıklayıp, tarımsal niteliklerini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli çekişmeli taşınmaz ile komşu parsellerinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösteren rapor ve harita düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 23.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.