12. Hukuk Dairesi 2019/477 E. , 2019/2837 K.
"İçtihat Metni"........
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının onanmasını mutazammın 06/11/2018 tarih, 2018/558 Esas - 2018/10857 Karar sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu aleyhinde bir adet çeke dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe karşı borçlunun icra mahkemesine başvurarak, takip dayanağı çekin..... tarafından keşide edildikten sonra ciro yolu ile tekrar keşideci şirket eline geçmesi üzerine, keşidecinin çeki ciro ederek tekrar tedavüle çıkarmış olduğunu, ancak borcu bulunmadığından aleyhinde takip yapılamayacağını ileri sürdüğü; mahkemece, borçlunun cirosunun çizilmediği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Çek, keşideci tarafından lehtar lehine düzenlenip, keşide edildikten sonra, lehtar tarafından tekrar keşideciye ciro edilmesi halinde, keşidecinin 6102 sayılı TTK"nun 788. maddesi koşullarında yeniden çeki tedavüle çıkararak ciro etmesi durumunda, ikinci tedavülden önceki lehtarın sorumluluğu kalmadığından, lehtar hakkında takip yapılamaz. Bu durumda, keşideci ile takip alacaklısı hamil arasında sorumluluk vardır. Zira keşideci, çeki yeniden tedavüle çıkarmakla, lehtar adına keşide etmeden önceki durumuna döndüğünden lehtarın sorumluluk zinciri içinde yer alması mümkün değildir.
Bu açıklamalardan sonra, somut olayın incelenmesinde;
Somut olayda takip dayanağı çekte ilk cironun lehtar ..."e ait olduğu, bundan sonraki cironun ....(keşideci) ait olduğu, daha sonra keşideci tarafından tekrar ciro edildiği ve ibrazdan önce takip alacaklısı......nin cirosu bulunduğu görülmekle, çek tedavüle çıktıktan sonra ödenerek keşideciye döndükten sonra tekrar tedavüle çıktığından ikinci tedavülden önceki lehtarın sorumluluğu açıklandığı üzere bulunmamakta, ancak keşideci ile takip alacaklısı hamil arasında sorumluluk bulunmaktadır. Zira keşideci çeki yeniden tedavüle sokmakla lehtar adına keşide etmeden önceki durumuna dönmüştür. Çek ilk kez tedavüle çıktığı sırada ciranta olarak çek arkasında unvan ve imzaları yer alan kişiler yönünden değil, keşideci ile hamil arasında bir sorumluluk olduğundan, alacaklı ciranta tarafından çek lehdarı (ilk ciranta) hakkında takip yapılamayacağının kabulü gerekir.
O halde, mahkemece, borçlunun şikayetinin kabulü ile takibin İİK"nun 170/a maddesi uyarınca iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup Dairemizce mahkeme kararının bu nedenle bozulması gerekirken, onandığı anlaşılmakla, borçlunun karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ : Borçlunun karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 06/11/2018 tarih, 2018/558 Esas - 2018/10857 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına, mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 25/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
......