17. Hukuk Dairesi 2018/4655 E. , 2020/4103 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili; davalı ...’nün sürücüsü olduğu trafik sigortası bulunmayan aracın davacının yolcu olarak bulunduğu araca çarpması neticesinde davacının yaralandığını belirterek fazlaya dair haklarını saklı kalmak kaydıyla çalışma gücü kaybı nedeniyle 5.000,00 TL maddi tazminatın Güvence Hesabının temerrüt tarihinden, davalı ..."in olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle tüm davalılardan tahsili ile 5.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı ..."den tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 100.158,34 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile bilirkişi raporuyla belirlenen maddi tazminattan TBK 52 md.uyarınca takdiren %15 oranında indirim yapılarak 85.134,59 TL maluliyet nedeniyle maddi tazminatın davalı ... Kömürcüden kaza tarihi olan 18.02.2009 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı ...’ye
yönelik manevi tazminata ilişkin davanın reddine, diğer davalı yönünden 14.04.2015 tarihli hükümle verilen karar temyiz edilmeksizin kesinleştiğinden bu davalıyla ilgili yeniden hüküm tesisine yer olmadığına, karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içeriğine, bozmaya uygun karar verilmiş olmasına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin inceleme yapılmasının mümkün olmamasına göre; davalı ... vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 43. maddesinde; hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; 44. maddesinde ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi, zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Müterafik kusur; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir. (..., .... Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582) Zararın doğumu ya da artmasına yol açan fiil, zarar görenin davranışlarından ileri gelmişse müterafik (ortak) kusurdan söz edilir. (..., ..., Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2012, s.418) Buna göre, müterafik kusur indirimi için zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında kusurlu olması aranmaktadır.
Ayrıca zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde sözkonusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu"nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Mağdurun kusurunun zararın meydana gelmesinde başlıca etken olması halinde zarar verenin sorumluluğunun kalkması sözkonusu olabileceği gibi belirlenen kusura göre zarar ve ziyandan indirim yapılmasını da gerektirebilir. Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi
değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir.
Somut olayda mahkemece, bozma ilamı gereği kaza müterafik kusur yönünden irdelenmiş, davacının ehliyetsiz sürücünün aracına binmesi nedeniyle hükmedilecek tazminattan %15 oranında müterafik kusur indirimi yapılarak karar verilmiştir.
Somut olayın özelliği dikkate alındığında, belirlenen zarardan % 15 oranında yapılan indirim Dairemiz yerleşmiş içtihatları göz önüne alındığında yukarıda açıklaması yapılan BK"nın 44. maddesinde belirtilen uygun ölçülerin altında olmuştur. Bu itibarla, %20 oranında bir indirim yapılması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."ye geri verilmesine 30/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
